Er is niet één waar verhaal over ons leven, maar het verhaal dat naar boven komt geeft inzicht in wat ons dagelijks richting geeft of in de weg zit. Het verhaal waarin wij leven is door mensen ontworpen. Onze culturen zijn geen natuurwet.

Onze persoonlijke narratieven staan niet los van onze culturele narratieven en hoe we onze samenleving vormgeven. Door bewustwording van de patronen in ons persoonlijk narratief, worden we ook bewust van patronen in onze culturele narratieven en hoe sturend deze patronen zijn in hoe we de samenleving vormgeven (gebouwen, instituties, financiële stromen). Narratieven kunnen we dan ook bewust veranderen. Zodat we hoopvolle medemenselijke verhalen als basis kunnen nemen voor ons handelen als persoon en als organisatie.

Analyse persoonlijk narratief 

Dit is de handleiding voor het maken van een persoonlijk narratief analyse. Het onderzoek helpt je te reflecteren op hoe je denkt, hoe jouw denken is gevormd en welke gevolgen dat heeft voor hoe je het leven ervaart. Een narratief is een verhaal dat ons vertelt hoe we moeten leven. Een persoonlijk narratief is een reflectie op hoe onze vooronderstellingen over een goed leven zijn ontstaan. Deze vooronderstellingen zijn diepgewortelde aannames over onszelf en de wereld. De vooronderstellingen vormen de basis van ons persoonlijk verhaal en we zijn ze we zo normaal gaan vinden, dat we ze niet meer bevragen.   

In het analyseren van je persoonlijk narratief ga je jouw ‘denken’ observeren. Dat is het samenspel van gedachtes, gevoelens en lichamelijke reacties. Veel van ons denken is een oude reflex. Ons lichaam reproduceert een reactie die in een oude situatie noodzakelijk was. Dit gebeurt doordat ons denken terugkerend is en bijna oncontroleerbaar, als verslavende gedachtes. Gedachteverslavingen wijzen ons op welke vooronderstellingen we hebben gemaakt over onszelf en de wereld. De gedachteverslavingen die de sterkste reflex geven, zijn ontstaan als verdedigingsmechanisme tegen angst en pijnlijke ervaringen die we vaak als kind hebben opgedaan. Door deze gedachtes te observeren en te analyseren, kun je jezelf ervan bevrijden en ruimte maken voor een nieuw, gewenst narratief.  

Analyse stappen: 
 
1. Vroege gebeurtenissen die je hebt meegemaakt voor je 7e jaar: schrijf over jouw vroege herinneringen in detail. Schrijf erover in de 3e persoon, alsof je naar een film kijkt over jezelf. Wat heeft het kind meegemaakt, wat voelde het en welke conclusies trok het kind? Beschrijf ook de ruimtes, wat zag het kind en wie waren er aanwezig? 
 
2. Reflectie op narratief: analyseer je vroege verhalen op diepere vooronderstellingen. Wat waren je regels en aannames over jezelf en anderen? 

- Welke persoonlijke vooronderstellingen heb je over jezelf ontwikkeld? ‘Ik moet altijd alles goed doen’, ‘ik moet altijd grappig zijn’ en ‘ik mag niet klagen’ zijn hier voorbeelden van. 

- Welke culturele vooronderstellingen heb je meegekregen? Welke zinnetjes hoor je van vroeger? Wat hoorde je jouw vader, moeder of andere opvoeder zeggen? Wat heb je meegekregen van school en andere gemeenschappen waarin je hebt geleefd? 

- Intergenerationele vooronderstellingen: wat weet je over je vader en moeder en hun voorouders? Welke trauma's en gebeurtenissen hebben zij meegemaakt? En welke emoties en familiare vooronderstellingen hebben zij ontwikkeld? 

- Welke gedachteverslavingen herken je? Wat zijn je terugkerende verdedigingsmechanismes en de gedachtes daarachter? Welke emoties voel je daarbij? Welke lichamelijke reacties treden op en welke gevolgen heeft dit op je gedrag? 

- Welke kwaliteiten en krachten heb je ontwikkeld als gevolg van je vooronderstellingen? 

- Bewustzijn: wie ben je zonder deze vooronderstellingen? 
 
3. Herkennen van huidige patronen: observeer je huidige gedachten, gevoelens en acties. Identificeer terugkerende patronen die verbonden zijn met je vooronderstellingen uit het verleden. Welke gebeurtenissen maken je van slag? Welke terugkerende gedachten, gevoelens en lichamelijke reacties geeft dat? Hoe houdt dat verband met je vooronderstellingen? Analyseer aan welke gebeurtenissen, vooronderstellingen uit het verleden de huidige gevoelens en gedachten zijn gekoppeld. 
 
4. Creëren van nieuwe narratieven: wil je dit blijven voelen en denken? Zo niet, welke nieuwe vooronderstellingen wil je aannemen? Experimenteer met deze nieuwe denkpatronen en observeer de veranderingen in je ervaringen. 

Doe deze analyse op een rustige plek en wees open voor zelfreflectie. Het kan nuttig zijn om een partner te betrekken om je gedachten helder te krijgen. Succes met je onderzoek naar je persoonlijk verhaal! 

Afbeelding credits

Icon afbeelding: Round table discussion | Depositphotos