Het zoöp-concept is het resultaat van een openbaar onderzoekstraject van Het Nieuwe Instituut dat in 2018 zijn eerste fase kende in de Terraforming Earth-workshops. De vraag die daar werd verkend, was hoe we de aarde op lange termijn bewoonbaar kunnen maken voor menselijk en niet-menselijk leven. Uitgangspunt was dat de klimaatcrisis en de gelijktijdige ecologische verwoesting die wereldwijd plaatsvindt, de effecten zijn van de manier waarop kapitalistische economieën de kwaliteit van zowel niet-menselijk als het meeste menselijk leven radicaal ondergeschikt maken aan het centrale doel van winstmaximalisatie.
Een belangrijke dimensie van deze vraag was hoe je je een beeld kunt vormen van een samenleving die volgens verschillende principes is vormgegeven. Deelnemende ecologen, kunstenaars, ontwerpers, financiële specialisten, filosofen en programmeurs verkenden constitutionele en juridische, technologische en narratieve praktijken van wereldopbouw en onderzochten ook hoe verschillende inheemse culturen opereren vanuit verschillende kwaliteiten van relaties tussen menselijk en niet-menselijk leven.
De vraag moest ook praktisch en tastbaar worden gemaakt. Hoe te beginnen in het hier en nu met het realiseren van een ander soort samenleving? Er moest worden erkend dat een nieuw begin op de een of andere manier moet beginnen vanuit kapitalistische systemen, aangezien er geen andere plaats is om van uit te gaan.
In dit kader hebben we onderzocht hoe in Nieuw-Zeeland rechtspersoonlijkheid was verleend aan Whanganui River, Mount Taranaki en Te Urewera forest. Hoe was dat georganiseerd? Zou een deel van die logica op Nederland kunnen worden getransplanteerd en geherformuleerd met Nederlandse cultuurpatronen als referentiekader? Dit onderzoek leidde tot de contouren van het eerste voorstel voor een coöperatieve organisatie waarin niet-mensen vertegenwoordigd zouden zijn.
Tijdens het veelzijdige project 'Neuhaus Tijdelijke Academie voor meer-dan-menselijke kennis' van Het Nieuwe Instituut in 2019 organiseerden we een tweede reeks onderzoekssessies. Een grotendeels nieuwe groep ecologen, juristen, kunstenaars en ontwerpers hamerde op de doelstellingen, de organisatievorm, de juridische dimensies en het soort noodzakelijke kennis dat zou ondersteunen wat toen als 'een zoöp' werd bestempeld. Het concept vond zijn huidige vorm in september 2019.
Lees hier meer.