Artikel

Belangrijkste eigenschappen van de gemeenschap van belanghebbenden

Gemeenschap: gepolariseerde belanghebbenden

Deze casus speelt zich af in het Wallengebied van de Amsterdamse binnenstad. De casus is te kenmerken door een sterk gepolariseerde gemeenschap van bewoners en ondernemers, met ook voor de gemeente een belangrijke onderliggende rol. Aan de ene kant staan de bewoners, vaak goed georganiseerd in verenigingen zoals d’Oude Binnenstadt, Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad (VVAB), actiegroep ‘Stop de Gekte’ of de ‘We Live Here’-campagne. Deze verbanden hebben vaak sterke bestuurlijke banden richting de gemeente, wegens de betrokkenheid van oud-bestuurders, wegens sociale netwerken, of wegens mondige bewoners die de lijntjes naar de gemeente goed weten te vinden. Gunstig is daarbij ook dat de bewonersbelangen (mede dankzij dergelijke initiatieven) hoog op de agenda staan van het huidige college, waarbij het terugdringen van overlastgevend toerisme een groot aandachtspunt is.

Aan de andere kant staat een specifieke groep horecaondernemers die veel profijt hebben gehad van de grote toevloed aan bezoekers die makkelijk en graag geld uitgeven aan wat vaak als ‘laagwaardig toerisme’ wordt bestempeld. Een deel van deze horecaondernemers is verbonden aan de Nederlandse Vereniging van Koptische Ondernemers (NVKO). Deze vereniging is mede met bemiddeling van Koninklijke Horeca Nederland (KHN) opgericht, om de belangen van deze ondernemers te vertegenwoordigen, om als gesprekspartner te kunnen fungeren, en om het imago van de ondernemers te verbeteren. In het verleden is er veel te doen geweest omtrent de bronnen van inkomsten van sommige ondernemers, in de media breed uitgemeten en ook gemeentelijk aangepakt; hard bewijs voor deze verdenkingen is echter niet openbaar beschikbaar[1].

Zo bezien staan de belangen van deze twee groepen lijnrecht tegenover elkaar: de bezoekers die voor de bewoners een grote steen des aanstoots zijn, vertegenwoordigen voor de ondernemers een lucratieve bron van inkomen. Een constructief gesprek tussen de twee belanghebbenden is daarom niet eerder tot stand gekomen, sterker nog de onderlinge sfeer kan gekenmerkt worden als wantrouwend, afhoudend en gepolariseerd. Desondanks hebben beide partijen een belangrijk aandeel in het komen tot een oplossing; Reinvent Tourism netwerk zette daarom in op het organiseren van een constructief gesprek

Reinvent Tourism netwerk is in deze casus een spil tussen deze verschillende belanghebbenden, met een betere woonomgeving – dus bewonersbelangen – hoog in het vaandel. Tegelijk probeert het netwerk een positief ondernemersklimaat te ontwikkelen dat tegemoet komt aan bewonersbelangen en ook inspeelt op de wens naar alternatieve, ‘ontoeristische’ ervaringen voor bezoekers, op basis van innovatieve business modellen voor en met ondernemers. Daarvoor heeft het netwerk relaties ontwikkeld met een zeer gevarieerde vertegenwoordiging van ondernemersgroepen in het gebied.

Het netwerk heeft tevens aandacht voor aansluiting bij gemeentelijk beleid, doordat ze vergelijkbare doelstellingen heeft als in uitvoeringsprogramma Aanpak Binnenstad zijn verwoord en met zijn activiteiten aan de realisatie van die doelstellingen bijdraagt. Actieve samenwerking tussen de gemeente en het netwerk is beperkt, maar het netwerk informeert de gemeente proactief van zijn activiteiten en probeert haar waar mogelijk te betrekken.