Geschiedenis slavernijverleden
Ruim 300 jaar lang werden volwassenen en kinderen uit delen van Afrika ontvoerd. Vaak ook door Nederlandse slavenhandelaren. Onder mensonterende omstandigheden werden zij verscheept naar de voormalige Nederlandse koloniën. Bijvoorbeeld Suriname en de Caraïbische eilanden Aruba, Bonaire, Curaçao, Saba, Sint-Eustatius en Sint-Maarten. Zij werden daar gedwongen tot slavenarbeid op plantages om producten zoals suiker en koffie te verbouwen.
Ook werden de oorspronkelijke bewoners van de verschillende Nederlandse koloniën niet ontzien. In Azië werden tot slaaf gemaakten verhandeld naar gebieden die onder het bestuur van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) stonden. Generaties lang werden mensen geboren in slavernij. En levenslang gedwongen tot slavenarbeid op Nederlandse plantages. Door de slavernij heeft Nederland zich kunnen ontwikkelen tot economische wereldmacht.
Invloed slavernijverleden op maatschappij
Veel te lang heeft het slavernijverleden geen of weinig aandacht gekregen. Het is wel belangrijk om onze geschiedenis te kennen. En om de pijn, de strijd en de verregaande gevolgen te herdenken. Niet alleen om te weten wat er is gebeurd en te erkennen dat dit nooit meer mag gebeuren. Maar ook omdat het slavernijverleden nog steeds invloed heeft op de maatschappij zoals we die nu kennen. Denk aan kansenongelijkheid, discriminatie en racisme. Dit kan leiden tot ongelijke behandeling in bijvoorbeeld het onderwijs, werk en het rechtssysteem.
Ongelijke verdeling van geld door slavernijverleden
Rijkdom verdiend met slavenhandel is doorgegeven aan volgende generaties. Maar voormalige slaven en hun nakomelingen hadden weinig of niets om mee te beginnen. Hierdoor is er nog steeds een ongelijke verdeling van geld en kansen tussen verschillende groepen mensen.
Cultuur onderdrukt door slavernijverleden
Tijdens de slavernij werden veel onderdelen van de cultuur onderdrukt. En families werden uit elkaar gehaald, doordat ze werden verkocht aan verschillende slavenhandelaren. Hierdoor zijn er bepaalde culturele elementen verloren gegaan, zoals taal, religie, kunst en ambachten. En soms was het moeilijk voor mensen om een sterke culturele identiteit te ontwikkelen. Het slavernijsysteem heeft ook invloed gehad op de politieke en machtsverhoudingen in verschillende landen. Dit kan leiden tot instabiliteit en spanningen. Vooral in voormalige koloniale landen waar etnische en raciale verdeeldheid een rol spelen. Het is belangrijk dat we dit weten en erkennen. Om met elkaar vanuit een gedeelde geschiedenis een gezamenlijke toekomst te vormen.
Excuses slavernijverleden
Op 19 december 2022 heeft de Nederlandse minister-president Mark Rutte postuum excuses aangeboden. Tijdens een toespraak bood hij zijn verontschuldigingen aan voor het gedrag van de Nederlandse regering in het verleden. Dit deed hij aan alle mensen die als slaven zijn behandeld en geleden hebben. En aan hun kinderen, kleinkinderen en alle nazaten tot vandaag de dag.
Na de toespraak zijn leden van het kabinet naar Suriname en naar de eilanden Aruba, Curaçao, Sint Maarten, Bonaire, Sint Eustatius en Saba gereisd. Daar spraken zij met betrokken organisaties en autoriteiten wat deze excuses ter plaatse betekenen.
Dit artikel is gepubliceerd op de website van de Rijksoverheid.
Lees ook het het rapport 'Ketenen van het verleden' van het Adviescollege Dialooggroep Slavernijverleden.