Het college heeft de ambitie om een gemengde, inclusieve en toegankelijke stad te zijn. Alle bevolkingsgroepen moeten in alle wijken van de stad kunnen wonen. Maar in Amsterdam is geen integraal en expliciet beleid opgesteld om de fysiek ruimtelijke menging van bewoners te waarborgen. Dat blijkt uit ons publieksonderzoek De gemengde stad. Een thema waarvoor het burgerpanel van de rekenkamer heeft gekozen.
Wij onderzochten hoe gemengd Amsterdam en haar inwoners willen zijn en hoe recente ontwikkelingen daarop aansluiten. In Amsterdam zijn er geen extreme concentraties van bevolkingsgroepen. Onze meer nauwkeurige analyses op het niveau van buurten en wijken laten echter wel concentraties zien.
Een integrale nota 'gemengdheid' ontbreekt, maar het thema komt wel aan de orde in het woon- en het stedelijk vernieuwingsbeleid. Het gemeentelijke woonbeleid wil de gemengdheid zoveel mogelijk 'borgen' en in het stedelijk vernieuwingsbeleid wordt gemengdheid gezien als middel om de leefbaarheid in bepaalde gebieden te verbeteren. Het is onduidelijk hoe de aandacht voor gemengdheid vanuit beide beleidslijnen zich tot elkaar verhouden.
Bij het verzamelen van informatie over de gemengdheid is de gemeente zich onvoldoende bewust van het effect van de keuze voor een bepaald schaalniveau. Problemen op buurtniveau, zoals concentraties van kwetsbare personen, worden echter onzichtbaar als je alleen maar kijkt op het niveau van een gebied.
Daarnaast worden doelen niet onderbouwd en is het niet helder hoe informatie uit monitoring wordt gebruikt om bij te sturen. De argumenten achter de percentages in de 40-40-20-regel voor nieuwbouw en de ondergrens van 45% sociale huurwoningen in de bestaande voorraad van gebieden zijn bijvoorbeeld onduidelijk.
Cijfers zijn belangrijk, maar het is zinvol om bij het streven naar leefbaarheid niet alleen maar te letten op het bereiken van een bepaalde mate van menging. Ons onderzoek laat zien dat Amsterdammers problemen met de leefbaarheid meer koppelen aan een afname van de sociale cohesie dan aan de bewonerssamenstelling an sich.
De rekenkamer pleit op basis van haar onderzoek voor meer richting in het beleid met ruimte voor maatwerk en experimenten, en meer zicht op de ontwikkelingen. Daarvoor zijn zeven aanbevelingen geformuleerd.