Beschrijving
Door klimaatverandering is het noodzakelijk om anders te kijken naar het gebruik van oppervlaktewater. Als de temperatuurstijging boven de 1,5 graad komt, dan stijgt de zeespiegel zodanig dat overstroming van (een deel van) Nederland en andere landen steeds meer een reëel toekomstbeeld wordt. Is drijvend leven (wonen, werken, natuur etc) dan een (overlevings-)optie? Niet alleen voor Amsterdam maar ook voor andere steden en plekken op de aarde zoals bijvoorbeeld Djakarta, New York en (stedelijke) rivierdelta's zoals de Mississippi- , Ganges-Brahmaputra-Meghna- en Mekong-delta. Rivierdelta’s zijn zowel economisch als ecologisch de waardevolste gebieden ter wereld. Maar door zeespiegelstijging en natuurrampen zoals stormen en tsunami’s loopt deze delta's steeds meer gevaar.
Maar ook als de temperatuurstijging onder de 1,5 graden blijft kan anders kijken naar het gebruik van oppervlakte water aantrekkelijke perspectieven bieden. Grote stadsuitbreidingen vinden steeds meer plaats via functieverandering van haven- en industriegebieden (Noordelijke IJoevers, Havenstad). Omdat grond schaars is gekozen om woningbouw in ongekend hoge dichtheden te realiseren in deze toekomstige stadsuitbreidingen. Ruimte voor groenvoorzieningen is beperkt. Het wel in ruimte mate aanwezige wateroppervlakte kan wellicht dienen als alternatieve ruimte.
Doelstelling
Daarbij doet zich de vraag voor of a) drijvende natuur en b) drijvend tuinen en c) drijvende oevers op het omringende water aan deze nieuwe woon/werkgebieden een bijdrage kan leveren aan:
- Biodiversiteit (waardplanten, bloementuin) vergroten
- Waterkwaliteit verbeteren
- CO2 reductie
- Voedselproductie (groenten, kruiden en fruit)
- Hittestressreductie (water op zich heeft niet zondermeer een koelende functie)
- Groenbeleving in een stedelijke woonomgeving (groen in en om het wonen heeft een positieve bijdrage aan het leef- en woonmilieu [Brede Welvaart])
Met een aantal kleine drijvende proefvelden/plots in het water rond het Marineterrein kunnen deze aspecten verkend en onderzocht worden. Uitgangspunt hierbij is zoveel als mogelijk biobased drijfvermogen (in plaats van drijfvermogen op oliebasis zoals piepschuim, kunststof, plastics etc).
Foto 1 aanleg drijvende tuin van vlonders en naaldbomen Schoonschip
Foto 2 Drijvende tuinen Oostelijk Eilanden
Foto 3 Kweek van oeverriet in mycelium
Looptijd
- Zomer 2023 verkenning; inventarisatie van en kennismaking met geïnteresseerden zoals initiatiefnemers, kennisinstellingen, betrokken overheden (Ruimte & Duurzaamheid, Waternet)
- Herfst 2023 besluit tot uitvoering (afhankelijk van toestemming bureau Marineterrein)
- Voorjaar 2024 realisatie
- Vanaf zomer 2024 - ? Monitoring mogelijk tot aan de definitieve herontwikkeling Marineterrein
Opdrachtgevers
Beoogde coalitie van welwillenden:
- Rob Schrama en Sjarifah Meijerman van Vlottenbouw.nu
- Erik Hobijn van Gevouwenoevers.nl
- Bureau Marineterrein
- Maarten Ouboter van Waternet
- AMS_Institute Joke Dufourmont en Willie van den Broek
- Dr. Mendel Giezen, Sustainable Urban Development and Infrastructure
- Hogeschool van Amsterdam, onderzoek klimaatbestendige stad Anna Solcerova
- Ruimte en Duurzaamheid Ecologen (Geert Timmermans, Ed Buijs) Team Groen, Water, Dieren & Luchtkwaliteit,
- Stedelijke innovatie en R&D, Anja Reimann, Drijvende stad.
- Ecoloog en deskundige Joost Janmaat https://partizanpublik.nl/werk/het-wilde-noorden/ bewoner schoonschip
Aanvullend materiaal
Bronvermelding
Foto 1 aanleg drijvende tuin van vlonders en naaldbomen Schoonschip https://greenprint.schoonschipamsterdam.org/impactgebieden/ecologie#oplossingen
Foto 2 Drijvende tuinen Oostelijk Eilanden https://vlottenbouwen.nu/
Foto 3 Kweek van oeverriet in mycelium Duurzame top 100, https://verhalen.trouw.nl/duurzame-100-2022/ https://gevouwenoevers.nl/
