Bron: Pierik, B. (2022). Privacy, Publicity and Gender in Amsterdam’s Early Modern Urban Space. Privacy Studies Journal, 1(1), 1-22. https://tidsskrift.dk/privacy_studies_journal/article/view/129332
Privacy, publiciteit en gender in de vroegmoderne stedelijke ruimte van Amsterdam
Dit artikel gaat in op de lagen van openbaarheid en privacy in de stedelijke ruimte in Amsterdam door conflicten uit notariële verklaringen. Het onderzoekt en beschrijft de alledaagse cultuur van transparantie en haar relatieve openheid, waarin de praktijken van beweging binnen, door en rond het huis werden gemedieerd door geslacht, klasse en materialiteit. Het onderzoekt hoe ondanks de relatieve openheid van huizen, afbakeningen niet afwezig waren in vroegmoderne steden, maar een andere ruimtelijke logica volgden dan we vandaag kennen. Door het concept van poortwachterspraktijken worden privacy en publiciteit niet als absolute tegenpolen beschouwd, maar eerder als krachten die op dezelfde plek aan het werk kunnen zijn, waardoor een meer gelaagd perspectief op de stedelijke ruimte mogelijk wordt. Door deze lens bekijkt dit artikel verschillende manieren waarop vrouwen en mannen met verschillende sociale status publiciteit en privacy opeisten en onderhandelden in het dagelijks leven, op de drempel van hun huizen, in de steegjes waar ze woonden en weg van hun huizen. Door zich te wenden tot momentopnamen van het straatleven, laat het zien hoe deze onderhandelingen werden beïnvloed door zowel sociaal-culturele opvattingen als de materialiteit van het stadsleven in de vorm van deuren, verhoogde drempels en ramen. Ten slotte wordt onderzocht hoe, hoewel zowel publiciteit als privacy krachten aan het werk waren op straat en in huizen, een meer volledige vorm van geheimhouding en privacy grotere mobiliteiten vereiste, aangezien mensen buiten de stad of in ieder geval naar de rand ervan trokken. Gedrag dat men geheim wilde houden, zou onder de meeste omstandigheden de nodige mobiliteit nodig hebben gehad om geheim te blijven, en de ruimtelijke constellatie van privacy was vaak naar buiten gericht in plaats van naar binnen.
Aanvullende informatie
Afbeelding credits
Icon afbeelding: Oudezijds Achterburgwal 39-41 (v.l.n.r.) met daar tussen in de Molensteeg - door Schouten, H. P. (Herman; 1747-1822) - via Stadsarchief Amsterdam