Het onderzoeksplan voor het eerste jaar (2022)
Een onzeker bestaan ontstaat doordat mensen onvoldoende zeker zijn van werk en van inkomen. In de huidige aanpak van bestaansonzekerheid staat vooral eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid centraal. In dit programma wordt onderzocht hoe hulpinstanties, het onderwijs, werkgevers, collega’s en medeburgers een zinvolle bijdrage kunnen leveren aan het verbeteren van een onzeker bestaan. Het vertrekpunt is de relationele benadering.
Het eerste jaar van het programma staat in het teken van een grootschalige studie onder drie groepen die te maken hebben met een gebrek aan (zeker) werk en/of geld én belangrijke levensgebeurtenissen: 18 worden, echtscheiding en ziekte. Het onderzoek laat zien hoe het komt dat mensen buitengesloten worden, wat mensen nodig hebben (met aandacht voor versterken doenvermogen) en wat de ervaringen zijn met publieke instanties (met aandacht voor het terugwinnen van vertrouwen). Daarnaast worden bestaande, kansrijke praktijken in kaart gebracht voor mensen met een onzeker bestaan die vertrekken vanuit een relationele benadering.
Het onderzoeksplan voor het tweede jaar (2023)
Dit programma is gericht op de vraag hoe anderen een zinvolle bijdrage leveren aan het verbeteren van een onzeker bestaan, dat ontstaat door gebrek aan (zeker) werk en/of geld, van mensen zonder start- of passende kwalificatie. Om ongelijkheid te verminderen is het zaak om in plaats van een individuele benadering te vertrekken vanuit een relationele benadering. Hoe kunnen instanties, werkgevers, peers en medeburgers bestaansonzekerheid verminderen?
In het tweede jaar diepen we het kwalitatief onderzoek uit naar drie groepen die te maken hebben met belangrijke life-events (18 jaar/volwassen worden, alleenstaanden met kinderen (echtscheiding/overlijden partner) en 50 plussers (arbeidsbeperking). We analyseren daarnaast ook het niet-gebruik van regelingen. Ten slotte kijken we naar de werkzame elementen van concrete praktijken die vertrekken vanuit een relationele benadering. De resultaten van het tweejarig project zullen leiden naar een toegankelijk (e)magazine dat tevens ingezet wordt in meerdere gespreksrondes met maatschappelijke en gemeentelijke actoren om tot veranderingen te komen.
Programmaleiders: Aisa Amagir (onderzoeker en lerarenopleider Economie aan de HvA) en Monique Kremer (hoogleraar Actief Burgerschap aan de UvA).
Consortiumpartners: HvA. UvA, VU, Nibud, Pantar, ROC van Amsterdam, Cordaan, Gemeente Amsterdam – O&S, Gemeente Amsterdam – WPI, Gemeente Amsterdam – WSP