-
Artikel
Achieving a new systems perspective to ending homelessness through housing first
This report examines how the principles of Housing First can apply to the whole system of tackling homelessness. Housing First is a model of ending homelessness that works. It is an internationally recognised intervention to address homelessness for people with interlocking, multiple and serious needs who experience homelessness. Unlike other supported housing models, individuals do not need to prove they are
‘ready’ for independent housing, or progress through a series of accommodation and treatment services. There are no conditions placed on them, other than a willingness to maintain a tenancy agreement, and Housing First is designed to provide long-term, open-ended support for their on-going needs.Authors: Samara Jones & Francesca Albanese. With Matilde RevelliSource: Home - Housing First Europe -
Artikel
Housing First - Onderzoek modelgetrouwheid en effecten
In opdracht van Housing First Nederland onderzocht het Trimbos-instituut hoe Housing First in Nederland wordt toegepast. Samen met 15 Housing First-praktijken is gekeken naar de effecten voor de deelnemers, de ervaring van stakeholders en de tevredenheid van deelnemers. Ook is in kaart gebracht in hoeverre de praktijken het model toepassen zoals bedoeld en gekeken naar de relatie tussen modelgetrouwheid en uitkomsten voor deelnemers.
Doel van het onderzoek is zicht te krijgen op:
• Effecten van Housing First en de mate van modelgetrouwheid in kaart te brengen
• Hoe Housing First in Nederland wordt vormgegeven/modeltrouw per team.
• Uitkomsten op cliëntniveau en op stakeholdersniveau
• De relatie tussen modelgetrouwheid en uitkomstenLees het onderzoek via: Housing First onderzoek modelgetrouwheid en effecten - Trimbos-instituut
Het Trimbos-instituut is een onafhankelijk, wetenschappelijk kennisinstituut voor mentale gezondheid, alcohol, tabak en drugs. We doen onderzoek, verspreiden en implementeren onze kennis, zodat mensen aan hun eigen mentale gezondheid kunnen werken en bij kunnen dragen aan die van anderen. Lees meer via: Over ons - Trimbos-instituut -
Artikel
Housing First als systeemaanpak. Wat vraagt dit van Nederland?
In deze paper wordt aan de hand van de acht kernprincipes van Housing First de status quo en de benodigde doorontwikkeling voor een succesvolle Nederlandse systeemaanpak van Housing First.
Hiervoor wordt geput uit de ervaringen die in Nederland sinds 2006 zijn opgedaan met het ontwikkelen van Housing First voor langdurige dakloze mensen met multiproblematiek. In het voorjaar van 2022 besloot de Nederlandse regering om dakloosheid aan te pakken door Housing First uitgangspunten centraal te stellen.Auteurs: Melanie Schmit, Housing First Nederland | Dr. N.F. (Nienke) Boesveldt, Onderzoeksinstituut Nienke Boesveldt en Universiteit van Amsterdam | Anke Jansen, Housing First Nederland (feb., 2023)Webinar Housing First as a System Approach: What does this require from the Netherlands?
Webinar gehouden op 26 april 2024. -
Artikel
Gids: Housing First Nederland
De Nederlandse Housing First gids is op initiatief van LIMOR tot stand gekomen, met steun van het ministerie van VWS, Federatie Opvang en The Housing First Europe Hub. De gids is voor iedereen die met Housing First werkt, gaat werken of er interesse in heeft en is bij uitstek geschikt voor projectleiders die Housing First gaan implementeren. Ook kan de gids dienen als handboek. Ook kan de gids dienen als handboek voor sociaal werkers. De inhoud is afgeleid van de Europese Housing First gids en voorziet in de basiskennis. Wat is Housing First? Voor wie is het bedoeld en hoe is het ontstaan?
Om met Housing First aan de slag te gaan zijn de kernprincipes onmisbaar. Deze principes vormen de fundamenten van de ondersteuning en kunnen niet los van elkaar worden gezien. We gaan in op wat er bij ondersteuning komt kijken en op welke wijze een Housing First-praktijk hulp en huisvesting kan organiseren. We beschrijven Housing First niet als een wondermiddel maar zijn realistisch over de mogelijkheden en de uitdagingen. We sluiten de gids af met het bewijs dat Housing First werkt. -
Artikel
Nationaal Actieplan Dakloosheid
De afgelopen tien jaar bleek dat het aantal dakloze mensen sterk gestegen was. Daarom is vanuit de overheid fors ingezet op het voorkomen en verminderen van dakloosheid. Tussen 2019 en 2021 heef het Rijk twee tijdelijke programma’s opgezet: de brede aanpak ‘Een (T)huis, een Toekomst’, en het Actieprogramma dak- en thuisloze jongeren. Het advies van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving ‘Herstel begint met een huis’ was een belangrijk uitgangspunt van deze programma’s. De kern van het advies luidde dat een structureel andere aanpak van dakloosheid nodig was: niet de maatschappelijke opvang, maar een plek om te wonen staat aan de basis van elk hulpverleningstraject. Dit sloot inhoudelijk ook aan bij het advies van de commissie Dannenberg waar sociale inclusie van mensen met een psychosociale kwetsbaarheid centraal staat.
Zes actielijnen
Het Actieplan Dakloosheid 2023-2030 heeft zes inhoudelijke actielijnen. Op deze lijnen worden op de verschillende onderwerpen acties ontwikkeld om dakloosheid aan te pakken.
De zes actielijnen zijn:- Versterken bestaanszekerheid: borging van het bestaansminimum;
- Preventie: voorkomen van dakloosheid is altijd het beste;
- Wonen Eerst: iedereen een eigen woonplek met ondersteuning op maat;
- Integraal werken in de uitvoering: regie, snelheid en menselijke maat centraal;
- Geen beleid zonder ervaringskennis: beleid wordt gemaakt, getoetst en uitgevoerd met mensen met ervaringskennis;
- Inclusieve aanpak: aandacht voor jongeren, LHBTIQ+ en dakloze EU-burgers.
Bron: Eerst een Thuis > Nationaal Actieplan Dakloosheid
Zes leidende principes
Ook bevat het Actieplan zes zogenoemde leidende principes. Deze zes leidende principes zijn als een kompas voor wat we de komende jaren willen bereiken met het landelijke beleid. Ze worden gebruikt als meetlat om te beoordelen of het beleid op nationaal, regionaal en lokaal niveau goed gaat.
1. Dakloosheid voorkomen is altijd beter dan opvang of herhuisvesting
Dakloosheid wordt vaak veroorzaakt door een samenloop van omstandigheden. Met de juiste inzet kan dakloosheid bijna altijd voorkomen worden. De overheid werkt de komende jaren aan het verbeteren van de zekerheid dat iedereen genoeg geld heeft om van te leven (bestaanszekerheid). We willen ervoor zorgen dat iedereen de kans krijgt om naar vermogen mee te doen. Met een basiszekerheid voor iedereen en de kans om vooruit te komen en actief deel te nemen aan de maatschappij.
Bovendien moeten we extra stappen zetten om te voorkómen dat mensen dakloos worden. Zorgen dat mensen hun onderdak behouden, eventueel met ondersteuning op maat is dus belangrijk.
2. Huisvesting is een mensenrecht
Een plek om te wonen is essentieel voor een zelfstandig leven. Als mensen een stabiele plek hebben om te wonen, is de kans kleiner dat ze dakloos worden. Omdat huisvesting een mensenrecht is hoeven mensen die dakloos zijn niet te bewijzen dat ze er helemaal klaar voor zijn om een eigen woning te hebben, of dat ze het 'verdiend' hebben. Ze hebben gewoon recht op huisvesting.
Het beste is als ze meteen of zo snel mogelijk op een plek kunnen wonen die voor hen als thuis voelt, zonder eerst tijdelijk onderdak te hoeven zoeken. Als huisvesting langdurig en veilig is, kunnen eventuele gezondheids- en sociale problemen daarna beter worden aangepakt.
3. Respect voor keuze en eigen regie van mensen
Mensen die geen dak boven hun hoofd hebben of mensen die het risico lopen om dakloos te worden, zijn net als iedereen volwaardige leden van de samenleving met hun eigen rechten en verplichtingen. Het is van belang dat zij de kans krijgen om zelfstandig mee te beslissen over zaken die hen aangaan. Bij elke beslissing die hun leven beïnvloedt draait het om de persoon zelf: iemand moet zelf keuzes kunnen maken en daar verantwoordelijkheid voor nemen. Er wordt geen druk uitgeoefend of gedreigd met uitzetting, zolang iemand zich gedraagt zoals elke andere inwoner – bijvoorbeeld door huur te betalen en geen overlast te veroorzaken.
Als iemand ervoor kiest om niet volledig te stoppen met het gebruik van middelen, wordt hij of zij niet gedwongen om te stoppen. In plaats daarvan is het doel om het gebruik van middelen en de schade door mentale problemen zoveel mogelijk te verminderen of te stabiliseren, zodat de bewoner in een huis kan blijven wonen.
4. Scheiden van wonen en zorg
Wonen en zorg zijn aparte zaken. Aan mensen die dakloos zijn of dreigen te worden, worden geen eisen gesteld die niet ook voor andere mensen gelden.
Een huis hebben is belangrijk omdat het je de vrijheid geeft om je eigen leven te leiden. Als je je eigen plek hebt, voel je je meer verbonden met de rest van de maatschappij. Daarnaast kunnen mensen, als dat nodig is, hulp krijgen om aan hun doelen te werken: denk hierbij aan contact met vrienden en familie verbeteren (netwerk opbouwen), daginvulling realiseren en schulden of verslaving aanpakken.
Het is belangrijk dat plekken voor welzijn ook in de buurt beschikbaar zijn. Sommige mensen vinden het fijn om een eigen woonplek te huren, terwijl anderen liever op een plek wonen waar ze wat extra hulp kunnen krijgen, zoals in een speciaal project, een plek met begeleiding, of een beschermde woonomgeving waar altijd iemand is om te helpen. Wat telt, is dat de persoon die er woont de keuze heeft en voelt dat hij of zij de regie heeft over z’n eigen leven en beslissingen.
5. Ondersteuning is gericht op herstel
Herstel betekent dat mensen op hun eigen manier weer kunnen leven, werken, leren en meedoen in de samenleving. Dit proces van herstellen is voor iedereen anders en heel persoonlijk. Het is belangrijk dat de hulp die je krijgt niet probeert je te controleren, maar juist helpt om je leven beter te maken. Mensen met ervaringskennis weten goed hoe zij kunnen helpen. Het gaat erom vertrouwen op te bouwen door met elkaar te praten en te luisteren. Op die manier kan iemand herstellen op zijn eigen manier. Uiteraard hoort het erbij om af en toe risico's te nemen en fouten te maken. Dat is juist een deel van het groeien en het sterker maken van vertrouwen. Als we praten en samenwerken, is het doel altijd om samen oplossingen te vinden. Dit vraagt vaak een nieuwe manier van werken en omgaan met elkaar.
6. Ondersteuning is flexibel en op maat
Een woning is pas het begin van herstel. Om goed op eigen benen te kunnen staan, kan het nodig zijn om langere tijd wat hulp te krijgen. Dat betekent niet dat iemand altijd veel hulp nodig heeft, maar het kan wel een tijdje duren. Het draait allemaal om wat iemand nodig heeft en wat hij of zij graag wil bereiken in het leven, zolang dat ook past bij een fijne en veilige plek om te wonen. Dit vraagt veel van de band tussen de mensen die helpen, zoals professionals, mensen die ondersteunen en de mensen om degene die eerder dakloos was heen. Ze moeten goed kunnen inspelen op wat die persoon nodig heeft.
Het is belangrijk dat mensen die ondersteunen goed getraind zijn. Dat zij samen met mensen die dichtbij de mensen die dakloos zijn of waren staan. En dat zij samenwerken met ervaringsdeskundigen die begrijpen wat iemand doormaakt.