Conclusies
De economie van de metropoolregio loopt op termijn schade op doordat er onvoldoende aandacht is voor de beschikbaarheid van praktisch en middelbaar opgeleiden als werknemers in de toekomst. Door krapte in de woningmarkt wonen zij in toenemende mate verder van de stad of in buurten met een sterke concentratie van sociale huurwoningen. Hierdoor wonen zij verderaf van openbaar vervoersknooppunten. Deze groep is daardoor meer afhankelijk van de auto. Reizen van huis naar werk is in toenemende mate ingewikkelder, duurder en tijdrovender. Toegang tot mobiliteit groeit als drempel tot werk. Door de krapte op de arbeidsmarkt krijgen praktisch en middelbaaropgeleiden meer mogelijkheden om te kiezen voor werk dichterbij huis. Dit zorgt voor toenemende werknemerstekort in stedelijk gebied. In stedelijk gebied neemt het aantal stagemogelijkheden af door een wegtrekkend MKB. De meer dienstverlenende banen die overblijven hebben meer flexibele werktijden en arbeidsvoorwaarden waardoor de financiële positie van werknemers onzeker is.
De sociale impact hiervan is dat relatief veel mensen met een praktisch opleidingsniveau niet werken. De drempel naar werk is te groot. Mobiliteit is één van de belemmerende factoren hierbij. Er zijn goede voorbeelden om dit te doorbreken, voor werkgevers liggen hier kansen. Zij kunnen echter op andere wegen (zoals via migranten) nog aan prima arbeidskrachten komen. Op termijn zullen werkgevers in de stad meer moeite hebben om praktisch en middelbaar opgeleiden te vinden als werknemer. Dit beperkt de economische groei en heeft ook maatschappelijke impact op zorg, onderwijs en veiligheid in de stad. Deze ontwikkelingen worden onvoldoende in samenhang bestreden vanuit beleidsmatig en bestuurlijk perspectief. Vanuit de leefwereld van praktisch en middelbaar opgeleide werknemers zien we dat barrières met kleine maatregelen doorbroken kunnen worden. Voor gemeenten en werk gevers liggen hierin kansen. Daarnaast kan bij het bouwen aan de metropool meer worden nagedacht over het verbinden van de opgave van wonen, werk en mobiliteit door de grenzen van governance heen (arbeidsmarktregio’s, concessiegebieden). Door dit vanuit het economische perspectief aan te vliegen kan het gesprek hierover in de regio vanuit een nieuwe dimensie worden gevoerd.
Vervolg
De Verkenning krijgt een vervolg in de Verstedelijkingsstrategie van de MRA en daarnaast wordt deze besproken in het directeurenoverleg van de MRA om zowel in het sociale als het fysieke domein vervolg te krijgen. Daarnaast is het één van de bouwstenen voor een vervolgopdracht Middengroepen waaraan het Stedelijke Strategieteam werkt.