De rol van de industrie in Amsterdam
DAMEN Shiprepair is de laatste grootschalige scheepswerf van Amsterdam. De tuindorpen in Amsterdam Noord werden onder andere voor de arbeiders van de scheepswerf gebouwd. Zo speelde de industrie een belangrijke rol in de groei van de stad. Inmiddels is het onzeker of DAMEN op de huidige locatie kan blijven. Met de plannen voor de ontwikkeling van Havenstad moet de NDSM werf het centrum worden van een nieuwe woonwijk aan het IJ. Tjeerd en Harco realiseren zich dat de meeste Amsterdammers het belangrijk vinden dat er meer woningen worden bijgebouwd, maar dat ze niet weten dat daarmee een 600 jaar oude scheepswerf verdwijnt. Bovendien denken ze dat er plek moet blijven voor de maakindustrie in Amsterdam. Er zijn nog veel mensen die graag met hun handen werken in plaats van achter een laptop. Het is mooi om hoge woontorens te bouwen met in de plint creatieve bedrijvigheid, maar daarvoor is ook de aanwezigheid van de maakindustrie van belang. DAMEN wil graag samenwerken met de gemeente om het behoud van de maakindustrie te waarborgen.
“Mensen in de gemeente hebben een heel andere beeldvorming van dit terrein dan dat wij er van hebben. Voor hun is dit een witte vlek, voor ons is het ons bedrijf, onze geschiedenis, hier zijn we groot geworden, dit willen wij behouden. Op het moment dat we die mensen uitnodigen om ze te vertellen wat we hier aan het doen zijn, dan krijgen ze een ander beeld. We hebben hier ambtenaren gehad die bezig zijn met de ontwikkeling van het havengebied en die zeggen: voor mij is het een plattegrond, een vlek, jullie zijn ooit wit gemaakt. Maar het is eigenlijk een prachtig bedrijf.”
Verschillende scenario’s
Voor de toekomst van het bedrijf zijn een aantal scenario’s denkbaar. Eén van de scenario’s is dat het bedrijf uit de stad vertrekt, maar dit is niet een wenselijk scenario voor Tjeerd en Harco. Idealiter zouden zij een deel van de industrie verplaatsen naar Rotterdam en een deel, meer gespecialiseerde industrie, in Amsterdam behouden. Amsterdam wil niet af van werkgelegenheid, wil niet af van DAMEN of van scheepsbouw. “Iedereen wil graag dat het met elkaar gaat, en wij hebben een plan bedacht om te laten zie dat het ook echt met elkaar kan. We zijn geen project ontwikkelaar, we zijn een scheepswerf die een idee heeft om te verbinden met de stad.”
Eerder dit jaar dienden zij een plan in voor het omvormen van de scheepswerf tot een woon-werkwijk. Dit plan omvat naast ruimte voor wonen, voorzieningen, groen en recreatie ook een groot informatiecentrum, gebouwd met materialen van de werf, waar de Amsterdammers kunnen leren over de geschiedenis van de scheepswerf. Een deel van de industrie zou hierbij behouden worden, waarbij de scheepsdokken deels overdekt zouden worden om de geluidsoverlast te beperken.
“We hebben ervoor gekozen om de stadskant van de werf te verstedelijken. Dus heel veel woningen in een soort omgeving met grachtjes en groen. Onze twee kleine dokken hebben we als openbare ruimte bestempeld, met jachthaven, stadsstrand, studentenwoningen, winkels, etc. De werf zelf is compact gemaakt. Eén dok die nog hetzelfde is, en één overkapt, waardoor er een soort geluidsbuffer ontstaat met de stad.”
Het is nog niet duidelijk wat er met de scheepswerf gaat gebeuren. Hierover gaan gemeente Amsterdam en DAMEN Shiprepair met elkaar in gesprek.
Adviezen aan de gemeente
- Zet niet alleen in op de creatieve en innovatieve sector, blijf een stad waar praktisch opgeleide mensen de ruimte vinden om te leren, werken en wonen.
- Bij het maken van een visie en het plannen van een gebied, zoals de Havenstad, neem de ervaringen en verhalen van bestaande ondernemers en bewoners mee die een geschiedenis hebben op die plek. Stimuleer de eigen inzet en initiatieven van mensen zelf, en luister naar hun plannen.
- Zorg voor goede verbindingen in Amsterdam Noord. Met de groei is het nu al moeilijk bereikbaar en gaat de mobiliteit achteruit.
- Wat en voor wie zijn de IJ oevers? Als het niet meer aantrekkelijk is voor haven gerelateerde bedrijven om hier te blijven, trekken ze naar Rotterdam en Antwerpen waar hen wel de ruimte wordt gegeven.
Bekijk deze video extern op: Vimeo
