Handreiking Natuurdaken
Een publicatie van de Green Deal Groene Daken
Auteurs
Wilco van Heerewaarden (BTL Groep, GDGD Werkspoor Biodiversiteit)
Tom Zeegers (BTL Groep, ecoloog)
De Handreiking Natuurdaken is samengesteld door het
Werkspoor Biodiversiteit binnen de Green Deal Groene Daken:
Petra van den Berg (NIOO-KNAW)
Albert Vliegenthart (de Vlinderstichting)
Jip Louwe Kooijmans (Vogelbescherming Nederland)
Harmen Riemens (ZinCo Benelux)
Fons van Kuik (Wageningen UR)
Geertje Wijten (gemeente Amsterdam)
Stef Janssen (dak)innovator, VIBA-Expo)
Met hulp van Kirsten Dingemans en Kim van de Lisdonk(Studenten Van Hall Larenstein);
Marc van Wieringen en Anouk Gloudemans (Studenten HAS Hogeschool).
-
Artikel
Handreiking Natuurdaken
Deze handreiking Natuurdaken laat zien hoe je met je dak een verschil kunt maken voor de natuur. Niet alleen op het platteland, maar juist ook in de stad. Een natuurdak met bloeiende kruiden, grassen en andere planten brengt de levende natuur terug in onze verstedelijkte omgeving. Natuurdaken kunnen daarbij als stapstenen gebieden verbinden en de biodiversiteit versterken. Zo bieden de platte zwarte daken in industriegebieden en woonwijken prachtige kansen voor het creëren van nieuwe natuur.
In deze handreiking zijn kennis en ervaringen vanuit de praktijk gebundeld door de Green Deal Groene Daken waar NIOO-KNAW partner van is. Natuurdaken staan nog aan het begin van hun ontwikkeling en meer kennis van natuur op daken is nodig. Nieuwe kennis zal ook in komende jaren een plek krijgen in deze handreiking. Zo wordt de handreiking ook een levend document. -
Artikel
Kennispaper: Waar koop ik een duurzaam multifunctioneel dak?
Deze handreiking is geschreven voor dakeigenaren die de wens hebben om het dak te verduurzamen of een functie willen toevoegen maar nog niet precies weten hoe zij dit het beste kunnen aanpakken. Wat zijn de mogelijkheden op daken? Wie betrek je in het proces en wanneer precies? Hoe sluit je de business case? En welke stappen zijn nodig om een succesvolle uitvraag te komen?
Door het stappenplan te doorlopen en de bijbehorende vragen te beantwoorden ontstaat een overzicht van enerzijds de bouwkundige-, installatietechnische- en groenvoorzieningsaspecten van het dak en anderzijds de ambities, belangen en randvoorwaarden van de verschillende stakeholders. Deze informatie vormt de basis om in gesprek te gaan met marktpartijen omDeze handreiking is opgesteld op basis van ervaringen in de gemeenten Amsterdam en Rotterdam en mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds van de Bouwnijverheid.
Rapporteur
Jasper Passtoors, Gemeente Amsterdam
Inhoudelijke begeleiding en advies
Geert-Jan Verkade, SBRCURnet
Sacha Stolp, Gemeente Amsterdam / Amsterdam Rooftop Solutions
Nico Heijmen, Building Changes
Jurgen van der Heijden, AT Osborne
Geertje Wijten, Gemeente Amsterdam
Marloes Gout, Gemeente RotterdamVormgeving
Linda de Haan, SBRCURnet -
Artikel
Groene Lopers
In september 2013 heeft Groen Links (voormalig raadslid Molenaar) een initiatiefvoorstel getiteld ‘Groene Lopers voor de fiets!’ ingediend in de gemeenteraad. Voorgesteld wordt een netwerk van “comfortabele fietsboulevards in een aantrekkelijke en emissievrije omgeving” te ontwikkelen. Doel van de Groene Lopers is het opvangen van de verwachte groei van het aantal fietsritten in de stad, door verkeersveilige en comfortabele routes met schone lucht voor zowel woon-werk- als recreatief fietsverkeer te realiseren. Ook een betere afstemming van verkeerslichten, met groene golven voor fietsers, kan voor een betere doorstroming zorgen, evenals gescheiden infrastructuur voor fiets, ov en auto.
Dit haalbaarheidsonderzoek moet resulteren in een opsomming van mogelijke maatregelen, de te verwachten effecten van deze maatregelen en een inschatting van de benodigde financiën.Ambtelijk Opdrachtgever
Ria Hilhorst (DIVV)
Projectleider
Ruwan Aluvihare
Eindredactie
Wouter van der Veur (DRO)
Ontwerpteam
Ruwan Aluvihare
Joan Stegenga
Joyce van den Berg
Kees Vernooij
Wouter van der Veur
Met bijdragen van
Jeroen Dijk (Stadsdeel Centrum)
Ron van Soest (Stadsdeel Zuid)
Peter Ulle (Stadsdeel West)
Truke van Koeverden
Grafische Vormgeving
Joan Stegenga
Monique Verstappen -
Artikel
Amsterdammers over klimaatmaatregelen
OIS vroeg zo'n 1.400 Amsterdammers naar hun kennis, houding en gedrag ten aanzien van klimaatmaatregelen. Daaruit blijkt dat een ruime meerderheid de overstap naar duurzame energie steunt en onderkent daaraan ook zelf te moeten bijdragen.
Klimaatverandering overdreven?
Bijna 60% van de Amsterdammers denkt dat klimaatverandering een groot effect heeft op Amsterdam. En slechts 5% vindt klimaatverandering overdrijving. Verder herkent ongeveer 90% van de ondervraagden duurzame energiebronnen, zoals zon- en windenergie. Ongeveer 40% van de Amsterdammers is bekend met de doelstellingen van de gemeente op het gebied van CO2 uitstoot en aardgasvrij wonen.
Wat draagt ú bij?
We vinden het klimaat dus bijna allemaal best belangrijk. En de kleinere, makkelijke energiebesparende handelingen binnenshuis zijn veel Amsterdammers best bereid te doen. 87% geeft aan het licht uit te doen bij het verlaten van de kamer. En 71% zet de verwarming uit in kamers waar op dat moment niemand is. Maar maatregelen die meer moeite of een investering kosten, worden minder vaak genomen. Zo'n 28% geeft bijvoorbeeld aan vloer-, muur- of dakisolatie te hebben, of een 100% duurzame energieleverancier.
Waarom doen we niet méér?
Omdat lang niet iedereen er het geld voor heeft. Omdat veel mensen afhankelijk zijn van de woningeigenaar/verhuurder. Of omdat er belemmeringen zijn bij de organisatie van de maatregelen die iemand wil nemen (er is bijvoorbeeld geen overeenstemming binnen de VvE).
En wat kan de gemeente doen?
Amsterdammers vinden dat de gemeente zou kunnen helpen door (meer) goedkope leningen/subsidies aan te bieden, maar ook door duidelijke informatievoorziening over (lokale) mogelijkheden en plannen te geven.
-
Artikel
Het klimaat past ook in uw straatje
Dit voorbeeldenboek toont de mogelijkheden van eenvoudige en haalbare klimaatbestendige inrichtingen van woonstraten.
Met dit boek laten we, aan de hand van veelvoorkomende straatbeelden, zien dat een klimaatbestendige inrichting van woonstraten veelal eenvoudig is en voor vlakke gebieden niet duurder hoeft te zijn dan de traditionele inrichting. Dit is gebaseerd op onderzoek met diverse gemeenten. Wij willen u inspireren door de voorbeelden, zodat u hiermee ook in uw gemeente aan de slag gaat, want Het klimaat past ook in uw straatje! -
Artikel
Van klimaatakkoord naar duurzame woning
De komende jaren krijgt iedereen in Nederland te maken met de energie- en klimaatopgave. De transitie naar een duurzaam energiesysteem heeft consequenties voor de manier waarop we leven en vraagt om aanpassingen in onze bestaande leefomgeving. Onder het vorige kabinet zijn de nodige beleidsmaatregelen genomen om burgers aan te zetten tot energiesparing. Gezien de aangescherpte doelstellingen in het nieuwe regeerakkoord zal dit beleid de komende jaren verder worden uitgebouwd. Tegelijkertijd blijft het verduurzamingsvraagstuk voor veel burgers een abstract vraagstuk dat zich ver van hun bed afspeelt.
In dit rapport verkennen we in hoeverre het rijksbeleid op het terrein van verduurzaming aansluit bij de leefwereld van burgers. We richten ons daarbij specifiek op beleidsinstrumenten die gericht zijn op het stimuleren van energiebesparing onder eigenaar-bewoners. Voelt deze groep zich aangesproken door de huidige campagnes en subsidieregelingen? Wordt de urgentie voldoende gevoeld? Worden burgers voldoende aangezet tot actie, of blijft afwachten en niets doen een aantrekkelijk alternatief?
Reflectie beleidsinstrumenten
We geven een overzicht van relevante noties uit de gedragseconomie, sociale psychologie en de sociologie. Op basis van deze theoretische inzichten reflecteren we op de opzet, uitvoering en uitwerking van drie nationale beleidsinstrumenten: de Investeringssubsidie duurzame energie, de Subsidie energiebesparing eigen Huis en het Zeer energiezuinig pakket. Ter inspiratie belichten we ook enkele buitenlandse voorbeelden en geven we een aantal aanbevelingen die kunnen bijdragen aan de optimalisatie van huidige en toekomstige beleidsmaatregelen voor energiebesparing.
-
Artikel
Circular Tuinen van West
purpose: Inform, propose and test circular systems for entrepreneurs and farmers of an urban-agricultural area located in the South of Amsterdam.
partner: University of Applied Sciences of Amsterdam
client: Tuinen van West association
engagement: 20 stakeholders
project duration: January 2017 - December 2018
The Circular Economy Game is a strategy game designed for businesses and residents to learn about organic material flows through the city. The game was initially implemented for the greater region of Amsterdam. It was also adapted to the Tuinen van West, an agricultural site in Amsterdam West, to focus on private organic waste management. The Circular Economy Game can be localized for your city.
The circular economy has no waste: all materials form an infinite technical or biological cycle. All energy comes from renewable sources and raw materials are used to generate value. The modular and flexible design of products and production chains increase the adaptability of systems. In the circular economy, we move from the possession of goods to the use of services. But what does it actually mean to be producing, distributing and consuming in a circular city? How can businesses and residents help accelerate circular transformation of their cities? And how can we raise awareness by facilitating an exchange of knowledge amongst experts, producers, distributors, and consumers?
Beyond the regional scale, the Circular Economy Game can also be tailored to a single district, bringing local business owners together to collaboratively manage their district’s resources. In February 2017, Play the City adapted the game for Tuinen van West, an urban-agricultural area in Amsterdam. All local businesses joined this simulation game to discuss a 400 hectare area of land and reach a common goal: more efficient organic waste management for Tuinen van West. Twenty-five companies were present in the session to put their business to the circularity test, among which were a dairy farm, beer brewery, restaurant, day care and cemetery. Players were surprised by the amount of waste produced by the flower bouquets and paper cups of the cemetery, so after the game local farmers, the adjacent business park, and the beer brewery joined forces to establish a hub where organic waste can be stored for large-scale composting and generating fertilizers.
This game was commissioned and developed in collaboration with Circle Economy and the University of Applied Sciences in Amsterdam. Game outcomes included contributions to the university’s research as well as stakeholder awareness of new technologies and strategies to become circular.
Article retrieved from PlaytheCity