Artikel

Werkgelegenheid in de energietransitie

De gemeente Amsterdam committeert zich met het Duurzaam herstelplan om 78 miljoen euro te investeren in een pakket maatregelen dat bijdraagt aan de werkgelegenheid en aan de verduurzaming van de stad. Het gaat daarbij om investeringen in onder andere het renoveren en isoleren van panden, het versneld aardgasvrij maken van woningen en in zonnepanelen op daken van corporatiewoningen. Om een beeld te krijgen hoeveel banen er momenteel zijn op het vlak van de energietransitie en hoe dit zich de laatste jaren heeft ontwikkeld heeft Onderzoek, Informatie en Statistiek (OIS) hier onderzoek naar gedaan. Aandeel energietransitie in de totale werkgelegenheid met 2,3% relatief beperkt.

De daarin relevante energietransitie bedrijfsactiviteiten zijn, naast productie van elektriciteit en warmte uit hernieuwbare bronnen, ook bijvoorbeeld beheer en exploitatie van transportnetten voor elektriciteit, productie en installatie van energie besparingssystemen en isolatiemateriaal. De bedrijvigheid en werkgelegenheid in deze sectoren in Amsterdam laat een gestage groei zien over de periode van 2010 tot en met 2021; in 2010 waren er 12.800 energietransitie banen en in 2021 16.700.

Figuur 1: Banen (min. 1 uur per week) energietransitie in Amsterdam, 2010, 2015 en 2021 (aantallen)

Ruim 16.000 banen in de energietransitie in Amsterdam

Een groot deel van de energietransitie werkgelegenheid vinden we op het vlak van hernieuwbare energie. Dat betreft activiteiten zoals bouw en installatie van hernieuwbare energiesystemen zoals ‘elektrotechnische bouwinstallaties’ en ‘installatie van verwarmings- en luchtbehandelingsapparatuur’, maar vooral ook ingenieurs en technisch ontwerp en advies activiteiten. Ook de groei van energietransitie activiteiten betreft vooral investeringen voor de energietransitie, zoals bouw en installatie van hernieuwbare energiesystemen, en veel minder de exploitatie van hernieuwbare energie. Ook laten de cijfers zien dat het aandeel van de energietransitie sectoren in de totale werkgelegenheid met 2,3% relatief beperkt is. De groei in aantal vestigingen is niet per se gekoppeld aan een sterke groei in het aantal banen omdat de groei vooral onder kleine bedrijven plaatsvindt; 45% van de energietransitie bedrijven betreft zzp’ers.
Figuur 2: Aandeel energietransitie werkgelegenheid, Amsterdam, 2021 (percentage) zie rapport

Veelal mannelijke, jonge, technisch opgeleide werknemers in de energietransitie

De analyse over de werknemers, de banen en beroepen in de energietransitie geeft een beeld van de personeelsvraag in deze sectoren. De resultaten van de analyse kunnen eventueel als klankbord dienen om potentiële werknemers (in subgroepen) te zoeken of omscholingstrajecten te ontwikkelen. De analyse laat zien dat een groot deel (51%) van de werknemers tussen 27 en 45 jaar, man (75%), hoog (58%) of middelbaar (33%) opgeleid is, in een technische (45%) richting of de richting recht/administratie/handel (zoals bedrijfskunde en administratie). Daarnaast zijn de meeste banen fulltime (81%) en een groot deel (65%) heeft een vast contract. Technische beroepen zoals ingenieurs, elektriciens en elektronicamonteurs zijn veelvoorkomend in deze sector. Tegelijkertijd komen ondersteunende en financiële beroepen ook vaak voor, zoals administratief medewerkers, bedrijfskundigen en organisatieadviseurs, managers, laders, lossers, vakkenvullers en assemblagemedewerkers.
Figuur 3: Kenmerken werkenden energietransitie, Amsterdam, 2018 (percentage) zie rapport

Uitstroom uit bijstand naar energietransitie banen zeer beperkt; in 2016-2018 maar 0,8%

Analyse van de bijstandsgerechtigden uit de jaren 2016-2018 aan het werk zijn gegaan laat zien dat de werkelijke uitstroom naar de energietransitie sectoren erg beperkt was. Van de ruim 15.000 uitgestroomden naar werk heeft 0,8% een baan gevonden in een energietransitie.
Potentie van WW- of bijstandsgerechtigden voor een baan in de energietransitie vooral te zoeken in de opleidingsachtergrond en in veel mindere mate in de werkervaring

Om de potentie voor mogelijke Corona-crisis werklozen voor banen in de energietransitie sectoren te beoordelen, is er gekeken in hoeverre mensen met een recente WW of bijstandsuitkering matchen met het profiel van een veelvoorkomende werknemers in deze sectoren. Mensen met een WW-uitkering hebben iets vaker energietransitie-verwante werkervaring hebben, dan mensen met een bijstandsuitkering. Maar over het algemeen heeft ongeveer 1% ervaring in een van de in dit onderzoek geselecteerde bedrijfsactiviteiten. De potentie van mensen met een WW- of bijstandsuitkering voor een baan in de energietransitie kan beter gezocht worden in de opleidingsachtergrond. Namelijk 20% van de mensen met een WW-uitkering en 13% van de mensen met een bijstandsuitkering heeft een opleidingsachtergrond die overeenkomt met veelvoorkomende opleidingsrichtingen van mensen die in de energietransitie werken. Naast technisch opgeleiden (bv. in de elektro- en energietechniek of bouwkunde en civiele techniek), zijn er vooral uitkeringsgerechtigden met een management, financiële of groot/detailhandel opleidingsachtergrond die aansluiting kunnen vinden in de energietransitie banen. De analyse laat zien dat het voornamelijk hoger of middelbaar opgeleiden zijn die de betreffende opleidingsrichtingen hebben afgerond.
Figuur 4: Aansluiting werkzoekenden naar energietransitie profiel, Amsterdam (percentage) zie rapport

lees verder

Afbeelding credits

Icon afbeelding: 52978.jpg