- WIE: De Gemeente Amsterdam (projectleider) en tien projectpartners – Provincie Zuid-Holland, Gemeente Den Haag, Krefeld Business, perspective.brussels, Leefmilieu Brussel, RWTH Aachen, TU Delft, METREX, Duisburg Business, Vereniging Deltametropool – en meer dan 30 gelieerde partners uit vier landen (Nederland, België, Duitsland, Noord-Frankrijk) in de volgende sectoren: overheid, private sector, industrie/logistiek, academische instellingen en de burgermaatschappij.
- WAAR: Noordwest Europa (specifiek de Eurodelta regio).
- DUUR VAN HET PROJECT: 18 maanden (start november 2023)
- ROL VAN DE GEMEENTE AMSTERDAM: Hoofdpartner, projectleiding, uitrollen van strategie + actieplan
- TOTAAL SUBSIDIEBEDRAG: 798.066 euro
- SUBSIDIE AMSTERDAM: 123.215 euro
Havensteden en regio’s binnen de Eurodelta – een gebied met een breed economisch verleden, bestaande uit agglomeraties rondom de Rijn-, Scheldt- en Meusedelta’s (waaronder de Randstad, Brussel en het Rijn-Ruhrgebied) – willen gezamenlijk bijdragen aan de circulaire economie: een systeem waarin waardebehoud, duurzame ontwikkeling, milieukwaliteit, economische kansen en sociale gelijkheid centraal staan als pijlers voor huidige en toekomstige generaties. In een circulaire economie maakt het end of life-concept plaats voor een nieuwe aanpak: verminderen, recyclen en materiaal terugwinnen uit de productenketen.
Deze economische verschuiving heeft ruimtelijke consequenties, voor bijvoorbeeld opslag, productielocaties voor biobased materialen, logistieke hubs en industriegebieden. Een circulair gebouwde omgeving – of circular built environment (CBE) – is een systeem ontworpen voor het vernauwen, vertragen en sluiten van broncycli. Dit gebeurt door een duurzame manier van leven te integreren in onze culturele, ecologische, economische en sociale normen. De overgang naar een CBE kan resulteren in méér vraag naar ruimte op de ene locatie, en juist minder op de andere. In andere woorden: dit vereist een grote betrokkenheid van de economische en sociale sector in planning- en ontwerpprocessen.
Niettemin zijn de ruimtelijke vereisten – hoeveel grond is er nodig en waar is dit te vinden? – vaak nog een onderbelicht vraagstuk. Het bewustzijn onder beleidsmakers over de verregaande ruimtelijke consequenties van een daadwerkelijk circulaire gebouwde omgeving is nog relatief klein. ASSET streeft ernaar een strategie en actieplan te ontwikkelen om deze ruimtelijke dimensie rondom circulariteit binnen de Eurodelta beter te belichten en tot innovatieve oplossingen (van verschillende schaalniveaus) te komen. Met de Ruimtelijke Strategie Circulair Zuid-Holland als vertrekpunt, buigen de projectpartners zich over de volgende vragen:
- Wat is er nodig voor het opstellen van een ruimtelijk-economische strategie en actieagenda voor de circulaire transitie van de Eurodelta?
- Kunnen samenwerkingen tussen steden en regio’s binnen dit gebied helpen bij het oplossen van lokale ruimtelijke uitdagingen ?
De ASSET projectpartners vormen een verbond met studenten en experts (op het gebied van circulariteit, economie, planologie en mobiliteit) uit de Eurodelta’s publieke en private sectoren. Zij zoomen samen in op de bouwsector – verantwoordelijk voor 40% van de CO2-uitstoot binnen de Eurodelta – en verzamelen informatie, verhogen bewustzijn, creëren nieuwe capaciteit en zoeken naar technologische innovaties binnen de regio.
Eindproducten:
- Capaciteitsopbouw door het creëren van een netwerk van overheidsinstellingen, het academische veld en de particuliere sector
- 2 Eindpublicaties:
1) Publicatie met beleidshoogtepunten, strategie, actieplan en beleidsaanbevelingen
2) Inspirerende publicatie: Best practices, studentenwerk, onderzoek en ontwerpprincipes - ASSET Conferentie met publicatie van een manifest
Beoogde resultaten:
Het project vergroot de kennis rondom het ruimtelijk ontwerp van circulair gebouwde omgevingen op verschillende schalen (van gebouw tot buurt, stad, regio en macroregio). Hierbij leren de projectpartners meer over elkaars best practices, beleidstukken en -instrumenten, en bespreken zij de toegevoegde waarde van opgeschaalde initiatieven en overlappend beleid. Studenten weten professionals uit de hele Eurodelta te inspireren met hun werk.
De circulaire transitie en de groeiende competitie om grondstoffen op de globale markt vereist een nieuwe denkwijze binnen Europa: een aanpak die gebaseerd is op samenwerking – missiegedreven en met goed werkende coalities.
De voortvloeiende inzichten worden verwerkt in lokale circulaire en ruimtelijke beleidsstukken, wat de weg vrijmaakt voor verdere stappen en samenwerkingen binnen de Eurodelta.
Het project van 18 maanden versterkt het vertrouwen tussen de verschillende partners, brengt ambities en onderzoeksvragen dichter bijeen, en leidt tot actiepunten waarmee het werken aan een circulair gebouwde omgeving doorgezet kan worden.
Contactpersoon: Dagmar Keim – projectleider ASSET (d.keim@amsterdam.nl)
