Artikel

Sociaal uitgesloten in de grote stad

Sociale uitsluiting is zowel een oorzaak als een gevolg van een slechtere gezondheid. De Gemeente Utrecht en de Academische Werkplaats G4 USER hebben onderzoek gedaan naar de situatie van sociaal uitgesloten burgers in de vier grote steden. Hoe vaak komt sociale uitsluiting voor in de G4? Wie zijn sociaal uitgesloten? In welke situatie bevinden deze mensen zich en hoe ervaren zij dit zelf? Hoe kijken zij naar de toekomst? Welke hulp hebben zij daar eventueel bij nodig? En wat vinden professionals nodig of wenselijk voor deze groep?

Vanuit de Academische Werkplaats G4 USER is een vragenlijst ontwikkeld voor het meten van sociale uitsluiting, de Social Exclusion Index for Health Surveys (SEI-HS) [1,2]. In het najaar 2012 namen 19 GGD’en waaronder de GGD Amsterdam, GGD Haaglanden, GGD Rotterdam Rijnmond en GG&GD Utrecht deze vraagstelling op in de gezondheidsenquête voor volwassenen van 19 jaar en ouder. In de G4 hebben 28.652 inwoners de enquête ingevuld.

Bevindingen

In de vier grote steden is de kans op sociale uitsluiting twee keer zo hoog als elders in Nederland. In de G4 zijn naar schatting 180 duizend volwassenen sociaal uitgesloten. Vanuit de Academische Werkplaats G4-USER is onderzoek gedaan naar de situatie van deze groep en naar hun ervaringen en perspectieven. Bijna de helft van de sociaal uitgesloten volwassenen in de G4 is werkloos of uitkeringsgerechtigd en twee derde heeft een niet westerse achtergrond. Hun sociale netwerk is vaak beperkt en kwetsbaar. Ze kampen met veel gezondheidsproblemen, ervaren weinig regie over het eigen leven en hebben vaak een negatief of onrealistisch toekomstbeeld. Een laag inkomen en schulden veroorzaken bij deze groep veel stress en beperken de participatie en de toegang tot zorg.

Het merendeel van de sociaal uitgesloten volwassenen wil (meer) participeren in de maatschappij, maar heeft daarbij ondersteuning nodig. De toekomstige sociale wijkteams lijken een geschikt instrument om deze groep laagdrempelige hulp op maat te bieden. Aandachtspunten zijn een outreachende aanpak en ook hulp bieden zonder dat er sprake is van een actieve hulpvraag. De resultaten zijn vervolgens voorgelegd aan de klankbordgroep en met hun input is de rapportage verder afgemaakt. 

Auteurs: Addi van Bergen, Annelies van Loon, Carina Ballering, Bouwine Carlier en Maartje Aangeenbrug

Bron: website G4-USER

Afbeelding credits

Icon afbeelding: MyHotelBike - Amsterdam bike tour

Media

Documenten