Bij de keuze voor de substraatsoorten is gekeken naar waterretentiecapaciteit, het faciliteren van nuttige bacteriegroei, de adsorptie van vervuilingen en de beïnvloeding van de pH-waarde. Uit de literatuurstudie bleek dat in de bovenste bak het beste fijn zand vermengd vermiculiet, steenwol en zeoliet kunnen worden gebruikt. Voor de lagergelegen bakken is gekozen voor fijn zand vermengd met vermiculiet, steenwol en Hydrokorrels.
De planten die geadviseerd worden voor in de drie bakken van de Stadsspons zijn geselecteerd op hun water zuiverende, -door het faciliteren van bacteriegroei bij hun wortelstelsel-, praktische en esthetische eigenschappen. Aangeraden wordt om Gewone waternavel en Zegge in de bovenste bak te plaatsen, vanwege bepaalde zuiverende werkingen van deze planten. De planten Beekpunge, Bont riet, Gele lis, Grote kattenstaart, Kalmoes, Mattenbies, Moerashyacint en Naaldwaterbies kunnen willekeurig in de overige plantenbakken ingedeeld worden, dit zou niet ten kosten gaan van de zuiverende werking en belevingswaarde.
De substraten en de planten in het systeem faciliteren de groei van bacteriën die organische en anorganische verontreinigingen uit het water verwijderen. Nitrificatie, de afbraak van organische deeltjes zal vooral in de bovengrondse delen van de Stadsspons plaatsvinden. Of denitrificatie plaats zal vinden in de ondergrondse delen valt nog te bezien.
Om te voorkomen dat gebruikers van het water ziek worden wordt aangeraden een UV-filter te installeren, met indien de waterwaarden daarvoor te slecht zijn ook een sediment- en actieve koolstoffilter.
De structurele buffercapaciteit van de Stadsspons is afhankelijk van de hoeveelheid water dat door omwonenden opgepompt wordt. Door o.a. deze onzekere factor is de structurele buffercapaciteit niet meegenomen in de berekeningen. Bij een gemiddelde piekbui die op een gemiddeld dakoppervlak ik Nederland valt, zal de Stadsspons 38 minuten –614 liter- van die piekbui op kunnen slaan.
De Stadsspons biedt omwonenden een esthetische ontmoetingsplek waar water gehaald kan worden voor allerlei doeleinden, zoals in oude tijden de waterput diende als sociaal centrum van het dorp. Het voegt groen toe aan de omgeving (hiermee het algemeen welzijn bevorderend), stimuleert bewustzijn over duurzaam watergebruik en zorgt voor verkoeling en vermindering van de hoeveelheid fijnstof in de lucht.
Bron: Adviesrapport voor de Stadspons. 2018. Adres Hogeschool Almere.