Dit vouwblad vertelt in hoofdlijnen over de opeenvolgende stappen van de integrale ontwerpmethode (voorzijde), verwijst naar de begeleidende publicatie en licht de belangrijkste begrippen van de methode toe (achterzijde).
De introductie van een integrale ontwerpmethode is voor gemeente Amsterdam noodzaak.
• Klimaatverandering, energietransitie en de urgentie om natuurinclusief en circulair te ontwerpen vragen om een veranderende (ondergrondse) infrastructuur.
• De verdichtende stad en de modernisering van het leven vragen om steeds meer elektraen datakabels.
• Complexe opgaven en de toegenomen hoeveelheid aan eisen en ambities maken het lastig om straatprofielen te programmeren. Om anno 2023 een straat te (her)ontwerpen zijn er veel kwesties waar rekening mee moet worden gehouden: Handboek Puccini, Autoluw plus, vergroenen, energiebestendig, Rainproof, circulaire economie, afvalinzameling en hergebruik van grondstoffen.
• De ondergrond in de stedelijke openbare ruimte is vol. Naast meer elektra- en datakabels moeten ook gietijzeren gasleidingen worden vervangen, rioolstromen gescheiden, water gebufferd en parallelle warmtesystemen (aardgasvrij) worden ingepast.
• Los van alle infrastructuur moet er meer aandacht komen voor goede bodembiodiversiteit, de basis van al het leven.
• Het ontbreekt aan regie in de stedelijke ondergrond. Er is nog geen ruimtelijk beleid en landelijke standaarden passen niet op de Amsterdamse situatie. De autonomie van K&Leigenaren zit een integrale afweging tussen de aanleg van kabels en leidingen en de maatregelen tot klimaatadaptatie en boomwortels in de weg.
De inrichting van de openbare ruimte vraagt om een integrale en interdisciplinaire werkwijze voor zowel ontwerp als engineering van de onder- én bovengrondse opgaven. De krapte in de ondergrond dwingt technische innovatie af en een betere samenwerking tussen publieke en private stakeholders. De stapeling van maatregelen voor een beter leefmilieu, nieuwe energiesystemen, hitte- en neerslagproblematiek, circulariteit en bodembiodiversiteit vraagt om een ontwerp op groter schaalniveau dan nu gebruikelijk is en te werken vanuit gebiedsoverstijgende netwerkstructuren, Ambitiewebben en prestatiedoelen.
De IOOR is een instrument dat in meerdere planprocessen is in te passen. De IOOR-resultaten worden als product opgenomen in het Integraal Gebiedsplan Amsterdam (IGB), als gemeentelijke invulling van de Omgevingswet en -visie.
Deze poster is een uitgebreide introductie op de methode en publicatie Integrale Ontwerpmethode Openbare Ruimte (IOOR)
Concept: Joyce van den Berg, Hans van der Made
Redactie en coördinatie: Ingrid Oosterheerd
Vormgeving: Joseph Plateau grafisch ontwerpers
Druk: Antilope De Bie
Gemeente Amsterdam, 2023
