Author: Paul Ariese
Link to publication
Editor: Cornelieke van Voskuijlen
Author: Paul Ariese (2023)
When religious buildings and objects are labeled as “heritage,” a shift in function and a rearrangement of values take place. The transition of items from the religious realm to the secular heritage domain evokes diverse emotions: some consider this development a sign of progress, others experience a sense of loss. The meaning of religious heritage is thus rarely univocal. Heritage professionals involved in the interpretation of religious heritage must anticipate the questions and expectations of a diverse, contemporary audience; at the same time, they may be expected to be aware of the value systems and practices originally associated with the spaces and objects for which they have become responsible. To this end, it is essential to address the theoretical, practical, and ethical questions raised by the heritagization of religious materiality during the training of future heritage professionals. Considering that cultural heritage studies “must teach to induce change and also teach to understand” (Dubuc 2011: 507), the Reinwardt Academy (Amsterdam University of the Arts) decided in 2018 to introduce the subject of religious heritage into the undergraduate curriculum, with special attention to the transformation and reuse of religious buildings and the musealization of religious objects.
Across Europe, Jewish museums are housed in former synagogues, representing Jewish religious life through exhibits of ceremonial collections. Besides the absences of active communities of users and liturgical practices, the multi-layered meaning of these spaces and objects contribute to these narrative environments’ ambiguity. Based on an interdisciplinary review of literature in the fields of Jewish studies, material religion studies and museum and heritage studies, this article proposes three sensitising concepts as a tool to further explore the religion-heritage entanglement at these sites: (1) practices of sacralisation, (2) practices of transformation, and (3) practices of representation.
De Winter School van de Reinwardt Academie (Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten) is een onderzoeksproject naar een actueel erfgoed-vraagstuk. Tijdens de Winter School 2018 deden de studenten van de Master of Museology onder leiding van artist-in-residence Nick Shepherd in ARTIS onderzoek naar hoe we dierentuinen in ons huidige tijdperk (het Antropoceen) moeten beschouwen en wat voor alternatieven er zijn voor de dierentuin van de toekomst. Het resultaat is, samen met dat van onderzoeksprojecten in Berlijn (naar Erfgoedwandelingen in de stad) en Groningen (persoonlijk reflecties n.a.v. wandelingen in deze provincie) vastgelegd in een krant.
Artist-in-residence Nick Shepherd en zijn collega-onderzoekers Christian Ernsten en Nicola Visser organiseerden in januari 2018 de eerste Winter School van de internationale Master of Museology van de Reinwardt Academie (de opleiding voor cultureel erfgoed van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten). De winterschool vond plaats in samenwerking met ARTIS. ARTIS was een van de eerste musea van Amsterdam. In het verleden omvatte de verzameling ook ongeveer 12.000 objecten uit Afrika, Oceanië en Azië. Momenteel bestaat het uit een park, een verzameling levende dieren, planten en bomen, een "dode" natuurhistorische collectie (knuffelbeesten, geologie, schelpen, skeletten), kunstverzamelingen, geschiedenis en etnografie, en 28 nationale monumenten. Het onderwerp van onderzoek tijdens de winterschool was het idee van een dierentuin in het Antropoceen. Hoe beschouwen we dierentuinen in het algemeen, en ARTIS in het bijzonder, in een tijdperk waarin menselijke impact op de aarde en haar ecosystemen de belangrijkste factor is om rekening mee te houden? Hoe reageren dierentuinen op de uitdagingen van biodiversiteit en klimaatverandering? Hoe ziet een dierentuin van en voor het Antropoceen eruit? Gedurende een 'walking seminar' in de dierentuin en door middel van embodied research onderzochten de studenten de alternatieve toekomst van de dierentuin voorstellen in het Antropoceen.
Reinwardt Academy, Amsterdam University of the Arts (ed.) (2021)
This publication is based on conference papers presented at ‘Ethnology Lab on the Workings of COVID19 on Museums’, hosted by the Reinwardt Academy, the Working Group on Museums and Material Culture of the International Society for Ethnology and Folklore (SIEF), as well as ICOM’s International Committee for Collecting (COMCOL). All articles have been slightly altered for publication purposes.
On 8 and 9 October 2020, the Reinwardt Academy hosted the digital conference Ethnology Lab on the Workings of Covid-19 on Museums. The online gathering was coordinated in close collaboration with the Working Group on Museums and Material Culture of the International Society for Ethnology and Folklore (SIEF), as well as ICOM’s International Committee for Collecting (COMCOL). The programme was geared to address the challenges faced by museums and cultural heritage institutions in the context of the Covid-19 pandemic. With this the organisers set out to provide a virtual platform for museum professionals and academics to establish a dialogue with one another, and in so doing, explore matters of common concern. These included some of the transformative shifts observed recently in the collection dynamics of museal and archival institutions, changes in the conception of participatory and inclusiveness strategies, and the emergence of new possibilities for cultural programming and exhibiting against the backdrop of uncertainty.
Based on actual observations in their respective organisations, participants weighed in the impact of museological and ethnological considerations. Their position as such helped them to abstract themselves from purely practical concerns, allowing them to focus on what is it that truly shapes a person’s experience during a pandemic. This resulted in a broad variety of reflections on cultural management, everyday life as a museum professional, the meaning of (re)presentation and the intricacies of being situated in a particular living and working environment. This publication offers a selection of these reflections, 5 organised in four different themes: collecting during crises, practical challenges, academic reflections and policy reflections.
In gesprekken over erfgoed kunnen de emoties hoog oplopen. Door met betrokkenen te onderzoeken waar die emoties vandaan komen, ontstaan nieuwe verbindingen tussen mensen. Vanuit dit idee ontwikkelden de Reinwardt Academie en Imagine IC samen met anderen de methode van Emotienetwerken. In dit artikel beschrijft Hester Dibbits de achtergronden van deze methode en praktijkervaringen van erfgoedprofessionals.
Het artikel verscheen in een themanummer van Cultuur+Educatie. Het themanummer gaat over erfgoededucatie en de omgang met emoties.
Hester Dibbits (2020)
The issue of exhibiting religious objects exemplifies challenges faced by heritage professionals today: How can various ways of appreciating cultural heritage be facilitated? How to support different forms of interpretation and learning? Furthermore, how to create empathy for people in other times, other places and other cultures? The elective course Cultural Heritage & Religion introduces students of the Reinwardt Academy (Amsterdam University of the Arts) to the material culture of Judaism, Christianity and Islam, and stimulates them to formulate a stance regarding the potential as well as pitfalls of the presentation of religious objects.
Paul Ariese (2021)
Museums sometimes seem to opt for a neutral, a static, and an aesthetic approach in the presentation of religious objects. However, it is important to note that museum displays that only highlight the art-historical or cultural-historical value of religious objects are all but neutral. Part of the story remains hidden, and therefore the full potential of these objects remains unused. Inspired by a combination of literature study, interactive seminars, and excursions to museums with religious object collections, as well as visits to Jewish, Christian, and Islamic places of worship, students suggest different approaches: Museums have the potential to touch and reach new audiences with religious objects by providing space for multiple interpretations and personal stories, and by including sensorial and emotional stimuli in the exhibition’s design. As religious objects express both the highs and lows of life, they can function as mirror images with which diverse, contemporary audiences can identify.
Straatwaarden onderzoekt de veranderende praktijken van erfgoedvorming in de publieke ruimte aan de hand van voorbeelden en conceptuele reflecties.
Het is een tijd van bottom-up, participatie, diversiteit en meer sociaal-duurzame kwaliteiten in onze leefomgeving. De onderzoekers constateren dan ook een groeiende rol van nieuwe, meer participatieve en duurzame praktijken in de omgang met erfgoed en de publieke ruimte.
Het onderzoek onderstreept hoe je erfgoed niet zozeer als te behouden object of locatie moet zien, maar vooral als een maatschappelijke ontwerpopgave. Het toont hoe de praktijk van erfgoedvorming in de leefomgeving aan het veranderen is. Erfgoed wordt inclusiever, is sterker verbonden met maatschappelijke spelers en sluit beter aan bij waarden van lokale gemeenschappen.
Get Real! was in 2015 het thema van de Week van het Lege Gebouw. Het voormalige hoofdkantoor van Gemeentewaterleidingen Amsterdam aan de Condensatorweg stond centraal. Dit acht verdiepingen tellende pand, gebouwd in de jaren zestig en verbouwd in 2006, stond al vijf jaar leeg. Deze publicatie bevat de ideeën en oplossingen van zes interdisciplinaire teams voor de ruim 7000 vierkante meter oppervlakte én de omgeving. Met artikelen, foto-essays en interviews.
Redactie: Nancy van Asseldonk, Michiel van Iersel, Mark Minkjan.
Auteurs: Floris Alkemade, Nancy van Asseldonk, Michiel van Iersel, Mark Minkjan, Rozemarijn Stam, Annette Wiesman, Frank Suurenbroek en studenten.
Door verstrekkende nieuwe technologieën worden we tegelijkertijd productiever en mobieler. De manier waarop we werken en winkelen is daardoor fundamenteel aan het veranderen, wat leidt tot veel leegstand. Als je al de leegstaande gebouwen in Nederland bij elkaar optelt kom je uit op zo’n veertig à vijftig miljoen vierkante meter.
Al die leegstaande gebouwen dragen enorme potentie tot vernieuwing met zich mee. Anders dan bij nieuwbouw bestaat er experimentele vrijheid bij het transformeren van bestaand leegstaand vastgoed. Om nieuwe mogelijkheden te verkennen en zichtbaar te maken is er verbeeldings- en ontwerpkracht nodig.
Tijdens de Week van het Lege Gebouw komen studenten niet alleen met de opgave van leegstand in aanraking, de interdisciplinaire opzet van de Week daagt deelnemers ook uit over hun eigen grenzen te kijken, hun vingers te durven branden en nieuwe denkrichtingen in te slaan.
Wat als erfgoedvragen onderdeel worden van de stadmakersbeweging? 'Meer Straatwaarden' pleit voor nieuwe erfgoedpraktijken waarbij nadrukkelijk lokale communities worden betrokken. Het boek opent met een Manifest voor meer engagement en sluit af met een ontwerpagenda. Het is een uitnodiging voor debat over de relatie tussen erfgoed en de vormgeving van de leefomgeving.
Samenstelling: Riemer Knoop en Michiel Schwarz.
Auteurs: Nancy van Asseldonk, Joost Beunderman, Riemer Knoop, Diana Krabbendam, Sabrina Lindemann, Michiel Schwarz, Steven ten Thije, Martijn de Waal, Karin Westerink.
Erfgoedvragen vermengen zich steeds sterker met discussies over de inrichting van een gebied, de stad, de wijk. Net als het debat over de stedelijke ruimte, dat de laatste jaren vaak gaat over 'stadmaken', wordt ook de discussie over erfgoed steeds meer in maatschappelijke termen gevoerd. Een breed scala aan groepen en communities moet samen de stad kunnen vormgeven, op basis van voor hun relevante waarden. Erfgoed is daar onderdeel van. In het tijdperk van participatie en sociaal duurzame leefkwaliteiten wordt erfgoed volgens de onderzoekers tot een collectieve ontwerpopgave. Daarmee verschuift ons blikveld: van erfgoed-vinden naar erfgoedmaken.
'Meer Straatwaarden' verkent aan de hand van twee praktijksituaties hoe 'stadmaken' en 'erfgoedmaken' samen kunnen optrekken. Onder auspiciën van het lectoraat Cultureel erfgoed van de Reinwardt Academie (AHK) ontwikkelen onderzoekers, stadmakers en beschouwers in dit boek een nieuw handelingsperspectief voor meer engagement en participatie bij onze omgang met erfgoed in de leefomgeving.
There is no heritage without emotional sharing and clashing. 'Moved by the tears of others: emotion networking in the heritage sphere' explores the involvement of divergent emotions in heritage making by discussing the debate series of Imagine IC and the Reinwardt Academy and zooming in on the commemoration of slavery and imagery of 'Black Pete' in the Netherlands. Rana, Willemsen and Dibbits introduce 'emotion networking' as a methodology to approach present-day heritage production. How do emotions and heritage relate?
Authors: J. Rana, M. Willemsen & H. C. Dibbits.
According to researchers Rana, Willemsen and Dibbits, heritage making (with 'emotion networking' in mind) comes down to an active, continuous and multi-perspective invitation to discuss an item’s meaning. Rather than only involving like-minded members of communities, heritage workers must consider everyone with an emotion about a heritage item.
Opting for a different approach, the researchers argue for an active quest for alternative voices (to be confronted with each other in conversation) and the exploration and visualisation of these different voices. This is what the organisation Imagine IC (based in Amsterdam South-East) and the Reinwardt Academy (Amsterdam University of the Arts) have been working on in several settings. Over the course of five events, new methodologies for approaching intangible heritage were investigated in the series 'Intangible Heritage with Pop'.
In addition to providing an overview of various theoretical perspectives and a methodological approach, this essay also offers guidelines for developing strategies for gathering museum collections.
Studenten van de Reinwardt Academie trokken twee Amsterdamse wijken in om vanuit verschillende perspectieven antwoord te zoeken op een aantal vragen: Welke stedenbouwkundige en architectonische waardering geven historici en monumentenzorgers aan gebouwen en stedenbouwkundige structuren? Wat is de economische waarde van een plek met een rijke geschiedenis? En hoe waarderen bewoners en gebruikers hun wijk, hoe hebben zij van een huis een thuis gemaakt, van een wijk hun buurt?
Redactie Nancy van Asseldonk, Fieke Tissink en Menje Almekinders
De publicatie 'Er is geen toen zonder nu' is het resultaat van een jaar onderzoek door studenten, docenten, onderzoekers en professionals uit het werkveld.
De publicatie is een eerste verkenning door de ogen van de studenten - en daarmee van de Reinwardt Academie - op het terrein van Erfgoed en ruimte. Studenten van de Reinwardt Academie trokken twee Amsterdamse wijken in om vanuit verschillende perspectieven antwoord te zoeken op een aantal vragen: Welke stedenbouwkundige en architectonische waardering geven historici en monumentenzorgers aan gebouwen en stedenbouwkundige structuren? Wat is de economische waarde van een plek met een rijke geschiedenis? En hoe waarderen bewoners en gebruikers hun wijk, hoe hebben zij van een huis een thuis gemaakt, van een wijk hun buurt?
We hopen ook de komende jaren met dit onderzoek door te kunnen gaan en uiteindelijk een steeds scherper antwoord te kunnen formuleren op de centrale onderzoeksvraag: Hoe kunnen erfgoedwaarden in de context van ruimtelijke ontwikkeling beschreven en gewogen worden?. Niet alleen de overheid of de markt, maar de samenleving als geheel draagt de verantwoordelijkheid voor de invulling en de leefbaarheid van de publieke ruimte. Ook erfgoed maakt hier onlosmakelijk en steeds zichtbaarder deel van uit. De academie volgt het proces van vermaatschappelijking van erfgoed op de voet, en leidt haar studenten ervoor op hier een rol in te spelen.
"Alles wat gisteren gedacht en gedaan is, stolt langzaam tot contemporaine geschiedenis", dichtte Gerrit Kouwenaar in 'Er is geen elders waar het anders is' (1962). De vraag is hoe wij vandaag naar de dag van gister kijken, hoe wij deze waarderen en wat wij verder dragen. Er is geen toen zonder nu.
De droom van bewaren: archiveren en erfgoed - relativering, ongemak en een vooruitblik is een essay over de bedreigingen waaraan het culturele geheugen lijkt bloot te staan doordat collecties ‘verweesd’ raken. Moet er niet meer en beter worden bewaard? De auteurs bepleiten geen sterker behoudsregime maar een andere houding ten aanzien van de omgang met het verleden en de materiële herinnering daaraan.
Veel archieven van culturele spelers (kunstenaars,verzamelaars, instellingen, bedrijven) raken verweesd en vallen tussen wal en schip. Duurzame zorg voor hun nalatenschap lijkt niet geborgd.
Is dat een rampzalige ontwikkeling of moeten we er op een andere manier naar kijken?
Auteurs: Riemer Knoop, Marleen Stikker en Marco de Niet
Bron: Boekman #110
en meer informatie: website Reinhardt academie AHK
Het Straatwaarden-project is een verkennend onderzoek naar erfgoedprocessen in de leefomgeving, een terrein dat het afgelopen decennium vooral werd aangeduid met ‘erfgoed en ruimte’. Projectleider Riemer Knoop positioneert de centrale vragen in Straatwaarden, bespreekt de opzet en betekenis van het onderzoek en doet verslag van de seminars en Ateliers.
Queering the Collections is sinds 2014 een platform van musea en archieven die seksuele en genderdiversiteit in publieke collecties beter zichtbaar willen krijgen. Het is ook de naam van dit verslag van het eerste internationale congres over dit onderwerp in 2015. Vergezeld van een mini-lexicon met ‘regenboogwoorden’ en praktische tips en tricks.
Bron en meer informatie: website Reinwardt academie
Uit de bubbel. Erfgoedprofessionals in tijden van toenemende polarisatie is een pleidooi voor een ‘meerstemmige’ en ‘meertijdige’ benadering van erfgoed. Als antwoord van erfgoedprofessionals op de toenemende polarisatie in de samenleving. Vooral nu in de politiek zowel links als rechts onder verwijzing naar het verleden steeds nadrukkelijker inzet op nationale identiteit.
bron en meer informatie: reinhardt.ahk.nl
Educatie in erfgoed biedt handvatten om erfgoed op een andere manier te gebruiken in het Nederlandse onderwijs. Centraal hierin staan de (les)doelen. Wat willen we bereiken met erfgoededucatie? Met andere woorden, welk verhaal vertellen wij leerlingen met onze erfgoedonderwijsprojecten? En welke opvatting van erfgoed ligt daaraan ten grondslag?
Erfgoed wordt vaak gebruikt als historische bron bij de geschiedenisles en dan gezien als een vast gegeven, een bewijs van hoe ‘het vroeger was’. Maar zouden we leerlingen niet meer bewust moeten maken van hoe iets erfgoed wordt en hen leren wat hun eigen rol daarin kan zijn?
Het boek schetst een beeld van het Nederlandse erfgoededucatieveld. Wat is ‘goede erfgoededucatie’ volgens wetenschappers en erfgoedspecialisten en waarom wil de overheid erfgoededucatie stimuleren? Wat willen docenten en leerkrachten? Welke projecten zijn er, en wat hopen we daarmee te bereiken bij leerlingen?
Voor dit boek heeft Jacquelien Vroemen uitgebreid onderzoek gedaan in het erfgoededucatieveld. Zij heeft bestaande erfgoedprojecten en leerdoelen geanalyseerd en zich daarbij de vraag gesteld, of al die - soms ambitieuze - leerdoelen wel haalbaar zijn met het huidige erfgoedonderwijs.
Ook geeft ze praktische aanbevelingen voor het ontwikkelen van meer kritische, ‘erfgoedwijze’ erfgoedprojecten in de toekomst. Dergelijke projecten passen goed bij burgerschapsvorming, maatschappijleer en geschiedenis en zijn uitermate geschikt voor het oefenen van 21ste eeuwse vaardigheden. Maar een kritisch, onderzoekend en creatief erfgoedonderwijs hoort ook bij kunstzinnige oriëntatie en Culturele en Kunstzinnige Vorming (CKV).
Link naar boek: website van Gorcum