De gemeente Amsterdam werkt in 2019 aan het maken van nieuw beleid met als doel om bestaande vrije ruimte in de stad te beschermen en om nieuwe vrije ruimte beschikbaar te maken. Onder vrije ruimte wordt verstaan: ruimte voor experiment, ontmoeting en reflectie, die van onderop wordt vormgegeven.
Hiervoor is een beleidsvoorbereidende studie gedaan waarin . Het eerste deel van de studie bestaat uit een quickscan van beleidsinstrumenten voor vrije ruimte in Europese steden. Hiervoor is desk research gedaan. Het tweede deel van de studie is een verdiepende analyse voor drie steden die relevant zijn voor de Amsterdamse context, namelijk: Gent, Londen en Berlijn. Naast deskresearch zijn er ook enkele locaties per stad bezocht en zijn interviews gevoerd met betrokken ambtenaren, initiatiefnemers/gebruik van de ruimte en/of onderzoekers.
Uit de analyse zijn vier modellen naar voren gekomen voor gebruik en ontwikkeling van ruimte door burgers, met als belangrijke verschillen/dimensies de termijn waarin ruimte beschikbaar is en de mate van overheidssturing:
- Tijdelijk ruimtegebruik
- Gezamenlijk beheer
- Zelfbeheer, overheid als eigenaar
- Zelfbeheer en eigenaarschap
Op basis hiervan zijn een aantal aanbevelingen voor de gemeente Amsterdam bij de verdere ontwikkeling van het beleid voor Vrije Ruimte.
Het onderzoek is uitgevoerd door de Hogeschool van Amsterdam, in opdracht van de directie Ruimte & Duurzaamheid en Bureau Broedplaatsen.
Karin de Nijs, & Stan Majoor (2020). Regel die vrije ruimte! lessen uit Gent, Londen en Berlijn. Hogeschool van Amsterdam, Urban Governance and Social Innovation.