oewel de effecten van de stijgende energieprijzen en inflatie op de Amsterdamse huishoudens nog niet duidelijk zijn zullen we tijdens deze lunchsessie stilstaan bij de feiten en cijfers die wel beschikbaar zijn. Onderzoekers Feiko de Grip en Soufyan Ahamiane laten zien in welke delen van de stad en onder welke groepen Amsterdammers de risico’s op betalingsproblemen het grootst zijn. Ook gaan we in op in hoeverre het lukt om als stad 15 procent minder gas te gebruiken in 2022 en in welke buurten de huizen staan met een lage energiekwaliteit.
Collectie
(9)
Energiearmoede in de stadsdelen
-
Artikel
Kwaliteit van het corporatiebezit in kaart
In de Samenwerkingsafspraken hebben de gemeente, woningcorporaties en huurders afgesproken om meer inzicht te creëren in de kwaliteit van de woningen van corporaties in Amsterdam (186.500 op 1 januari 2022).
In de kwaliteitskaarten is het volgende opgenomen op buurtniveau:
- Onderhoudsscores;
- Conditiescores (NEN2767);
- Energielabels.
Hieronder treft u de notitie en raadsinformatiebrief. -
Artikel
O&S Lunchsessie: Amsterdammers in de kou?
Onderzoek & Statistiek vertelt elke maand een verhaal over de stad. Over de bevolking, de woningmarkt, het onderwijs en de vele andere thema’s die vertellen hoe het er voor staat in Amsterdam.
-
Artikel
Gevolgen stijgende energiekosten onder Amsterdammers
Door de stijgende energiekosten komen steeds meer mensen financieel onder druk te staan. Ten opzichte van een jaar geleden, tussen 1 januari 2021 en 1 januari 2022, zijn de energiekosten bij een gemiddeld verbruik met ruim 86% gestegen, blijkt uit cijfers van het CBS. Deze stijging heeft als gevolg dat huishoudens met een laag inkomen, maar ook huishoudens met een inkomen net boven de armoedegrens, betalingsproblemen kunnen krijgen.
Om een beter beeld te krijgen van de situatie waarin Amsterdammers zich nu bevinden, met een nadruk op Amsterdammers met een laag inkomen, heeft de afdeling Armoedebestrijding van de Gemeente Amsterdam aan Onderzoek en Statistiek (O&S) gevraagd om hier onderzoek naar te doen. O&S heeft in een eerder onderzoek al geconcludeerd dat er bij 9% van alle huishoudens sprake is van energiearmoede.Auteurs: Soufyan Ahamiane en Lotje Cohen
-
Artikel
Energiearmoede in Amsterdam 2021
Wanneer huishoudens meer dan 10% van hun inkomen kwijt zijn aan energielasten, wordt
er gesproken van energiearmoede. In 2021 gold dit voor ongeveer 43 duizend huishoudens
in Amsterdam (9%). Het gaat vooral om de laagste inkomensgroep, van alle huishoudens in
energiearmoede had 92% een inkomen tot de huurtoeslaggrens. Dit blijkt uit de resultaten
van de enquête Wonen in Amsterdam 2021 (WiA). Deze factsheet gaat in op de
energielasten van verschillende groepen huishoudens, met een focus op de laagste
inkomensgroep. Na de dataverzameling van WiA (in april en mei 2021) zijn de
energieprijzen sterk gestegen. Het effect hiervan is nog niet in de cijfers terug te zien en
laat zich moeilijk inschatten. De eerste paragraaf gaat in op deze recente ontwikkelingen. -
Artikel
Energiearmoede in Amsterdam
Binnen de gemeente Amsterdam is er vanuit verschillende afdelingen behoefte aan meer inzicht in de energielasten van huishoudens. Ruimte en Duurzaamheid (programma Amsterdam Klimaatneutraal), Werk, Participatie en Inkomen (Armoedebestrijding) en Wonen hebben aan OIS gevraagd hier onderzoek naar te doen. Belangrijke indicatoren in onderzoek naar energielasten zijn de maandelijkse energierekening, de energierekening als aandeel van het inkomen (de energiequote) en of er sprake is van energiearmoede. Wanneer huishoudens meer dan 10% van hun inkomen kwijt zijn aan energielasten, wordt er gesproken van energiearmoede. Om meer grip op te krijgen op deze problematiek is inzicht nodig in hoe de energielasten zich door de tijd heen ontwikkelen, en bij welke huishoudens dit tot (relatief en absoluut) hoge energielasten leidt.
Behandeld in Commissie Werk, Inkomen en Onderwijs 17 maart 2021 en 17 februari 2021
Behandelend ambtenaar: Geerten Kruis, Werk, Participatie & Inkomen (g.kruis@amsterdam.nl).
Voor meer informatie klik hier
Voor meer informatie Gemeenteraad 21/4 klik hier
In opdracht van: Ruimte en Duurzaamheid (Amsterdam Klimaatneutraal), Werk, Participatie en Inkomen (Armoedebestrijding) en Wonen.
Projectnummer: 20235
Auteru:
Feiko de Grip
Hester Booi -
Artikel
Van de Amsterdamse huishoudens kampt 11 procent met energiearmoede
Wanneer huishoudens meer dan 10% van hun inkomen kwijt zijn aan energielasten, wordt er gesproken van energiearmoede. Om meer grip te krijgen op deze problematiek is inzicht nodig in hoe de energielasten zich door de tijd heen ontwikkelen, en bij welke huishoudens dit tot (relatief en absoluut) hoge energielasten leidt. Daar gaat dit onderzoek op in.
In 2019 waren Amsterdamse huishoudens gemiddeld €120 per maand kwijt aan energielasten. Dat is meer dan in 2017, toen ging het om €110. Maar omdat ook de inkomens van Amsterdammers groeiden, zijn zij gemiddeld een even groot deel van het inkomen kwijt aan de energierekening. Dit aandeel, ook de energiequote genoemd, was gemiddeld 5%. Bij huishoudens waar de energiequote hoger is dan 10%, spreken we van energiearmoede. Ook het aandeel huishoudens dat hiermee te maken heeft bleef ten opzichte van 2017 stabiel op 11%. In 2013 lagen de energielasten een stuk hoger. Toen lag de energiequote gemiddeld op zeven procent en kampte achttien procent van de huishoudens met energiearmoede. De energielasten volgen de ontwikkeling van de wereldwijde energieprijzen.
Energiearmoede treft vooral de laagste inkomens. Van alle huishoudens in energiearmoede hebben negen op de tien (90%) een inkomen onder de huurtoeslaggrens. Verschillen in de kans op energiearmoede tussen andere huishoudenskenmerken worden vaak verklaard door het verschil in inkomen. Zo komt energiearmoede relatief vaak voor onder eenoudergezinnen en alleenwonenden. Dit hangt ermee samen dat deze huishoudens maar één inkomen hebben, waardoor het huishoudensinkomen per saldo lager is.
Binnen Amsterdam zijn de relatieve energielasten het hoogst in de stadsdelen Zuidoost, Noord en Nieuw-West. In Zuidoost kampt 19% van de huishoudens met energiearmoede, in Noord is dit 17% en in Nieuw-West 14%. Dit komt door een combinatie van relatief hoge energielasten en lage inkomens in deze stadsdelen. In Zuid, Centrum en Oost komt in de loop van de jaren het minste energiearmoede voor. In Zuid en Centrum komt dit vooral door het kleine aandeel lage inkomens onder de bevolking, want beide stadsdelen zitten qua energierekening juist aan de hoge kant.
Er zijn zes wijken in Amsterdam waar meer dan een vijfde van de huishoudens met energiearmoede te maken heeft, dit zijn de donkerblauwe gebieden in de onderstaande figuur.
Energiearmoede (aandeel huishoudens met energiequote ≥ 10%) per wijk, 2019
-
Artikel
Energiearmoede in Amsterdam
In opdracht van de afdelingen Ruimte en Duurzaamheid (programma Amsterdam Klimaatneutraal), Werk, Participatie en Inkomen (Armoedebestrijding) en Wonen heeft OIS in 2020 onderzoek gedaan naar de energielasten van huishoudens. Hierbij is gekeken naar de hoogte van de maandelijkse energierekening, de energierekening als aandeel van het inkomen (de energiequote) en of er sprake is van energiearmoede. Dat is het geval wanneer een huishouden meer dan 10% van het inkomen kwijt is aan energielasten. In het rapport 'Energiearmoede in Amsterdam' staan de resultaten beschreven.
-
Artikel
Energiearmoede
De energietransitie is voor verschillende huishoudens, voornamelijk voor de huishoudens die in energiearmoede leven een grote uitdaging, omdat het over financiële veranderingen gaat.
Mensen met een lager inkomen kunnen de overgang naar duurzame technologieën niet permitteren. Als deze doelgroep niet wordt meegenomen in de energietransitie kan die niet effectief uitgevoerd worden.
Hieronder vind je een samenvatting, een filmpje en een onderzoeksrapport.Dit onderzoek is uitgevoerd door sociologiestudenten van de VU: Shilpa Abdussalam, Neill Lugtenburg, Angel Appiah, Ricardo Blank, Kjeld Kreek & Marèse Marbus.
-
Artikel
Onderzoek energiegebruik bij lage inkomens Indische Buurt
Om klimaatverandering zo veel mogelijk tegen te gaan zal Amsterdam op verschillende vlakken verduurzamen. Dit vraagt een bijdrage van iedere Amsterdammer. Hierbij is het van belang dat er geen oneerlijke verdeling ontstaat van de lasten en dat iedereen van dezelfde voordelen profiteert. In dit project is onderzocht hoe energiezuinig gedrag kan worden gefaciliteerd en gestimuleerd bij bewoners in de Indische Buurt met een laag inkomen.
Het aantal Amsterdammers dat na het betalen van de kosten voor huisvesting en levensonderhoud onvoldoende geld overhoudt voor de energierekening neemt toe. Een fors deel (12,6%) van de bewoners in de Indische Buurt leeft in armoede en heeft (op termijn) te maken met energiearmoede. De thema’s armoedebestrijding en duurzaamheid zijn belangrijk voor het bewonersinitiatief Samen Vooruit van de Indische Buurt. Zij willen de grootschalige ambities van een klimaatneutrale stad kleinschalig concretiseren op wijkniveau met als streven ook de bewoners met een kleine beurs onderdeel te laten zijn van de verduurzaming. Omdat het besparen van energie in huis de uitstoot van broeikasgassen en de energierekening verlaagt, zou een duurzame gedragsverandering bij bewoners met een laag inkomen een stap zijn in de richting van een inclusieve klimaatneutrale stad.
Het lectoraat Psychologie voor een Duurzame Stad van de Hogeschool van Amsterdam is daarom gevraagd om in samenwerking met gemeente Amsterdam en Samen Vooruit onderzoek te doen naar energie(zuinig) gedrag bij inwoners van de Indische Buurt met een laag inkomen. In dit onderzoek beantwoorden we de vraag: Hoe kan energiezuinig gedrag worden gefaciliteerd en gestimuleerd bij bewoners in de Indische Buurt met een laag inkomen?
Hiervoor hebben we gebruik gemaakt van wetenschappelijke literatuur over energiezuinig gedrag, van praktijkgerichte onderzoeksrapporten, (evaluaties van) bestaande projecten om duurzaam gedrag te bevorderen en we hebben interviews gehouden in de wijk met sociaal werkers, experts en bewoners met een laag inkomen.
De bevindingen van ons onderzoek onderschrijven de complexiteit van de opgave om energiearmoede terug te dringen. Wij bieden in dit rapport geen simpele oplossing, maar een genuanceerde, realistische schets van enkele factoren die het extra uitdagend maken om een duurzame gedragsverandering te realiseren bij mensen met een laag inkomen. In dit rapport doen we zes concrete aanbevelingen, verrijkt met aandachtspunten en voorbeelden.
Auteurs: Loes Kreemers, Carlijn Kappers, Tabitha Bakker, Reint Jan Renes (2021)