Co-creatie

CirCollab Update oktober 2024

22 oktober 2024

Lydie van der Wurff, Jessica Schmitz, Yanti Slaats

Onderwijs - Onderzoek - Workshops - Bijeenkomsten

Beste allen,

Dit is de CirCollab Update, met deze keer verschillende workshops, een terugblik op de Biobased Bouwen Expeditie, een interview met Reint Jan Renes, ontwikkelingen in onderwijs en onderzoek en nog veel meer!

Save the date: de CirCollab consortium bijeenkomst 2025 is op dinsdag 17 juni 2025!

Workshops - Bijeenkomsten - Expeditie

Van Waardeloos naar Waardevol @ Dutch Design Week 2024

21 oktober 2024, Eindhoven

Nieuwe producten maken van afgedankte materialen brengt veel uitdagingen met zich mee. Hoe zorg je ervoor dat je een geupcycled product ontwerpt waar vraag naar is? Op maandag 21 oktober gaven Christel Hofmans en Deborah Sumter, onderzoekers bij het HvA lectoraat Circulair Ontwerpen en Ondernemen, een workshop ‘Van Waardeloos naar Waardevol'. Samen met ontwerpers en DDW-bezoekers bespraken zij o.a. de beweegredenen van consumenten om een geupcycled product te kopen en deelden de nieuwste bevindingen uit het Urban Upcycling onderzoek. Meer informatie? Mail Eva Promes

Eco-emoties in transitie naar een circulaire economie op SIA congres

28 november 2024

In het CirCollab leernetwerk 'Circulair denken en doen' is het afgelopen jaar een leerlijn ontwikkeld rondom motivatie en eco-emoties in circulaire transitie. Een heel palet aan hoe iedereen in deze transitie zit, kwam daarin voorbij. De urgentie van de circulaire transitie kweekt extra motivatie, maar is ook regelmatig aanleiding voor zorgen en spanning. Dit werkt op allerlei manieren door in organisaties en samenwerking met anderen. De ervaringen in deze leerlijn geven aanleiding om in werken aan circulaire transitie meer oog te hebben voor eco-emoties.

Marian Zandbergen, coördinator van deze leerlijn en onderzoeker bij het lectoraat Coördinatie Grootstedelijke Vraagstukken (HvA) geeft hierover op 28 november een workshop op het jaarlijkse congres van Regie-orgaan SIA.* Aan bod komen vragen als: ‘Wat doet het werken aan de circulaire transitie met je mentale gesteldheid?’ En: ‘Hoe kunnen we de emotionele lading van de circulaire transitie – die voor veel professionals bestaat uit een dualiteit van zowel positieve als negatieve emoties, herkennen en benutten in organisaties en samenwerkingen die daar een bijdrage aan leveren?’ De workshop is bedoeld om hier als professional inzichten over op te doen.

Praktijkpartners van CirCollab worden van harte uitgenodigd hun ervaringen in te brengen. Meer informatie en aanmelden voor het congres kan op deze pagina.

* SIA is onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek en financier van Circollab.

CirCollab expeditie Biobased Bouwen

30 september 2024

Op 10 oktober jl. was de CirCollab Expeditie Biobased Bouwen, met medewerking van Xander de Bruine van het in juni gelanceerde Nationaal Kenniscentrum Biobased Bouwen. Het kenniscentrum wil de kloof tussen theorie en praktijk overbruggen. Lees het verslag vol inzichten en tips hier.

Bijeenkomst Transitieagenda Consumptiegoederen

10 oktober 2024

Op donderdag 10 oktober vond het jaarlijkse Transitiecafé van de Transitieagenda Consumptiegoederen plaats. Aan de zaal werd de stelling voorgelegd: “Ik ben positief over hoe snel de circulaire transitie zich voltrekt”, waarop het publiek met een groene of rode kaart aangaf respectievelijk eens dan wel oneens te zijn met de stelling. De foto spreekt voor zich. Hoe om te gaan met hoe het proces zich niet snel genoeg voltrekt? De CirCollab leerlijn die zich buigt over dit soort vraagstukken van de persoonlijke beleving van professionals die werken aan de circulaire transitie grijpt hierop in. Tijdens het SIA-congres in november zal Marian Zandbergen haar bevindingen op dit thema delen (zie informatie elders in deze nieuwsbrief).

Onderwijs

Estafette hackathons

In samenwerking met het lectoraat Urban Innovation van hogeschool Windesheim, PRICE in Almere en het ROC van Flevoland zijn we begonnen met een reeks estafette hackathons in het onderwijs. Tijdens deze hackathons werken studenten interdisciplinair aan innovatieve vraagstukken rondom biobased isolatiematerialen. Het doel is om deze duurzame materialen te plaatsen en te testen, waarbij theorie en praktijk samenkomen. De hackathons vinden plaats in semester 1 van het studiejaar 2024/2025 en bieden een unieke kans om hands-on ervaring op te doen met circulaire oplossingen voor de bouwsector.

Ministerie OC&W geeft master Duurzaamheidstransities groen licht

Deze maand heeft het ministerie van OC&W de clusteraanvraag voor de master Duurzaamheidstransities (Sustainable Transitions) goedgekeurd. Dit betekent dat deze master, aangeboden door maar liefst twaalf hogescholen, officieel een plek krijgt in het landelijke hbo-onderwijsaanbod. Studenten betalen dan het reguliere collegegeld in plaats van het instellingscollegegeld.

De master is een samenwerking van twaalf hogescholen: Hogeschool van Amsterdam, Windesheim, Hanzehogeschool, Inholland, Saxion, HAN, HAS, Avans, Fontys, de Haagse Hogeschool, HZ University of Applied Sciences en Hogeschool Rotterdam. Deze hogescholen werken momenteel hard aan zeven opleidingsuitvoeringen van de master, verdeeld over heel Nederland. De master is toegankelijk voor afgestudeerde studenten uit alle bachelors. De master wordt in meerdere vormen aangeboden bij de verschillende hogescholen, in voltijd, deeltijd, in het Nederlands en in het Engels. Hiermee kunnen we een hele nieuwe generatie professionals opleiden die de transities naar een duurzame maatschappij cross-sectoraal kunnen aanjagen en ondersteunen.

De volgende stap is het laten accrediteren van de nieuwe opleiding door de NVAO. De opleiding kan in september 2026 de eerste studenten ontvangen.

Vragen over de ontwikkelingen rondom de masteropleiding Duurzaamheidstransities? Neem contact op met Esther Parigger (HvA) en Liesbeth Rijsdijk

Praktijkonderzoek

Interview Reint Jan Renes

Kees Klomp interviewde Reint Jan Renes en Loes Kremer over klimaatpsychologie. Waarom lukt het niet om je duurzaam te gedragen terwijl je dat wel wilt? Bekijk het hele interview hier.

Marian Zandbergen van CirCollab doet onderzoek onder jongeren: “Zorgen, spanningen en emoties als angst, verdriet, boosheid rondom klimaatverandering worden door veel mensen ervaren. Veel meer dan we denken. Over Nederlands jongeren is bijvoorbeeld bekend dat 70% van de jongeren aangeeft zich zorgen te maken over het klimaat, en dat 1 op de 5 jongeren regelmatig tot vaak klimaatstress ervaart. De helft van de jongeren zegt door de klimaatcrisis regelmatig tot vaak negatieve gevoelens als moedeloosheid, boosheid, angst en verdriet te ervaren. Driekwart van de jongeren voelt zich machteloos ten opzichte van de klimaatcrisis en twee derde van de jongeren heeft weinig tot heel weinig vertrouwen in de politiek.

Het niet van elkaar weten hoe we klimaatverandering ervaren, draagt bij aan het niet veranderen van ons gedrag, zoals Loes in het interview benoemt. Maar het ervaren van klimaatemoties an sich draagt wel in positieve zin bij aan onze motivatie daartoe. Ze vergroten onze gevoelde urgentie.”

Van experiment naar mainstream

In februari start de Hogeschool van Amsterdam samen met andere partners van CirCollab in een nieuw groot onderzoek ‘From EXperiment to sustainable change: TRAnsformative methodologies for Innovation and learning’ (EXTRA). Het consortium gaat onder leiding van professor Tamara Metze (TU Delft) onderzoeken hoe innovaties uit experimenten, zoals fieldlabs, stedelijke living labs en burgerinitiatieven meer impact kunnen hebben op duurzaamheidstransities. Een grote uitdaging daarbij is de "pilot paradox": hoewel veel geleerd wordt in experimentele omgevingen, vinden deze sociale en technische innovaties niet vaak genoeg hun weg naar ‘het echte leven’.

Onderzoeker Elke van der Heijden van het lectoraat Coördinatie Grootstedelijk Vraagstukken is enthousiast over de mogelijkheden die deze NWO subsidie creëert: “In dit consortium kunnen we bestaande kennis bijeen brengen en tools en processen ontwikkelen om lessen uit experimenten beter te verankeren in beleid, regelgeving en organisaties. Ik zie erg uit naar het leerproces met onze praktijkpartners zoals PRICE, Circuloco, The Green Village en BouwLab die deze aanvraag mogelijk hebben gemaakt.”

Meer informatie via Elke van der Heijden en in dit artikel.

CLICKNL-programma Ontwerpkracht & Transities

Hoe kunnen we creatieve professionals beter in staat stellen om maatschappelijke uitdagingen aan te pakken en transities te versnellen? Het nieuwe CLICKNL-programma Ontwerpkracht & Transities zet in op het ontwikkelen van kennis en methoden waarmee beter voor transities kan worden ontworpen en is nu open voor project ideeën. Vanuit CirCollab kijken we of we gebruik kunnen maken van deze regeling. Bijvoorbeeld om te kijken naar methoden voor het stimuleren van transdisciplinaire samenwerking op het thema biobased bouwen, textiel, meubels of consumentenelektronica. Wil je als partner met CirCollab een idee inbrengen: laat het ons weten!

Kijk op consumentenelektronica

Vanuit het CirCollab programmateam zal er de komende tijd meer aandacht zijn voor consumentenelektronica als stroom binnen de waardeketen consumptiegoederen. Door CirCollab partner Metabolic is recent in opdracht van de Topsector Logistiek en Centre of Expertise City Net Zero een verkenning verricht naar huidige e-waste stromen en verwerkingsmethoden, regelgeving en stakeholders over de gehele keten in de Metropoolregio Amsterdam. Het rapport van de verkenning is hier te vinden.

De CirCollab invalshoek op consumentenelektronica is het handelingsperspectief van burgers in en voor een meer circulair systeem. Is dit voor jou en je organisatie ook een interessant thema om gezamenlijk aan te werken: laat het ons weten! Mail naar waardeketen coördinator. consumptiegoederen Eva Promes.

Experimenteerplekken en kennishubs

Ontwikkeling Circuloco 2.0

Dit najaar is een start gemaakt met een versteviging van de samenwerking tussen CirCollab, Circuloco en Price voor doorontwikkeling naar Circuloco 2.0 als kennishub in de High Impact publiek-private samenwerking (HIP) Circulair & Digitaal in denken, leren en doen.

In Circuloco 2.0 is ruimte voor experimenten in samenwerking tussen docent-onderzoeker, bedrijfsleven, overheid en student. In plaats van het aanbieden van 'klassiek onderwijs' in de school, faciliteren we studenten, docenten en werknemers van bedrijven om te leren in, met en van de praktijk.