IVM takes part in an Amsterdam consortium that will receive 4.8 million Euro for the project RESILIO to lay out blue-green roofs in four city districts. The water carrying roofs are meant as a measure for climate adaptation and improvement of the biodiversity. By using sensors the roofs are smart and make micro-water management possible.
The blue-green roofs have an advantage over ordinary green roofs that they can absorb and store much more water while the plants continue to evaporate during heat and drought. As a result it stays cooler in the homes and neighbourhood and the houses and their surroundings are thus better protected against heavy rain, drought and heat. Also a wider variety of plants can be grown on these roofs which in turn increases the biodiversity. The roofs will be linked in a network regulating the water level on the basis of the weather forecast. When intense precipitation is expected, the storage is emptied beforehand so that the peak flow from roofs is reduced, limiting the discharge to the sewerage. The coming three years the smart blue-green roofs will be laid on 10,000 m2 roof of social housing buildings on four locations in Amsterdam: van de Bellamybuurt, Geuzenveld, Oosterpark and Kattenburg.
From IVM, Dr Ralph Lasage and Dr Hans de Moel (both from Water and Climate Risk) will be involved, as well as Dr Nicolien van der Grijp (Environmental Policy Analysis). IVM’s main contribution will be to assess the hydrological and ecological impacts of the pilots in the four selected city districts as well as the potential for upscaling city-wide. In addition, IVM will bring in its knowledge about participatory approaches and co-creation of knowledge, and conduct a societal cost-benefit analysis.
Amsterdam gaat 10.000 m2 aan slimme blauw-groene daken aanleggen op corporatiewoningen en particuliere woningen. Op deze daken kan onder het groene oppervlak extra water worden opgeslagen, zodat de woningen en hun omgeving beter beschermd zijn tegen extreme regenval of droogte en hitte. De HvA onderzoekt als een van de partners wat de impact is van deze blauw-groene daken en welke organisatie en randvoorwaarden nodig zijn om blauw-groene daken op grote schaal te realiseren.
Aanleiding
Metropoolregio Amsterdam staat voor de grote opgave om de stad klimaatbestendiger te maken. Door het faciliteren van een innovatief netwerk van blauw-groene daken wordt gestreefd om water management in de toekomst te optimaliseren en water- en hitteoverlast te verminderen.
Aandeel HvA
De HvA draagt op verschillende manieren bij aan het project. Onder leiding van lector Willem van Winden brengen onderzoekers van het Centre of Expertise Urban Governance and Social Innovation de organisatie en randvoorwaarden voor succesvolle realisatie en opschaling van blauw-groene daken in kaart. Er wordt in de diepte een actoranalyse gemaakt waarin de verschillende betrokken partijen en hun rollen worden geïnventariseerd. Dit onderdeel van het onderzoek brengt uiteindelijk de mogelijkheden tot opschaling in kaart. Ook ontwikkelen we een kosten baten analyse en onderzoeken we de rol van inwoners en hun betrokkenheid en op welke manier we bewoners beste kunnen betrekken in de realisatie en opschaling van de blauw-groene daken.
Onder leiding van lector Jeroen Kluck zullen onderzoekers van Urban Technlogy zich buigen over het effect van blauw-groene daken op de stad. Er wordt met veel belangstelling gekeken naar de mogelijke positieve effecten van blauw-groene daken op hittestress, leefbaarheid, waterafvoer, luchtzuiverheid, zeker nu we in dit project meerdere aaneengesloten daken blauw-groen maken.
Waarom blauwgroene daken?
De blauw-groene daken hebben als voordeel op groene daken dat ze veel meer water kunnen opvangen en dus ook langer vocht verdampen tijdens hitte en droogte. Daardoor blijft het koeler in de huizen en de buurt. Ook kunnen er meer verschillende soorten planten groeien, waardoor de biodiversiteit toeneemt. Vernieuwend in deze proef is het slimme systeem met sensoren, waardoor het dak water vasthoudt of juist loost gebaseerd op de weersvoorspelling. De slimme daken worden in een netwerk verbonden, waardoor een nieuw soort watermanagement op wijk- en gebouwniveau ontstaat. Tijdens het aanlegproces wordt integraal gewerkt met diverse publieke en private partijen en worden 1500 inwoners uit de vijf buurten betrokken.
Amsterdamse buurten
Er zullen 10.000 m2 slimme blauw-groene daken worden aangelegd in vier Amsterdamse buurten: Oosterparkbuurt, Indische Buurt, Rivierenbuurt, Slotermeer en Kattenburg. Deze locaties zijn gekozen omdat deze buurten een verhoogd risico hebben op wateroverlast en schade bij extreme regenval en er voldoende geschikte daken zijn van corporatiewoningen die aan vervanging toe zijn.
Samenwerkingspartners
RESILIO staat voor ‘Resilience nEtwork of Smart Innovative cLImate-adapative rOoftops’ en is een samenwerkingsverband tussen de Gemeente Amsterdam, Waternet, Polderdak, Rooftop Revolution, HvA, VU, Stadgenoot, De Key. Het RESILIO project wordt mede gefinancierd uit het ERDF fonds van de Europese Unie via het Urban Innovative Actions programma. Het UIA-programma biedt ieder jaar subsidie voor innovatieve pilot projecten op verschillende thema‘s.
Het ‘InnovatieLab’ is klaar! Het InnovatieLab is het eerste slimme blauw-groene dak van het project RESILIO. Het dak ligt op een gebouw van de Hogeschool van Amsterdam in Amsterdam-Oost, het Benno Premselahuis (BPH) aan de Wibautstraat. Het dak heeft naast een groene laag ook een waterreservoir (de blauwe laag) én ‘slimme’ kleppen en sensoren. De sensoren meten de hoeveel regenwater in het waterreservoir en de kleppen lozen dit water vervolgens of bewaren het voor de plantjes, de groene laag van het dak. We gaan dit dak gebruiken voor onderzoek, waarmee we later het systeem steeds meer kunnen verfijnen en verbeteren. Blauw-groene daken zijn een mogelijk antwoord op steeds heviger regenval en droogte in de stad.
Onderzoek: meten is besparen Het InnovatieLab is het eerste blauw-groene slimme RESILIO dak in Amsterdam waar onderzoek wordt gedaan naar effecten en opbrengsten van het dak. De Vrije Universiteit en de Hogeschool van Amsterdam gebruiken het InnovatieLab als onderdeel van hun onderwijsprogramma’s. Metropolder Company onderzoekt de technische werking, in samenwerking met studenten van de HvA. Ze onderzoeken de volgende aspecten:
Mogelijke extra opbrengst zonnepanelen op groen dak: De verwachting is dat de energie-opbrengst van de zonnepanelen hoger zal zijn dan op een traditioneel dak, dankzij de combinatie met de groene laag. Dat werkt zo: de zonnepanelen worden gekoeld door de planten die onder de panelen staan, die het water daaronder opnemen en verdampen. Vanwege meer zonuren en sterkere zonnewarmte, zal dit effect ’s zomers duidelijker meetbaar zijn.
Koeling: Wat is het koelende effect van een blauw-groen dak op de leslokalen direct onder het dak op de vierde etage van het Benno Premselahuis? Dat is interessante informatie waarmee tijdens warme periodes bijvoorbeeld op energiekosten voor airconditioning bespaard zou kunnen worden. De temperatuur op het dak kan tot 40 graden koeler zijn dan op een gewoon, grijs bitumen dak!
Hergebruik regenwater: Een andere besparing komt door het hergebruik van het regenwater dat in de blauwe grindlaag (reservoir) van het dak wordt opgevangen. Hierdoor kan de HvA regenwater in plaats van kraanwater gebruiken voor het bewateren van de groene laag planten op het dak. Er wordt onderzocht hoeveel water er bespaard wordt en wat de verdamping is.
450 m2 groot, zonnepanelen én slimme kleppen en sensoren Het InnovatieLab is 450 m2 groot. Er zijn vier vlakken ingericht van gelijke afmetingen (oppervlakte). Elk vlak heeft een andere combinatie van lagen. De traditionele ‘zwarte’ laag (bitumen), een zwarte laag (bitumen) met daarbovenop een standaard groene laag, een blauwe laag met wit grind en een blauwe laag met inheemse beplanting. Elk vlak heeft een zonnepaneel waarvan de energieopbrengst apart wordt uitgelezen.
orldwide cities are facing increasing temperatures due to climate change and increasing urban density. Green roofs are promoted as a climate adaptation measure to lower air temperatures and improve comfort in urban areas, especially during intensive dry and warm spells. However, there is much debate on the effectiveness of this measure, because of a lack of fundamental knowledge about evaporation from different green roof systems. In this study, we investigate the water and energy balance of different roof types on a rooftop in Amsterdam, the Netherlands.
Based on lysimeter measurements and modeling, we compared the water and energy balance of a conventional green roof with blue-green roofs equipped with a novel storage and capillary irrigation system. The roofs were covered either with Sedum or by grasses and herbs. Our measurements and modeling showed that conventional green roof systems (i.e., a Sedum cover and a few centimeters of substrate) have a low evaporation rate and due to a rapid decline in available moisture, a minor cooling effect. Roofs equipped with a storage and capillary irrigation system showed a remarkably large evaporation rate for Sedum species behaving as C3 plants during hot, dry periods. Covered with grasses and herbs, the evaporation rate was even larger. Precipitation storage and capillary irrigation strongly reduced the number of days with dry-out events. Implementing these systems therefore could lead to better cooling efficiencies in cities.
The purpose of this document is to provide an overview how the Resilio Decision Support System has been built during the past year. This document is not meant to argue the business rule provided during the project. This is a topic that other parties will provide.
If you are interested in the the open source code of the DSS, please send a request to info@resilio.amsterdam (or info@rainproof.nl), and we will provide a download link.