Half miljoen dataservers jaarlijks afgedankt in Nederland
Onderdeel van
Trefwoorden
Onderzoek Circulaire Dataservers in de Metropoolregio Amsterdam en Nederland, 2018
De Metropoolregio Amsterdam is één van de grootste datacenterhubs ter wereld. De economie digitaliseert. Er is een explosie van vraag naar servercapaciteit om data-gedreven toepassingen te laten draaien, denk bijv. aan video streaming, online games, zelfrijdende auto’s, internet of things of blockchain toepassingen. Al die data moet worden opgeslagen in servers, die op hun beurt vaak zijn ondergebracht in datacenters. Naast de enorme markt voor nieuwe IT apparatuur die de regio biedt, betekent dit ook een groeiende stroom vrijkomende gebruikte apparatuur. Kunnen we die laatste stroom volgens circulaire principes organiseren, zodat waardevolle grondstoffen zo lang mogelijk meegaan (circuleren) in de economie van de regio?
Bovenstaande vraag was de aanleiding voor de Amsterdam Economic Board, ICT-Milieu, Iron Mountain en Hewlett Packard Enterprise, met ondersteuning van Green IT Amsterdam om inzicht te krijgen in de markt, het beleid rond inkoop, gebruiksduur en afdanking van servers en handelingsperspectieven van partijen om tot een zo hoogwaardig mogelijk (regionaal) hergebruik van apparatuur te komen. Onderzoekspartij Ffact is gevraagd om onderzoek te verrichten naar circulaire dataservers. Het onderzoek wijst uit dat alle spelers in de keten zich in kunnen zetten voor waarde behoud. Of het nu de producent is, of de eigenaar van de apparatuur, de datacenters of de handelaren, iedereen is aan zet. Door gezamenlijke bewustwording kunnen spelers in de keten meerwaarde genereren. Het rapport presenteert de mogelijkheden in het speelveld als eerste stap. Het is aan de keten om de tweede stap te zetten, eigen handelen en samenwerking in de keten zoeken.
Wat zijn de vijf belangrijkste inzichten uit het rapport?
- Volgens schatting, worden er jaarlijks bijna een half miljoen servers afgedankt in Nederland, waarvan 37% in de Metropoolregio Amsterdam: Het aantal servers dat bij Nederlandse datacenters staat opgesteld wordt, op basis van cijfers over 2016, geschat op circa 4,3 miljoen stuks, waarvan 1,5 miljoen (37%) binnen de MRA.
- Ruim de helft van de afgedankte servers wordt voor hergebruik naar het buitenland geëxporteerd: Op zich is dit niet verkeerd als het elders wordt hergebruikt. Het probleem is dat deze apparatuur uit het zicht verdwijnt, omdat een centrale registratie voor export voor hergebruik ontbreekt. Onduidelijk is wat er met deze apparatuur gebeurt aan het einde van de levensduur. Partijen in de keten zouden zich moeten inspannen om gezamenlijk tot een centrale registratie van export voor hergebruik te komen waarin volumes en land van bestemming worden vastgelegd. Voor hergebruik geëxporteerde apparatuur mag in mindering worden gebracht op de put-on-market cijfers waarop het behaalde inzamelpercentage wordt berekend.
- Iets meer dan één derde van alle afgedankte servers in Nederland wordt verwerkt in recycling en refurbishment: Van de afgedankte servers wordt door gecertificeerde recyclers 24% verwerkt tot grondstoffen. Deze recyclers bevinden zich voornamelijk in Nederland. Nederlandse refurbishers verwerken en verkopen 13% voor hergebruik. Ongeveer de helft hiervan wordt naar het buitenland geëxporteerd.
- Veel meer servers worden afgedankt dan dat er op de markt worden gebracht: Uit het onderzoek blijkt dat veel meer servers worden afgedankt dan dat er op de markt worden gebracht. De reden hiervoor is de toenemende energie-efficiëntie van nieuwe servers, de optimalisatie van energiemanagement en capaciteitsbenutting in bestaande serveromgevingen en het onderbrengen van eigen IT-systemen in een efficiënter werkende cloudoplossing. Al deze ontwikkelingen hebben tot gevolg dat voor een bepaalde werklast minder servers nodig zijn.
- In de hele keten zijn er kansen om grondstoffen te behouden en winst te behalen door slim hergebruik en samenwerking: Het bereiken van het einde van de gebruiksduur betekent niet altijd dat de apparatuur wordt afgedankt. Vooral bij commerciële aanbieders van IT-diensten kan een server opnieuw én nogmaals opnieuw en wellicht nog een keer worden ingezet in andere toepassingen. De gemiddelde leeftijd bij afdanking van een server kan op deze manier oplopen naar zo’n 8 tot 10 jaar.
Daarnaast is ook de wijze waarop servers zijn gehuisvest en geconfigureerd van grote invloed op het energiegebruik en de levensduur. Ten eerste, het inzicht in het inventaris van gebruikers en eigenaren is niet altijd aanwezig: wat is er aan server capaciteit en waar staat het? Wanneer is het moment van afdanking? Ten tweede, staan veel organisaties niet (regelmatig) stil bij hun data management; vragen omtrent de noodzaak tot het bewaren van data en of high performance (en grote rekencapaciteit) toepassingen worden niet altijd gesteld. Organisaties moeten zich meer bewust zijn van de energie-efficiëntie van de eigen ICT-omgeving. Mogelijk kan door optimalisatie de inkoop van nieuwe apparatuur worden beperkt.
Daarna zijn er kansen voor recyclers, refurbishers en IT Asset Disposition (IATD) diensten om samen te werken en de eigenaar zo goed mogelijk te adviseren welke route voor welke apparatuur het meest geschikt is. Hierbij moet gekeken worden naar de vraag naar refurbished apparatuur, het behouden van materialen door middel van recycling maar ook dataveiligheid en de totalen kosten of opbrengst afgewogen.
Inkopende organisaties moeten zich realiseren dat zij regie kunnen voeren over het (her)gebruik van apparatuur, al bij de aankoop van de apparatuur of diensten. Producenten en resellers kunnen adviseren bij het vaststellen van de ICT-behoefte. Recyclers en refurbishers kunnen al bij inkoop richting geven aan de mogelijke routes van apparatuur na afdanking.
De keten is aan zet
Door gezamenlijke doelen te stellen, bijvoorbeeld op het gebied van gebruik van refurbished apparatuur, hergebruik van materialen, energie- en emissiereductie, kunnen ketenpartijen gezamenlijk tot een hoogwaardiger keten komen.
Ben je benieuwd hoe je als eigenaar, gebruiker of dienstverlener van dataopslag beter grondstoffen kan behouden en winst behalen door circulair te handelen? We hebben op maat gemaakte handreikingen gemaakt met handelsperspectief voor elke partij in de keten. Deze staan in bijlage 2 van het onderzoek.
Ben je benieuwd naar meer inzichten over de markt van IT apparatuur en dataservers? Bekijk het hele onderzoek hier.
Bron: Amsterdam Economic Board
Afbeelding credits
Icon afbeelding: Wikimedia Commons - data servers