Collectie
(41)
Laaggeletterdheid (WPI)
-
Artikel
Naar de letter van de stad
Onderzoek naar de belemmeringen op essentiële leefdomeinen Werk & Inkomen en Opvoeding om te kunnen participeren als inkomensverwerver en opvoeder. Er wordt gekeken naar de eisen die de rollen inhouden en de realiteit, interventies worden in kaart gebracht die belemmeringen kunnen wegnemen en/of overwinnen en er staan effectieve interventies in de Theories of Change.
-
Artikel
Monitor Laaggeletterdheid
Voor het Rijk en gemeenten is het belangrijk om inzicht te krijgen van de effecten van hun beleid op de aanpak van laaggeletterdheid. Daarom heeft het CBS in 2021 een pilot onderzoek voor de Monitor Laaggeletterdheid in opdracht van het ministerie van OCW uitgevoerd. Deze publicatie gaat over het proefjaar 2022 van de monitor, waar centraal staat in hoeverre de geleverde data al bruikbaar zijn om een landelijk overzicht te geven van de deelnemers aan het cursusaanbod van taal-, reken- en digitale vaardighedencursussen.
Voor voorledig verslag zie:
https://www.cbs.nl/nl-nl/longread/rapportages/2023/monitor-laaggeletterdheid-proefjaar-2022
-
Artikel
Nieuwsbrief - Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid
In deze nieuwsbrief
• Welkom bij de eerste nieuwsbrief van de Gezinsaanpak
• Gemeente Beuningen: "Door een-op-eengesprekken met alle lokale partners staat de gezinsaanpak op de agenda"
• Van Ontwikkelfase via Pilotfase naar Uitrolfase. En dan?
• Landelijke bijeenkomst Gezinsaanpak: "Je hoeft het wiel niet zelf uit te vinden"
• Monitor Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid -
Artikel
Gemeente Bergen: "Deelname aan Gezinsaanpak startsein voor alles wat nog komt"
In het coalitieakkoord van de gemeente Bergen (Limburg) staat dat de politieke partijen aandacht aan de aanpak van laaggeletterdheid willen besteden. Deelname aan het project Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid (Gezinsaanpak) maakte die wens concreet. Anke Voesten, adviseur Sociaal Domein bij de gemeente Bergen: “We willen laaggeletterdheid aanpakken. Maar het liefst voorkomen we het. Met het project Gezinsaanpak doen we allebei.”...
Gemeente Bergen: "Deelname aan Gezinsaanpak startsein voor alles wat nog komt" | Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid
@ Stichting Lezen en Schrijven
-
Artikel
Resultaten PISA-2022 in vogelvlucht
Het Programme for International Student Assessment (PISA) onderzoek is een driejaarlijks grootschalig internationaal ver[1]gelijkend trendonderzoek naar de vaardigheden en kennis in wiskunde, lezen en natuurwetenschappen van 15-jarigen. Daarbij ligt de focus niet op wat leerlingen precies leren op school, maar op hoe zij hun kennis en vaardigheden in het dagelijks leven toepassen. Daarnaast worden ook kenmerken van leerlingen, zoals hun gezinsachtergrond, van scholen en van de context waarin de leerlingen deze vaardigheden ontwikkelen in kaart gebracht. Dit rapport is een overzicht van de belangrijkste Nederlandse resultaten van PISA-2022 in vergelijkijking met Nederlandse resultaten uit eerdere metingen (2003 t/m 2018) en met de resultaten van een vergelijkingsgroep van andere landen om de resultaten ook in internationaal perspectief te plaatsen.
Martina Meelissen
Nathalie Maassen
Joyce Gubbels
Annemarie van Langen
Jolien Valk
Christel Dood
Isis Derks
Melissa in ‘t Zandt
Maarten Wolbers@ Pisa Nederland
https://open.overheid.nl/documenten/dpc-abad016c52ab34fac22733592873e9beecab06fa/pdf
-
Artikel
Toolkit Laaggeletterdheid
Met de informatie in deze toolkit zijn u en uw medewerkers beter in staat laaggeletterdheid bij patiënten te herkennen. U leert hoe u hier in de praktijk mee om kunt gaan in uw communicatie met de patiënt, bijvoorbeeld bij een verwijzing naar de tweede lijn of bij de uitleg over een geneesmiddel. Daarmee maakt u uw praktijk en de zorg die u verleent stukken toegankelijker voor laaggeletterden.
@ LHV
-
Artikel
Verbeteren van de kwaliteit en het monitoren van volwasseneneducatie
Om de monitoring van cursussen en trainingen basisvaardigheden te verbeteren en de kwaliteit van het non-formele aanbod de volwasseneneducatie te verhogen heeft het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) en de Structural Reform Support Service van de Europese Commissie om technische ondersteuning gevraagd. Door middel van een reeks interactieve workshops zijn relevante belanghebbenden bij het project betrokken, met als doel inzichten in toekomstige uitdagingen te delen en een impuls te geven aan de ontwikkeling van een monitoringsysteem en een kwaliteitskader voor de volwasseneneducatie. In verkennende studies en tijdens workshops zijn goede voorbeelden uit andere Europese landen uitgewisseld om de discussie te voeden en inspiratie te leveren voor de hervormingen in Nederland. Een aantal gemeenten nam uit eigen beweging deel aan speciale werkgroepen die de opdracht hadden om richtlijnen op te stellen voor de ontwikkeling van het monitoringinstrument en het kwaliteitskader. Ook waren diverse cursusaanbieders uitgenodigd om tijdens een overleg hun mening kenbaar te maken. In dit document worden de voorstellen gepresenteerd waarover tijdens de diverse vergaderingen overeenstemming is bereikt.
@ OECD
-
Artikel
Onderzoek Kwaliteit en toekomstbestendigheid taalhuizen 2020-2021
In taalhuizen werken lokale organisaties samen om mensen te helpen hun taal-, rekenen/of digitale vaardigheden te ontwikkelen. Van 2020 tot en met 2023 toetst (auditeert) de Certificeringsorganisatie Bibliotheekwerk, Cultuur en Taal (CBCT) de kwaliteit en toekomstbestendigheid van de circa 200 taalhuizen. CBCT heeft Frank Huysmans van WareKennis Onderzoek & Advies en Willem van Raaijen van Hobéon de opdracht gegeven tussentijds de inhoudelijke resultaten van die toetsing te onderzoeken. Het doel hiervan is een bijdrage te leveren aan de doorontwikkeling van taalhuizen en daarmee de bestrijding van laaggeletterdheid.
Auteurs
Frank Huysmans (WareKennis)
Willem G. van Raaijen (Hobéon)Zie ook:
Certificeringsorganisatie Bibliotheekwerk, Cultuur en Taal (CBCT)
-
Artikel
Over de relatie tussen laaggeletterdheid en armoede
In dit rapport staan bevindingen uit de internationale literatuur waaruit blijkt dat laaggeletterdheid armoede kan beïnvloeden en andersom. Het is een onderzoek naar de relatie tussen armoede en laaggeletterdheid voor de Nederlandse situatie. Hiervoor worden verschillen in kaart gebracht tussen laaggeletterden en niet-laaggeletterden. Het gaat over feiten en cijfers over inkomen en armoede, maar ook over niet-materiële uitkomsten, zoals sociale inclusie. Tevens gaat het over de vraag in hoeverre laaggeletterdheid armoede voorspelt, wanneer er rekening gehouden wordt met allerlei alternatieve verklarende kenmerken. Doel: een aanzet tot het begrijpen van de complexe relatie tussen armoede en laaggeletterdheid.
Auteurs: Ingrid Christoffels, Pieter Baay (ecbo), Ineke Bijlsma, Mark Levels (ROA)
Expertisecentrum Beroepsonderwijs
Postbus 1585
5200 BP ’s-Hertogenbosch
T 073 687 25 00
www.ecbo.nl© Stichting Lezen & Schrijven
© ecbo -
Artikel
Spreiding van laaggeletterdheid
Een aantal jaar geleden heeft het ROA voor Stichting Lezen & Schrijven een analyse gemaakt waarbij een nieuwe schattingstechniek is gebruikt is om het percentage laaggeletterden en de gemiddelde geletterdheid op gedetailleerd regionaal niveau te schatten. Echter, er is ook behoefte aan gedetailleerde informatie naar andere categorieën, zodat er een goed beeld ontstaat van de risicogroepen. Dit rapport is een presentatie van de uitkomsten van een soortgelijke analyse naar beroep, sector en type werkzoekende op gebied van geletterdheid én gecijferdheid. Dit aan de hand van dezelfde methodiek die voor de regionale geletterdheid is gebruikt.
Deze publicatie is tot stand gekomen in samenwerking met het Researchcentrum voor
Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University. De publicatie is onderdeel van het
samenwerkingsprogramma Taal voor het Leven. Dit programma wordt aangeboden door
Stichting Lezen & Schrijven en gefinancierd door de Rijksoverheid.Stichting Lezen & Schrijven
Parkstraat 105
2514 JH Den Haag
070 - 302 26 60info@lezenenschrijven.nl
-
Artikel
Laaggeletterdheid in Nederland
Deze publicatie schetst een beeld van de laaggeletterdheid in Nederland. De gegevens hiervoor komen uit grootschalig internationaal vergelijkend onderzoek naar de basisvaardigheden van volwassenen (OECD/Statistics Canada, 1995; Houtkoop, 1999; Statistics Canada, 2011), dat in Nederland en in vele andere landen is uitgevoerd. Al deze onderzoeken gaan over de basisvaardigheden zoals geletterdheid, gecijferdheid en probleemoplossend vermogen die volwassenen nodig hebben om goed te kunnen functioneren in de moderne kenniseconomie. Ze vormen vanwege hun kwaliteit en omvang een belangrijke standaard voor de kennis op dit terrein.
Auteurs Didier Fouarge (ROA), Willem Houtkoop (ecbo) en Rolf van der Velden (ROA)
@ ECBO
-
Artikel
Aandachtspunten bij laaggeletterdheid voor de Belastingdienst
Om de dienstverlening en communicatie voor laaggeletterden te verbeteren, heeft de Belastingdienst onderzoek laten uitvoeren naar laaggeletterdheid. Het onderzoek bestaat uit drie deelonderzoeken: een literatuuronderzoek, een kwantitatief onderzoek onder 207 laaggeletterden, en een diepte-analyse via kwalitatief onderzoek onder 4 experts van grote organisaties en 7 begeleiders van laaggeletterden. Op basis van de resultaten is een kennisbasis opgesteld voor Belastingdienst-medewerkers die bezig zijn met het verbeteren van de dienstverlening en communicatie voor laaggeletterden.
Prof. Dr. Maurice de Greef i.s.m. MSc Mieke de Haan MLD
@ 2023 Belastingdienst
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2024/01/18/aandachtspunten-bij-laaggeletterdheid-voor-de-belastingdienst
-
Artikel
Infographic Subsidieregeling Tel mee met Taal 2020 t/m 2022
Informatie en overzicht over de speciale subsidieregeling 'Tel mee met Taal 2020 t/m 2022'
http://www.telmeemettaal.nl/subsidie
-
Artikel
Tussentijdse evaluatie Vervolgaanpak Laaggeletterdheid 2020-2024
Het Tel mee met Taal-programma ‘Vervolgaanpak laaggeletterdheid 2020-2024’ bestaat
uit tien maatregelen die ieder op hun beurt aan een of meerdere hoofddoelstellingen van
het programma bijdragen. Het programma kent de volgende drie doelstellingen:
• Doelstelling 1: Meer mensen bereiken met een aanpak op maat
• Doelstelling 2: Weten wat werkt: meer inzicht in kwaliteit en effectiviteit
• Doelstelling 3: Samen aan de slag: méér gemeenten, werkgevers en maatschappelijke organisaties actief: voor kinderen én volwassenen
Onderzoeksaanpak
Het programmateam Tel mee met Taal heeft ECBO en Ockham IPS gevraagd de
uitvoering van alle maatregelen uit de Vervolgaanpak laaggeletterdheid 2020-2024 te
monitoren. Het onderzoek loopt van 2021 tot eind 2024. Het doel van deze
tussenrapportage is een tussentijdse stand van zaken weer te geven van de opbrengsten
tot nu toe van alle maatregelen. Per maatregel hebben we onderzoeksvragen opgesteld
en een daarbij passende onderzoeksopzet gekozen.
De gebruikte onderzoeksmethoden zijn:
1. deskresearch
2. interviews
3. enquêtesAuteur(s) Annemarie Groot, Bert-Jan Buiskool en Marlies Elderenbosch
@ Ockham IPS ECBO
-
Artikel
Kamerbrief over voortgang en tussenevaluatie
Tussentijdse rapportage van ‘Samen aan de slag voor een vaardig Nederland’ en hoe de overheid de komende jaren verder werkt aan het behalen van de doelen. De doelen zijn een verder werken aan een zo groot mogelijk bereik, inzicht in de behaalde doelen, een kwalitatief hoogwaardig aanbod en nieuwe impulsen voor werkgevers en betere verbinding met de regionale arbeidsmarkt.
De brief bevat al een doorkijk naar de fase na afloop van het programma ‘Tel mee met Taal’. De tussenevaluatie laat zien dat de aanpak van basisvaardigheden voor volwassenen een aanpak is en blijft van de lange adem. Het is te vroeg om de regie voor de aanpak van basisvaardigheden voor deze groep volledig bij gemeenten te leggen. Daarom is besloten om de financiering via de Wet Educatie en Beroepsonderwijs (de WEB-middelen) voor de centrumgemeenten na 2024 te handhaven, in plaats van overheveling van deze middelen naar het Gemeentefonds. In deze brief wordt het proces beschreven hoe de rol van gemeenten in de aanpak van basisvaardigheden er na 2024 verder uit kan zien.
De brief gaat ook uit van een landelijk dekkende en structurele aanpak en richt zicht op een toegankelijk aanbod, professionalisering van docenten en aandacht en voldoende middelen voor uitvoering en coördinatie bij gemeenten.Middelbaar Beroeps
Onderwijs
Rijnstraat 50
Den H aag
P ostbus 16375
2 5 00 BJ Den H aag
www.rijks overheid.nlReferentie: 3 9 165585
-
Artikel
Samen aan de slag voor een vaardig Nederland
Kamerbrief over een extra structurele investering van het Kabinet voor de aanpak van laaggeletterdheid bij volwassenen en leesbevordering en taalstimulering bij kinderen in een aanvulling op het structurele budget voor volwasseneneducatie dat gemeenten ontvangen voor het verbeteren van de vaardigheden van de mensen die nu kansen missen om mee te doen in onze samenleving.
Aanpak Samen aan de slag
De urgentie om te investeren in een vaardiger Nederland wordt breed gedeeld. De overheid trekt daarom samen op met onder andere gemeenten, werkgevers, bibliotheken, vertegenwoordigers van de doelgroep en tal van maatschappelijke organisaties.
Met gemeenten is al in het Interbestuurlijk Programma (2018) afgesproken om samen te investeren in het verbeteren van de basisvaardigheden van mensen die door gemeenten worden bereikt via het sociaal domein, onderwijs of werk & inkomen. Daarnaast heeft de overheid in aanloop naar de totstandkoming van deze aanpak gesproken met vele betrokkenen, experts en met de doelgroep zelf.
Bij de uitwerking van de maatregelen in deze brief staat bovendien een tweetal adviezen betrekken met aanbevelingen voor een effectievere aanpak. Deze adviezen verschijnen later dit voorjaar. Zo zal de Sociaal-Economische Raad (SER), mede op verzoek van werkgevers, advies uitbrengen over het beter bereiken van de verschillende doelgroepen. Daarnaast zullen de Raad voor Cultuur en Onderwijsraad adviseren over het vergroten van leesmotivatie en leesplezier onder Nederlandse kinderen en jongeren als middel om problemen met taal op latere leeftijd te helpen voorkomen.Middelbaar
Beroepsonderwijs
Rijnstraat 50
Den Haag
Postbus 16375
2500 BJ Den Haag
www.rijksoverheid.nlReferentie: 1479729
-
Artikel
Aanpak van laaggeletterdheid
Rapport van de Algemene Rekenkamer met een korte analyse van het overheidsbeleid van het toenmalige actieplan tussen 2016 en 2018 tegen laaggeletterdheid via gemeenten, conclusies over het gevoerde beleid in praktijk en adviezen voor de toekomst. Hierop volgde de reactie van de betreffende bewindslieden en de wederhoor van de Algemene Rekenkamer.
Onderzoeksteam
Dhr. drs. F. J. (Erik) Israël (1e projectleider)
Mw. M. (Marloes) Kingma MSc (2e projectleider)
Dhr. dr. A.J.W. (Berrie) Zielman
Dhr. drs. S. (Sicco) van As@ Algemene Rekenkamer
-
Artikel
Uitvoeringsplan Taaloffensief 2019-2022
Mensen die de Nederlandse taal niet goed beheersen of niet kunnen omgaan met de computer hebben meer problemen en minder kansen. Zij vinden moeilijker hun weg in de snel veranderende samenleving die steeds meer van ons vraagt. Om mee te komen zijn voldoende basisvaardigheden nodig. Mensen die over onvoldoende taal-, reken- of digitale vaardigheden beschikken noemen we laaggeletterd.
Het college wil ook in de komende periode taal inzetten als middel om de kansen van mensen te vergroten. Dat doen we vanuit een breed perspectief, omdat laaggeletterdheid samenhangt met tal van problemen op andere leefgebieden: schulden, werkloosheid, sociaal isolement en aansluitingsproblematiek onderwijs. We verzorgen praktische cursussen die ingaan op belangrijke vragen waar mensen mee zitten: ‘Wat staat er in mijn werkinstructie?’ of ‘Hoe krijg ik overzicht over mijn financiën?’ Maar we bieden ook cursussen aan die opleiden tot het niveau geletterd en eraan bijdragen dat mensen een beroepsopleiding kunnen volgen. Het Taaloffensief voorziet zodoende in een divers aanbod voor alle Amsterdammers die bepaalde basisvaardigheden missen én voor midden- en hoger opgeleiden die zich Nederlands als tweede taal eigen moeten maken.
Bron: Gemeente Amsterdam - Uitvoeringsplan Taaloffensief 2019-2022
Overige documenten: Uitvoeringsplan Taaloffensief 2019-2022 (hertaling) en Beleidskader Taaloffensief 2019-2022
-
Artikel
Jaarrapportage Taaloffensief 2021
In het tweede jaar van het Taaloffensief speelde de coronacrisis nog steeds een grote rol. Ook in
2021 konden helaas vrijwel geen fysieke lessen worden aangeboden. De vervangende online-
lessen waren helaas niet voor alle doelgroepen te volgen. Evengoed zijn er 5338 deelnemers
gestart aan een cursus Taaloffensief. Daaronder bevonden zich 516 ouders die deelnamen aan
een cursus Taal en Ouderbetrokkenheid en 353 deelnemers die een cursus digitale vaardigheden
hebben gevolgd. Ter vergelijking, in 2020 zijn er respectievelijk 4373 deelnemers gestart met
een cursus Taaloffensief, waarvan 493 deelnemers aan een cursus Taal en Ouderbetrokkenheid.Behandeld in Tijdelijke Algemene Raadscommissie van 9 juni 2022
Behandelend ambtenaar: WPI, Participatie, Ans Roest, a.roest@amsterdam.nl WPI, Participatie, Jacqueline
de Maa j.de.maa@amsterdam.nlVoor meer informatie/voordracht klik hier
Bronnen:
WPI en OIS
Impact taaltrajecten: Artéduc, Vught
-
Artikel
Taalvaardigheid in Amsterdam
In deze studie wordt gekeken naar de taalvaardigheid/ laaggeletterdheid in Amsterdam en de geografische spreiding ervan. Ook wordt er ingezoomd op specifieke doelgroepen laaggeletterden, waaronder Amsterdammers die minimaal 8 jaar onderwijs hebben genoten in Nederland, en tóch laaggeletterd zijn.
Auteurs: Laure Michon, Francien Meester, Sara Rubingh, Sjors Verhaar, Idske de Jong.
-
Artikel
Communicatie-onderzoek afvalregels laaggeletterden en anderstaligen
Hoe zorgen we ervoor dat Amsterdammers de afvalregels kennen en hun afval op de juiste manier aanbieden? Dat is in april 2022 onderzocht via diepte-interviews met 15 respondenten uit de doelgroep laaggeletterden en anderstaligen in Nieuw-West.
Afvaloverlast in Nieuw-West vormt een groot probleem omdat bewoners hun afval op de verkeerde manier buiten zetten. Dat komt deels omdat niet alle bewoners in Nieuw-West weten wat de afvalregels zijn, bijvoorbeeld omdat ze minder goed kunnen lezen of een andere taal spreken. Om deze bewoners beter te bereiken heeft de directie Afval & Grondstoffen in 2022 een doelgroeponderzoek gedaan onder laaggeletterden en anderstaligen die Marokkaans, Turks of Engels spreken. De uitkomsten zijn verwerkt in een gedragsstrategie, communicatieplan en online toolbox met middelen, zoals aangepaste posters, flyers en video’s.
Uitkomsten
- Men weet niet waarom het juist weggooien van afval belangrijk is.
Men legt niet direct een link met gevolgen zoals ongedierte, viezigheid en onveiligheid voor spelende kinderen op straat. Dit hebben we toegepast in de communicatie door de ongewenste gevolgen van verkeerd aangeboden afval beter te communiceren. - Een schoon huis
Veel bewoners vinden de waarde ‘schoon’ belangrijk en zorgen graag voor elkaar. Denk aan gastvrijheid, rekening houden met elkaar, elkaar helpen met het tillen van grof afval. We hebben in de middelen ingespeeld op de identiteit van de bewoners zodat de communicatie beter op hun waarden en belangen aansluit. - Rolmodellen
Mensen nemen graag informatie aan van belangrijke figuren uit hun omgeving. Vooral mensen die autoriteit uitstralen, iemand met aanzien, zoals een spreker in een gebedshuis (moskee, kerk, synagoge). Ook zijn er veel sociale netwerken in Nieuw-West.
Aanbevelingen
Positieve communicatie, visueel en duidelijk
Pas de communicatiematerialen aan op basis van de tips. Grotere letters, minder tekst, en alle communicatie ook in het Turks, Marokkaans en Engels. Veel Marokkaanse bewoners kunnen niet Arabisch lezen (laaggeletterd), dus gespreksvorm, video of voicememo wordt veel gebruikt als middel. Belangrijk is om de middelen altijd te testen bij bewoners voordat deze grootschalig worden gebruikt.Gebruik het sociale netwerk
Werk samen met gezamenlijke initiatieven, opinieleiders en rolmodellen uit de buurt. Geef voorlichting via buurthuizen, culturele centra, gebedshuizen en scholen. Betrek buurtconciërges & wijkbeheerders.Achtergrond
Afvaloverlast in Nieuw-West vormt een groot probleem omdat bewoners hun afval op de verkeerde manier buiten zetten. Op dit moment wordt dit door de gemeente Amsterdam op wijkniveau aangepakt via de Aanpak bijplaatsingen. Door rondom de meest vervuilde containerlocaties communicatiemiddelen en interventies in te zetten, stijgt de schoonheidsgraad en dalen bijplaatsingen. Een deel van de bewoners bereiken we echter nog niet of onvoldoende. Dit komt omdat zij laaggeletterd zijn of bijvoorbeeld een andere taal spreken. Door een doorlopende aanpak op doelgroepniveau te ontwikkelen, kunnen we meer Amsterdammers bereiken via verschillende wegen en kanalen en hen beter informeren over de afvalregels. De overkoepelende vraag die hierbij centraal staat is:
Hoe zorgen we ervoor dat Amsterdammers 1) de afvalregels kennen en 2) hun afval op de juiste manier aanbieden? Dit sluit aan op de pijlers proactief en open ‘informeren’ en ‘motiveren’.
Opzet van het onderzoek
Om de onderzoeksvraag te beantwoorden is van 5 tot en met 8 april 2022 een kwalitatief onderzoek gedaan onder in totaal 15 respondenten, waarvan 8 laaggeletterd en 7 anderstalig, wonend in Geuzenveld, Slotermeer en Slotervaart. De respondenten werden ondervraagd via diepte-interviews.Meer weten?
Van dit onderzoek is een volledig onderzoeksrapport beschikbaar. Neem hiervoor contact op met communicatieadviseur Julia Groenewold (j.groenewold@amsterdam.nl) of met onderzoeksadviseur Lisette Tilma (l.tilma@amsterdam.nl).
- Men weet niet waarom het juist weggooien van afval belangrijk is.
-
Artikel
Factsheet digitale vaardigheden en laaggeletterdheid
Om goed mee te kunnen doen in de maatschappij moet je voldoende digitale vaardigheden hebben. Dat zijn vaardigheden die nodig zijn om te kunnen lezen, schrijven en rekenen op digitale apparaten. Zoals een computer, tablet of smartphone. Of het gebruik van een betaalautomaat of wasmachine. Daarnaast gaat het over begrip van de digitale wereld, zoals het zoeken en beoordelen van informatie, digitale veiligheid en privacy. Er bestaat een groeiende kloof tussen laaggeletterden en geletterden. Een van de redenen is dat er steeds meer digitale vaardigheden van mensen gevraagd worden. Zo is het steeds gebruikelijker voor de overheid en bedrijven om hun diensten online aan te bieden. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van DigiD en het aanvragen van toeslagen. Stichting Lezen & Schrijven roept iedereen op – van politiek, gemeenten, bibliotheken tot bedrijven – om meer aandacht te geven aan het belang van digitale vaardigheden. Om een efficiënte aanpak te kunnen ontwikkelen is meer onderzoek nodig naar hoeveel van de 2,5 miljoen laaggeletterden ook moeite hebben met digitale vaardigheden.
Behandeld in Commissie Werk, Inkomen en Onderwijs/KDD 17 november 2021
Behandelend ambtenaar:
- WPI, Mijke Wassink, m.wassink@amsterdam.nl
- WPI, Roma Chedi, r.chedi@amsterdam.nl
Voor meer informatie/voordracht klik hier
Bron: Stichting Lezen en Schrijven - info@lezenenschrijven.nl.
-
Artikel
Nederlandse laaggeletterden in Amsterdam
In Amsterdam is naar schatting 16% van de personen tussen de 16 en 65 jaar laaggeletterd, ruim 100.000 personen(cijfers 2020; zie https://geletterdheidinzicht.nl/). Zij hebben moeite met lezen en schrijven en kunnen daarom niet optimaal deelnemen aan de samenleving. Onder deze groep bevinden zich veel eerste generatie migranten. Nederlands is vaak niet hun eerste taal en het aanbod voor laaggeletterden houdt daar rekening mee. Nederlandstalige laaggeletterden worden over het algemeen minder goed bereikt. Er is ook niet goed zicht op de omvang van deze groep. Naar aanleiding van een raadsmotie over deze groep heeft WPI aan OIS gevraagd inzicht te geven in de omvang van de groep Nederlandstalige laaggeletterden.
Behandeld in Commissie Werk, Inkomen en Onderwijs 17 november 2021 en 27 oktober 2021
Behandelend ambtenaar: WPI, Participatie, Mijke Wassink m.wassink@amsterdam.nl WPI, Participatie, Jacqueline de Maa j.de.maa@amsterdam.nl
Voor meer informatie/voordracht klik hier
In opdracht van:
Werk, Participatie en Inkomen
Auteur:Laure Michon, Francien Meester, Sara Rubingh, Sjors Verhaar, Idske de Jong
E-mailadres:l.michon@amsterdam.n
-
Artikel
Ruim 100.000 laaggeletterden in Amsterdam, 37.000 tot 49.000 zijn Nederlandstalig
In Amsterdam is naar schatting 16% van de personen tussen de 16 en 65 jaar laaggeletterd, ruim 100.000 personen (cijfers 2020). Zij hebben moeite met lezen en schrijven en kunnen daarom niet optimaal deelnemen aan de samenleving. Onder deze groep bevinden zich veel eerste generatie migranten. Nederlands is vaak niet hun eerste taal en het aanbod voor laaggeletterden houdt daar rekening mee. Nederlandstalige laaggeletterden worden over het algemeen minder goed bereikt. De Gemeente Amsterdam ontwikkelt daarom verschillende initiatieven om deze moeilijk bereikbare groep te vinden en te ondersteunen. In het kader hiervan heeft OIS schattingen gemaakt van de groep Nederlandstalige laaggeletterden per stadsdeel.
Tussen de zes en acht procent van de Amsterdammers tussen 16 en 65 jaar zou volgens onze schattingen Nederlandstalig en laaggeletterd zijn. Deze groep is in elk stadsdeel vertegenwoordigd. We komen tot deze cijfers op basis van twee schattingsmodellen, op basis van opleidingsniveau en op basis van leeftijdsgroepen.
Zie ook
In de stadsdelen Nieuw-West, Noord en Zuidoost is het percentage Nederlandstalige laaggeletterden naar schatting iets hoger dan gemiddeld in de stad wanneer we kijken naar opleidingsniveau. Op basis van de verdeling naar leeftijd zouden er in stadsdeel Centrum iets meer Nederlandstalige laaggeletterden zijn.
Schatting aantal laaggeletterden onder de Nederlandstalige bevolking van 16 t/m 65 jaar op basis van de landelijke verdeling van laaggeletterdheid naar opleidingsniveau en naar leeftijdsgroepen, naar stadsdeel, 2020 (absolute aantallen, afgerond)
Totale groep laaggeletterden stabiel tussen 2012 en 2019
In het onderzoek zijn ook nieuwe schattingen gemaakt van de totale groep laaggeletterden per stadsdeel. De laatste bekende cijfers waren van 2012. Onze nieuwe schattingen leiden tot uiteenlopende resultaten, waarbij vooral moet worden gekeken naar de trend ten opzichte van de cijfers van 2012. Dan zien we grofweg een stabiel beeld in Centrum, West en Nieuw-West, een daling in Zuidoost en een stijging van het aantal laaggeletterden in Zuid, Oost en Noord.
Schatting laaggeletterden onder de bevolking 16 t/m 65 jaar, naar stadsdeel, 2012 (CINOP c.s.) en 2020 (OIS)
-
Artikel
Laaggeletterdheid in kaart
Dit rapport focust op de kernvaardigheid functionele taalvaardigheid of geletterdheid. Bij taalvaardigheid gaat het om het begrijpen en analyseren van geschreven teksten, maar ook om met die informatie adequaat te kunnen handelen, er iets mee te kunnen doen. Bijvoorbeeld een formulier invullen, een routeplanner gebruiken, informatie uit een bijsluiter halen of financiële producten beoordelen. Bovendien omvat het concept taalvaardigheid in PIAAC (grootschalig internationaal onderzoek dat het niveau en het gebruik van kernvaardigheden onder 16- tot en met 65-jarigen in kaart brengt) ook digitale teksten. Schrijfvaardigheid is in PIAAC niet gemeten. Ook aan het gebruik van vaardigheden is in PIAAC veel aandacht besteed. Kernvaardigheden – dus ook taalvaardigheden – worden verworven, onderhouden en al dan niet verder ontwikkeld door dagelijks gebruik, door de omgang met taal-, reken- en ict-taken. In deze context wordt de stelling use it or lose it vaak gebruikt: voor het behoud van kennis en vaardigheden is het belangrijk om ze te gebruiken.
Auteurs Marieke Buisman en Willem Houtkoop
ISBN/EAN 978-94-6052-079-2
Bestellen Via info@ecbo.nl o.v.v. bestelnummer ecbo.14-193
Dit rapport is een gezamenlijke uitgave van ecbo en Stichting Lezen & Schrijven -
Artikel
Feiten & cijfers laaggeletterdheid
In deze publicatie is een overzicht van de invloed van lage basisvaardigheden op deelname aan de maatschappij beschreven. 2,5 miljoen mensen van 16 jaar en ouder hebben moeite met de basisvaardigheden. Ze zijn laaggeletterd. Zij hebben moeite met taal en/of rekenen. Vaak hebben zij ook moeite met digitale vaardigheden. Deze publicatie is opgebouwd uit feiten en cijfers van laaggeletterdheid binnen de volgende thema’s: werk, geld, gezondheid en gezin. Daarnaast zijn de opbrengsten van investeren in de aanpak van laaggeletterdheid beschreven.
Colofon
Deze publicatie van Stichting Lezen & Schrijven is tot stand gekomen in
samenwerking met dr. Maurice de Greef, prof. dr. Mien Segers en dr. Jan Nijhuis,
Maastricht University School of Business and Economics (vakgroep Educational
Research & Development).Deze publicatie is onderdeel van het samenwerkingsprogramma Taal voor het Leven.
Dit programma wordt aangeboden door Stichting Lezen & Schrijven en gefinancierd
door de Rijksoverheid.Omslagillustratie: Flatland Design Thinking Agency
-
Artikel
Een beeld van de laaggeletterde ouder
Een onderzoek naar achtergrondkenmerken, leesopvoeding en taalprestaties in laaggeletterde gezinnen. De kennis uit deze publicatie biedt aanknopingspunten om ouders en kinderen die moeite hebben met lezen in de toekomst beter en gerichter te kunnen ondersteunen. In het kader van Tel Mee Met Taal blijft Stichting Lezen sinds 2017 aandacht besteden aan deze opgave.
Natascha Notten en Frouke de Wijs
@ Stichting Lezen
-
Artikel
De kloof verwijdt zich
Artikel over de 25 procent van de Nederlandse jongeren die ondanks bevlogen docenten laaggeletterd dreigt te raken, en daardoor kansarm.
Yra van Dijk en Marie-José Klaver
@ De Groene
-
Artikel
Laaggeletterdheid in Nederland
Kennisblad Laaggeletterdheid in Nederland over de gevolgen van laaggeletterdheid op alle terreinen van het leven voor mensen die niet goed kunnen lezen.
-
Artikel
Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid
Verslag over een bijeenkomst in Den Haag ter voorkoming van laaggeletterdheid op basis van de casus aanpak Transvaal, wetenschappelijke inzichten en het project ‘Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid’ dat daaruit moet voortvloeien.
@ Stichting Lezen en Schrijven.
Zie www.gezinsaanpak.nl voor het bredere perspectief.
-
Artikel
Monitor actieprogramma Tel mee met Taal 2016-2018
Monitor en evaluatie van Ecorys van het Actieprogramma Tel mee met Taal, een programma om laaggeletterdheid te bestrijden en te voorkomen. Binnen het programma zijn activiteiten voortgezet en uitgebreid en initiatieven ontwikkeld om de zelfredzaamheid, participatie en/of ontwikkelingsmogelijkheden te verhogen en om een samenwerking tussen gemeenten en lokale partners te realiseren om laaggeletterdheid te voorkomen en te bestrijden.
ECORYS (www.ecorys.nl)
Opdrachtgever: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Saraï Sapulete
Jolanda Asmoredjo
Marlinda van der Hoff
Nadine Zeeman -
Artikel
Laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden
Eén op de vier Nederlanders heeft beperkte gezondheidsvaardigheden¹. Dat betekent dat zij
moeite hebben met het vinden, begrijpen, beoordelen en gebruiken van informatie over
gezondheid. Een deel van deze groep is laaggeletterd. Het is belangrijk dat zorgverleners
deze mensen herkennen en hun communicatie, informatiemateriaal en begeleiding zo
aanpassen dat die beter aansluit bij de patiënt of cliënt.
Inmiddels is er ook een factsheet van 2023.Pharos
-
Artikel
Kwaliteit bij de aanpak van laaggeletterdheid
Gemeenten hebben een belangrijk rol in de aanpak van laaggeletterdheid. Zij helpen inwoners
die hun taal-, reken- of digitale vaardigheden willen verbeteren met een kwalitatief goed en
passend aanbod. Maar hoe krijg je als gemeente meer zicht en grip op de kwaliteit en effecten
van dat aanbod? Hoe zorg je voor samenhang met de bredere aanpak in het sociaal domein,
hoe breng je de impact van aanbod in beeld en hoe voer je samen met de betrokken organisaties
het gesprek hierover? Deze handreiking bevat informatie, instrumenten en praktijkvoorbeelden
om gemeenten te helpen de kwaliteit van het nonformele aanbod rond basisvaardigheden te sturen
en te bewaken.Colofon
Deze handreiking is opgesteld door Berenschot B.V. en ITTA UvA in opdracht van het ministerie van
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.Met dank aan de volgende organisaties die als begeleidingscommissie hebben geholpen met
het verzamelen van de inhoud, instrumenten en praktijkvoorbeelden in de handreiking:
l Actieprogramma Tel mee met Taal
l Divosa
l Gemeenten Almere, Amsterdam, Den Bosch, Rotterdam, Tiel
l Stichting Lezen en Schrijven (LES)
l Stichting Het Begint met Taal
l VNG
En de vele gemeenten en andere deskundigen die in interviews en in reactie op concepten input
hebben geleverd voor de inhoud en structuur van
de handreiking.Redactie
Jasper Varwijk, Saraï Sapulete, Thijs van den Berg | Berenschot
Esra van den Aker, Elwine Halewijn | ITTA UvA
Wilma Schreiber | Schreib tekst & redactie
Vormgeving Gilmar Pattipeilohy | Numero4
Uitgave Versie 1.0, 23 september 2021
Copyright © 2021, Berenschot en ITTA UvA
Deze handreiking is gepubliceerd op de website
van het Expertisepunt Basisvaardigheden op
www.basisvaardigheden.nl -
Artikel
Regionale Geletterdheid - Gemeente Amsterdam
Het doel van deze factsheetrapportage is om een eerste aanzet te geven voor het beschrijven van de omvang en kenmerken van laaggeletterdheid op regionaal en gemeenteniveau. Gemeenten verschillen namelijk van elkaar wat betreft demografie en sociaal-economische structuur, die van invloed zijn op de laaggeletterdheid van burgers. Hierdoor zijn de doelgroepen waaronder laaggeletterdheid veel voorkomt voor elke gemeente en regio weer anders samengesteld. In een vervolg zullen we onderzoeken hoe de verschillende kenmerken van laaggeletterdheid met elkaar interacteren en welke effecten ertoe leiden dat in uw gemeente het percentage laaggeletterden hoger of juist lager ligt dan landelijk.
Cinop Advies, Etil, Kohnstamm Instituut en Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University
-
Artikel
Regionale Laaggeletterdheid - Stadsdeel Zuidoost
Het doel van deze factsheetrapportage is om een eerste aanzet te geven voor het beschrijven van de omvang en kenmerken van laaggeletterdheid op regionaal en gemeenteniveau. Gemeenten verschillen namelijk van elkaar wat betreft demografie en sociaal-economische structuur, die van invloed zijn op de laaggeletterdheid van burgers. Hierdoor zijn de doelgroepen waaronder laaggeletterdheid veel voorkomt voor elke gemeente en regio weer anders samengesteld. In een vervolg zullen we onderzoeken hoe de verschillende kenmerken van laaggeletterdheid met elkaar interacteren en welke effecten ertoe leiden dat in uw gemeente het percentage laaggeletterden hoger of juist lager ligt dan landelijk.
Cinop Advies, Etil, Kohnstamm Instituut en Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University
-
Artikel
Regionale Laaggeletterdheid - Stadsdeel Noord
Het doel van deze factsheetrapportage is om een eerste aanzet te geven voor het beschrijven van de omvang en kenmerken van laaggeletterdheid op regionaal en gemeenteniveau. Gemeenten verschillen namelijk van elkaar wat betreft demografie en sociaal-economische structuur, die van invloed zijn op de laaggeletterdheid van burgers. Hierdoor zijn de doelgroepen waaronder laaggeletterdheid veel voorkomt voor elke gemeente en regio weer anders samengesteld. In een vervolg zullen we onderzoeken hoe de verschillende kenmerken van laaggeletterdheid met elkaar interacteren en welke effecten ertoe leiden dat in uw gemeente het percentage laaggeletterden hoger of juist lager ligt dan landelijk.
Cinop Advies, Etil, Kohnstamm Instituut en Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University
-
Artikel
Regionale laaggelettertheid - Stadsdeel Oost
Het doel van deze factsheetrapportage is om een eerste aanzet te geven voor het beschrijven van de omvang en kenmerken van laaggeletterdheid op regionaal en gemeenteniveau. Gemeenten verschillen namelijk van elkaar wat betreft demografie en sociaal-economische structuur, die van invloed zijn op de laaggeletterdheid van burgers. Hierdoor zijn de doelgroepen waaronder laaggeletterdheid veel voorkomt voor elke gemeente en regio weer anders samengesteld. In een vervolg zullen we onderzoeken hoe de verschillende kenmerken van laaggeletterdheid met elkaar interacteren en welke effecten ertoe leiden dat in uw gemeente het percentage laaggeletterden hoger of juist lager ligt dan landelijk.
Cinop Advies, Etil, Kohnstamm Instituut en Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University
-
Artikel
Regionale Laaggeletterdheid - Stadsdeel Zuid
Het doel van deze factsheetrapportage is om een eerste aanzet te geven voor het beschrijven van de omvang en kenmerken van laaggeletterdheid op regionaal en gemeenteniveau. Gemeenten verschillen namelijk van elkaar wat betreft demografie en sociaal-economische structuur, die van invloed zijn op de laaggeletterdheid van burgers. Hierdoor zijn de doelgroepen waaronder laaggeletterdheid veel voorkomt voor elke gemeente en regio weer anders samengesteld. In een vervolg zullen we onderzoeken hoe de verschillende kenmerken van laaggeletterdheid met elkaar interacteren en welke effecten ertoe leiden dat in uw gemeente het percentage laaggeletterden hoger of juist lager ligt dan landelijk.
Cinop Advies, Etil, Kohnstamm Instituut en Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University
-
Artikel
Regionale Laaggeletterdheid - Stadsdeel Centrum
Het doel van deze factsheetrapportage is om een eerste aanzet te geven voor het beschrijven van de omvang en kenmerken van laaggeletterdheid op regionaal en gemeenteniveau. Gemeenten verschillen namelijk van elkaar wat betreft demografie en sociaal-economische structuur, die van invloed zijn op de laaggeletterdheid van burgers. Hierdoor zijn de doelgroepen waaronder laaggeletterdheid veel voorkomt voor elke gemeente en regio weer anders samengesteld. In een vervolg zullen we onderzoeken hoe de verschillende kenmerken van laaggeletterdheid met elkaar interacteren en welke effecten ertoe leiden dat in uw gemeente het percentage laaggeletterden hoger of juist lager ligt dan landelijk.
Cinop Advies, Etil, Kohnstamm Instituut en Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University
-
Artikel
Regionale Laaggeletterdheid - Stadsdeel Nieuw West
Het doel van deze factsheetrapportage is om een eerste aanzet te geven voor het beschrijven van de omvang en kenmerken van laaggeletterdheid op regionaal en gemeenteniveau. Gemeenten verschillen namelijk van elkaar wat betreft demografie en sociaal-economische structuur, die van invloed zijn op de laaggeletterdheid van burgers. Hierdoor zijn de doelgroepen waaronder laaggeletterdheid veel voorkomt voor elke gemeente en regio weer anders samengesteld. In een vervolg zullen we onderzoeken hoe de verschillende kenmerken van laaggeletterdheid met elkaar interacteren en welke effecten ertoe leiden dat in uw gemeente het percentage laaggeletterden hoger of juist lager ligt dan landelijk.
Cinop Advies, Etil, Kohnstamm Instituut en Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University
-
Artikel
Regionale Laaggeletterdheid - Stadsdeel West
Het doel van deze factsheetrapportage is om een eerste aanzet te geven voor het beschrijven van de omvang en kenmerken van laaggeletterdheid op regionaal en gemeenteniveau. Gemeenten verschillen namelijk van elkaar wat betreft demografie en sociaal-economische structuur, die van invloed zijn op de laaggeletterdheid van burgers. Hierdoor zijn de doelgroepen waaronder laaggeletterdheid veel voorkomt voor elke gemeente en regio weer anders samengesteld. In een vervolg zullen we onderzoeken hoe de verschillende kenmerken van laaggeletterdheid met elkaar interacteren en welke effecten ertoe leiden dat in uw gemeente het percentage laaggeletterden hoger of juist lager ligt dan landelijk.
Uitgevoerd door:
Cinop Advies
Etil
Kohnstamm Instituut
Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University