Artikel

Vergroening in de Dapperbuurt

Hoe gaat het vergroenen in de praktijk, en wat wil Charlotte Vergnol aan de gemeente meegeven om het proces te versnellen en te versimpelen?

Jungle is een onafhankelijk informatie- en adviescentrum voor duurzaamheid in Amsterdam. Charlotte Vergnol is hier sinds drie jaar groencoördinator Dapperbuurt. We hebben haar gevraagd wat zij aan de gemeente zou willen meegeven om rigoureus vergroenen tot een succes te maken. Wat hebben de betrokken bewoners van de Dapperbuurt en de Jungle nodig om de buurt sneller te vergroenen en de kwaliteit van de leefomgeving te verbeteren?

Groenplan Dapperbuurt 

De wens om de Dapperbuurt te vergoenen is groot. De Jungle merkte op dat er veel kleine initiatieven waren. Hierover werd onderling niet met elkaar gecommuniceerd, een visie ontbrak. De Jungle heeft in de afgelopen jaren inzichten gedeeld met betrokken bewoners en de gemeente. Hieruit is het Groenplan Dapperbuurt ontstaan. 

Meer groen zorgt voor een leefbare buurt
Charlotte Vergnol

Charlotte Vergnol. Fotograaf: Mireille Vos

De Dapperbuurt is erg versteend en kampt met problemen als hittestress, wateroverlast en afval van de markt. Het is slecht gesteld met de biodiversiteit en er is weinig ruimte waar bewoners zelf een groen initiatief kunnen starten.  

Wat hebben wij nodig 

Om rigoureus te vergroenen hebben burgers  het volgende van de gemeente nodig: 

  • Versimpel procedures en de aanvraag van subsidies voor groen in de buurt, zorg voor een ruim voldoende budget. 
  • Kies de woorden in procedures zo dat ze burgers enthousiasmeren in plaats van afremmen en beleren. 
  • Communiceer actief over de toekomstige plannen in de buurt en gebruik kaarten waarmee de buurt kan worden geïnformeerd.  
  • Bespreek een initiatief met alle gemeentelijke disciplines op de locatie. 
  • Vertrouw op de buurtbewoners, zij verblijven het meest in het gebied, en zorg voor verbinding. 
  • Varieer met beplanting, niet alles hoeft netjes en hetzelfde, biodiversiteit is belangrijk. 
  • Stop met blijven praten over hoe het zou moeten en leer van de uitdagingen die op je pad komen. 

Hoe gaat het vergroenen in de praktijk en wat zou je de gemeente willen meegeven? 

Van nadenken en praten naar gewoon doen  

Het helpt als we stoppen met maar blijven praten en denken over hoe iets moet worden gerealiseerd. Te veel kaders en regels werken beperkend. Van nadenken en praten naar gewoon doen en leren van de uitdagingen die op je pad komen. Deel zaadjes uit, en leg perkjes waar mogelijk aan. Nodig mensen uit om ze te informeren over het onderhoud en over geschikte bloemen om te zaaien. Steentje eruit, plantje erin, armen uit de mouwen en handen in de aarde.  

Maak vergroenen simpeler  

De samenwerking met bewoners kan beter. Zij steken veel tijd en energie in groen, zij doen werk voor de gemeente op vrijwillige basis. Soms lijkt het of de gemeente dit vergeet. Het proces van aanvragen van bijvoorbeeld een groenperkje verloopt traag, je moet als bewoner echt een lange adem hebben. Het zou fijn zijn als het stadsdeel aangeeft waar er bij bijvoorbeeld herprofilering van een straat ruimte is voor vergroenen. Ook helpt het als er vanuit het stadsdeel duidelijk wordt aangegeven hoeveel budget er beschikbaar is voor groen. Nu is het ingewikkeld om uit te zoeken hoeveel subsidie er in de verschillende potjes zit en waar je die kunt aanvragen. Er is een duidelijk en voldoende budget voor planten en onderhoud nodig. 

Gemiste kansen  

Een kunstenaar uit de buurt heeft een plan gemaakt voor het vergroten van de biodiversiteit en educatie voor kinderen op de rotonde bij het Tropenmuseum. Een oase voor insecten, inheemse planten en vogels. Er was budget en akkoord op de plannen. Helaas werd er vergeten om de verkeerscommissie in het verhaal mee te nemen. Het project is hierdoor niet tot uitvoering gekomen. Doordat er niet met alle betrokkenen is overlegd, is er ruis en onduidelijkheid ontstaan.  

Wat helpt bij de realisatie van een groenproject?

Alle disciplines vooraf bij elkaar !

Voor het laten slagen van een groenproject in de buurt is het belangrijk om vooraf met alle betrokken partijen op locatie samen te komen. Aannemer, verkeerscommissie, ecoloog, rainproof-adviseur, gebiedsmanager, de initiatiefnemers,  geïnteresseerde bewoners, echt iedereen. Zo kunnen de kansen en uitdagingen vanuit de eigen expertise ter plekke worden benoemd. Ook kun je meteen een inschatting maken of het plan realiseerbaar is en binnen het budget valt. Hierna blijf je samen toewerken naar de best passende oplossingen.   

Blijf elkaar informeren 

Houdt alle betrokkenen op de hoogte van het proces, maak kaarten van de groenprojecten en zorg dat de groenprojectenkaart in maps Amsterdam up to date blijft. Zo kunnen we gemakkelijker met de buurt communiceren en worden de plannen visueel. 

Meer vertrouwen in buurtbewoners 

De gemeente mag meer vertrouwen geven aan buurtbewoners, zij kunnen zelf het best omschrijven wat goed past in hun buurt. Zij wonen en verblijven daar het meest.  

Zorg voor binding  

Als de gemeente iets aan groen realiseert zonder de buurt te betrekken, heb je er geen binding mee. Als de gemeente het samen doet met de buurt en de aannemer, wordt een project ook van de bewoner, zo doe je het samen, dat zorgt voor betrokkenheid. 

Kansen zijn overal hoe klein ook 

Als je goed kijkt, zie je veel kansen voor vergroening. De Mauritskade is hier een goed voorbeeld van, er liggen daar zoveel tegels, dat kan wel wat minder. Het inzaaien van microklaver in plaats van gras zou de biodiversiteit helpen en het bespaart ook nog eens kosten doordat het niet of nauwelijks hoeft te worden gemaaid. Ook is microklaver beter bestand tegen hitte en droogte.  

Aansturing en faciliteren  

Wat je vaak ziet bij geveltuinen is dat er nauwelijks aarde in zit. De beplanting geeft het vaak na een jaar alweer op. Een goede aansturing richting de aannemer over breedte en diepte van de geveltuinen helpt planten te overleven, ze hebben wortelruimte nodig. Help bewoners met het plaatsen van regentonnen. Plaats manden voor het composteren van blad en wormenhotels. Zo kunnen bewoners hun planten gemakkelijk bewateren. En kunnen zelf zorgen voor goede vruchtbare aarde en mulch voor de geveltuinen en perkjes. Verder valt mij op dat het groen in de stadsperken veel van hetzelfde is, voor de biodiversiteit is het beter om meer variatie in planten aan te brengen, nu lijkt alles op elkaar. Het is alsof er maar 1 hovenier in de stad werkt met maar 1 visie op groen en alles met dezelfde planten invult 

Blijf flexibel met projecten die al even op de plank liggen 

Bestaande plannen zoals bijvoorbeeld een nieuw tramspoor moeten kunnen worden aangepast aan nieuwe richtlijnen en inzichten met betrekking tot biodiversiteit en rainproof.   

Wisseling van de wacht 

Doordat er binnen de gemeente redelijk vaak wordt gewisseld van aanspreekpunten en gebiedsmakelaars is een goede overdracht van dossiers belangrijk. Neem nieuwe medewerkers mee op pad door een voorstelrondje te maken door de buurt.   

Tot slot 

De Jungle Amsterdam is een kennis- en informatiecentrum voor duurzaamheid. Ben je nieuwsgierig naar wat de Jungle organiseert of wil je inspiratie om in je eigen buurt aan de slag te gaan?  Kom langs op het duurzaamheidsspreekuur, dat elke vrijdag plaatsvindt van 11 tot 13 uur  bij het Afvalpaleis op de Dapperstraat 76. 

Alle rechten voorbehouden