Geachte veteranen, aangetreden militairen, familie, vrienden, van harte welkom op de Amsterdamse veteranendag.
Het was afgelopen 6 juni exact 75 jaar geleden dat Amerikaanse, Canadese en Britse troepen aan de kust van Normandië vochten om Europa te bevrijden. Soldaten die, in kogelregens, hun weg zochten over de stranden en de parachutisten die boven vijandelijk gebied werden gedropt. Zij zijn dit jaar extra in onze gedachten.
Hun verhalen van moed en opofferingsgezindheid raken iedereen,
ongeacht afkomst, levensbeschouwing of politieke voorkeur. Zij zijn een bron van inspiratie voor alle generaties militairen die ons land sinds Tweede Wereldoorlog hebben gediend.
Voor alle veteranen organiseert Amsterdam elk jaar de veteranendag. Om een gelegenheid te creëren waar oude kameraden elkaar weer een kunnen zien en kunnen bijpraten. En om een moment te hebben waarop stad dankbaarheid en waardering kan uitspreken.
Ons land heeft een uitgesproken internationaal karakter. Wat elders op de wereld gebeurt kan een grote impact hebben op ons land. Dat geldt zeker voor onze hoofdstad die qua bevolkingssamenstelling, cultuur en economie verknoopt is met de rest van de wereld.
De vrijheid en veiligheid van ons land en de internationale rechtsorde zijn dus ook voor Amsterdam van het allergrootste belang. Die hebben we mede te danken aan moedige mannen en vrouwen die bereid zijn geweest om onder zware en risicovolle omstandigheden, gescheiden van familie en vrienden, belangrijk werk te doen.
Er wonen op dit moment ongeveer 1.700 veteranen in Amsterdam. Met de meeste veteranen gaat het goed. Zij kijken met plezier, voldoening en gepaste trots terug op hun tijd bij de strijdkrachten. Defensie heeft hen belangrijke kennis en waardevolle vaardigheden meegegeven en een doorzettersmentaliteit en teamgeest bovendien. Daarmee leveren ze een onmisbare bijdrage aan onze stad.
Er zijn ook veteranen die het moeilijker hebben. Omdat ze bijvoorbeeld achtervolgd worden door momenten die ze liever nooit hadden meegemaakt.
Enkele weken geleden had ik de eer om de heer Janga, die als korporaal eerste klasse meewerkte aan de opbouw, stabiliteit en veiligheid in Uruzgan, het Draaginsigne Gewonden op te spelden. Hij vertelde mij over de vuurgevechten, raketaanvallen en bomaanslagen. Hij beschreef hoe hij gewonden had kunnen helpen, maar ook missiegenoten had verloren. Hij sprak alsof hij het geschreeuw nog dagelijks hoort en explosies nog elke nacht ziet.
Als die ervaringen je niet meer loslaten kan het goed zijn om daarover te praten. De zorg voor veteranen is in Nederland steeds beter geregeld, maar veteranen staan niet altijd meteen open voor professionele hulpverleners. Dat leerde ik op mijn allereerste werkdag als burgemeester van de heer Sandel. Hij richtte jaren geleden het inloophuis ‘De Veldpost’ op waar veteranen kunnen praten of juist stil kunnen zijn, met elkaar.
Amsterdam groeit als kool en de vraag naar ruimte voor woningen bedrijven en maatschappelijke voorzieningen is enorm. Daardoor was het de laatste jaren moeilijk voor de veteranen om een goede plek voor het inloophuis te vinden.
Maar veteranen horen bij onze stad. De erkenning en waardering die zij verdienen worden geuit in symbolen en rituelen zoals defilés, draaginsignes en veteranendagen. Om de trots van de stad op de veteranen te tonen, zal rond de Nationale Veteranendag op 29 juni 2019 een perkje met witte anjers in bloei staan nabij het standbeeld van Vondel, in zijn park.
Bij die symbolen en rituelen moet het niet blijven. Onze veteranen verdienen een goede ontmoetingsplek. Daarom doet het mij enorm veel plezier, dat woningcorporatie Stadgenoot bereid is om mee te werken aan de terugkeer van het inloophuis naar de voormalige pastorie aan de Kometensingel in Noord. Zo dadelijk mag ik namens de stad een intentieverklaring met Stadgenoot ondertekenen. Binnen enkele maanden kunnen de veteranen er weer een tweede thuis maken. Daardoor kunnen zij voor nog veel meer Amsterdammers iets betekenen.
Veteranen, politieagenten, brandweerlieden en andere Amsterdammers.
Veteranen,
U bent als groep net zo veelzijdig als de rest van stad. Waar u ook gediend heeft, wat uw rang ook is geweest, hoe uw leven er nu ook uit ziet, u bent hier om elkaar weer eens te zien en stil te staan bij wat u samen heeft bereikt en beleefd. Het is een dag die om de veteranen gaat. Daarom ga ik zo mijn mond houden zodat we kunnen luisteren naar een veteraan. Maar ik wil nog even benadrukken dat deze stad ook samen met de veteranen tot stand komt. En dat dat nu al voor de dertiende keer zo soepel verloopt hebben we te danken aan Wil Jansen, die naast het veteranencafé zich ook 12 jaar lang zijn schouders onder de Amsterdamse veteranendag heeft gezet. Wil heeft het stokje nu overgedragen. Heel hartelijk dank voor je geweldige inzet Wil.
Een hele fijne middag allemaal.
Dank u wel.