Artikel

Gesprekshandleiding inclusie & diversiteit

Focusgroepen 2024

In april en mei 2024 zijn 3 focusgroepen over inclusie en diversiteit binnen de directie Communicatie gehouden. In totaal deden 19 medewerkers hieraan mee. Elke focusgroep duurde circa 2 uur. De resultaten van dit onderzoek zijn alleen voor intern gebruik, maar de gesprekshandleiding is hier wel te raadplegen.

De gemeente Amsterdam wil een personeelsbestand dat een goede afspiegeling is van de Amsterdamse beroepsbevolking en een inclusieve cultuur bewerkstelligen voor alle medewerkers. De gemeente Amsterdam streeft hierbij naar meer diversiteit in leeftijd, gender, etniciteit, seksuele gerichtheid en wil een toegankelijke werkgever zijn voor mensen met een (niet) zichtbare handicap en/of chronische ziekte.

De directie Communicatie heeft een actieplan hiervoor opgesteld. Een van de onderdelen uit het actieplan is het personeelsbeleid. De directieleden vinden het belangrijk om eerst op te halen hoe het thema inclusie en diversiteit leeft binnen de directie, en daarna pas concrete acties voor te stellen. Daarom zijn in mei 2023 3 focusgroepen gehouden en is dit onderzoek in 2024 herhaald.

Introductie, welkom

Toelichting doel onderzoek, anonimiteit, toestemming audio-opname.

Inclusie (45 minuten)

  1. Wat is volgens jou inclusie? Waar denk je dan aan?
    (Eventueel de deelnemers steekwoorden laten opschrijven op post-its)

  2. De directie Communicatie heeft in elk geval 2 thema’s benoemd die belangrijk zijn als we het hebben over inclusie:

    Authenticiteit
    : kun je zijn zoals je wilt zijn op je werk, binnen de directie Communicatie? Kun je bijvoorbeeld dingen zeggen en doen vanuit jouw functie, zoals jou dat goed lijkt?
    B. Groepsgevoel: heb je zelf het gevoel dat je bij de groep hoort binnen de directie Communicatie?

    Wat vinden jullie van deze thema’s? Dekken ze de lading als het gaat om inclusie?

  3. Hoe ervaar jij de werkcultuur binnen de directie Communicatie? Is die inclusief? Met andere woorden: kun je zijn zoals je wilt zijn op je werk, binnen de directie Communicatie? En heb je het gevoel dat je bij de groep hoort binnen de directie? (Met werkcultuur bedoelen we hoe je met elkaar omgaat en wat je van elkaar verwacht).
    (Ongeholpen, toets):
    Deze groep:
    - Geeft me het gevoel dat ik erbij hoor / geeft me het gevoel dat ik onderdeel ben van deze groep / geeft me het gevoel dat ik erbij pas / behandelt me als een insider.
    - Vindt me leuk / waardeert me / is blij met me / geeft om mij.
    - Laat mij authentiek zijn/ laat mij zijn wie ik ben / laat mij mijn eigenheid uitdrukken / laat mij mezelf presenteren zoals ik ben.
    - Moedigt mij aan om authentiek te zijn / moedigt mij aan om te zijn wie ik ben / moedigt mij aan om mijn authentieke zelf uit te drukken / moedigt mij aan om mezelf te presenteren zoals ik ben.
    (bron: Janssen, Wiebren, perceived group inclusion scale: (https://www.rug.nl/about-ug/latest-news/events/promoties/?hfId=117774)

  4. Hoe ervaar je de (sociale) veiligheid op het werk?
    Kunnen we elkaar aanspreken binnen de directie Communicatie? Voel je je vrij je collega’s aan te spreken? En je leidinggevende?
    (Bijvoorbeeld als het gaat over werkinhoud of over omgangsvormen, of als je grensoverschrijdend gedrag ervaart?)

  5. (Als bovenstaande bij ‘(sociale) veiligheid’ niet uitputtend is geweest, dan eventueel doorvragen:)
    Er zijn het afgelopen jaar veel berichten in de media geweest over de relatie tussen werkgever en werknemer in andere organisaties (o.a. in Hilversum) en over grensoverschrijdend gedrag. Heeft dit jou aan het denken gezet over jouw relatie met de directie Communicatie?

  6. Wat heeft jouw teammanager gedaan om inclusie binnen het team bespreekbaar te maken? Hoe heb je dat ervaren?
    (Ongeholpen, daarna helpen):
    - Zorgt je leidinggevende ervoor dat ieder teamlid zichzelf kan zijn en bij de groep hoort?
    - Heeft je leidinggevende speciale aandacht voor het onderwerp inclusie gehad afgelopen jaar? Zo ja, hoe?
    - Er zijn binnen onze directie o.a. ‘Over de streep-sessies’ gehouden en er is in sommige teams gebruik gemaakt van de praatkaarten, ‘mag ik je wat vragen?’ Heb je daaraan deelgenomen? Hoe was dat?

  7. Wordt binnen de directie Communicatie rekening gehouden met verschillende behoeften van de medewerkers? Met wat iedereen nodig heeft? Zou dit beter kunnen? Hoe?
    (Ongeholpen, daarna helpen):
    Denk bijvoorbeeld aan aanpassingen voor medewerkers met een fysieke beperking, gebedsruimte, kolfruimte, uitoefenen van zorgtaken, deelname aan teamuitjes en borrels, verschillen tussen introverte en extraverte collega’s, werkomstandigheden en verschillende behoeften daarin.

Diversiteit (30 minuten)

  1. Is de directie Communicatie in jouw ogen een goede afspiegeling van de Amsterdamse beroepsbevolking volgens jullie?

  2. Hoe belangrijk vind je dit? Is het belangrijk dat de gemeente Amsterdam een goede afspiegeling is van haar inwoners? Voor welke groepen?

  3. Een van de onderwerpen waar vorig jaar in de focusgroepen over gesproken is, is het sturen op diversiteit bij de werving van nieuwe collega’s. Hoe ervaar jij de werving van nieuwe medewerkers binnen de directie Communicatie?

  4. Op welke manier zou dit beter kunnen?
    (Eventueel doorvragen naar voorkeursbeleid of anoniem solliciteren).

  5. Wat heeft jouw teammanager gedaan om de diversiteit binnen het team te vergroten? Hoe heb je dat ervaren?

  6. Zou jij je bijzondere persoonsgegevens vrijwillig uitgeven als erom wordt gevraagd binnen onze directie?
    Denk bijvoorbeeld aan migratieachtergrond, nationaliteit, seksuele oriëntatie, genderidentiteit (LHBTQI+), een zichtbare of niet zichtbare beperking, neurodiversiteit. Zou je alles delen, of juist niets, of iets daartussen? Wat wel en wat niet?

Inclusieve communicatie (15 minuten)

  1. Wat versta jij onder inclusieve communicatie?
    (Ongeholpen, daarna helpen):
    Iedereen moet zich gezien en gehoord voelen in onze organisatie en stad. We willen communicatie die de Amsterdamse bevolking weerspiegelt (diversiteit) en communicatie die toegankelijkheid, herkenning en begrip nastreeft (inclusief). Met als gewenst resultaat: communicatie die iedereen meeneemt, vrij van stereotypen. Bij inclusieve communicatie houden we rekening met de vele en gevarieerde perspectieven aanwezig in de stad en dat komt tot uiting in taalgebruik, beeldmateriaal en ontmoetingen.


  2. Wat doet jouw teammanager om inclusieve communicatie als vak binnen het team aan de orde te stellen, om diverse doelgroepen beter te bereiken?
    (Ongeholpen, daarna helpen):
    Er is een handleiding inclusieve communicatie voor teammanagers gemaakt en er is de inclusieve taalgids als onderdeel van de Schrijfwijzer. Ook is er een masterclass Beeld, gegeven door Stefan Baas. Ben je hiervan op de hoogte? Heb je deze al gebruikt in je werk? Wat zijn je ervaringen?

  3. Houd je door alle aandacht voor inclusieve communicatie nu meer rekening met collega’s met een ander perspectief dan voorheen?

Nu en straks (15 minuten)

  1. Hoe kom je aan informatie over het onderwerp inclusie en diversiteit?
    (Ongeholpen, daarna helpen: Via: mijn leidinggevende, collega, Intranet, Tamtam, anders, …)

  2. Hoe word je het liefst geïnformeerd over het onderwerp inclusie en diversiteit? (Ongeholpen, daarna helpen: Via: mijn leidinggevende, collega, Intranet, Tamtam, anders, …)

  3. Stel, de directie Communicatie is in de toekomst volledig divers en inclusief. Wat is er dan anders dan nu? Wat is de meerwaarde hiervan?

Eindvraag (laatste 10 min)

  1. Hebben jullie nog opmerkingen of aanvullingen?
    Is er iets wat jij belangrijk vindt, niet aan bod gekomen?

Dank en afsluiting

Afbeelding credits

Icon afbeelding: Foto: Tegelwand. Fotograaf: Edwin van Eis