Gemeente Amsterdam Cluster Sociaal,

KANSkaart: Kijk Anders Naar Sociaal

25 February 2020

Redactie openresearch.amsterdam

Social return bij gebiedsontwikkeling

De stad en haar gebruikers veranderen steeds, transformatie als gevolg van veranderende eisen en wensen is van alle tijden. Maar nu komt daar nog bij dat de druk op steden groter en groter wordt en de ruimte steeds schaarser. Het invullen van fysieke én sociale vraagstukken is daardoor nóg complexer geworden. Dit boekje helpt in het vinden van een oplossing voor de complexiteit van stedelijke transformatie, specifiek voor sociale vraagstukken. Een deel van de sociale opgaven wordt taakstellend opgelegd aan aannemers/ ontwikkelaars, denk aan basisscholen met een verplichting tot social return.

Veelal is er bij gebiedstransformatie geen sprake van taakstelling, maar van samenwerking. De KANSkaart in dit boekje helpt om sociale opgaven te verbinden aan ontwikkelende partijen in een transformatiegebied. Zo wordt social return geen verplichting maar een kans, die leidt tot een duurzame ontwikkeling. In eerste instantie is het doel van de KANSkaart om met andere ogen naar de sociale opgaven te kijken en ideeën op te doen. In tweede instantie kunnen partijen hierover afspraken maken. Op welke manier dat gebeurt, zal verschillen per gemeente (b.v. via een anterieure overeenkomst, ontwikkelovereenkomst of omgevingsplan). Ter inspiratie zijn er in dit boekje ideeën en voorbeelden opgenomen.

Niet als een limitatieve lijst, maar juist om te prikkelen om tot afspraken te komen, zodat met social return in een gebiedsontwikkeling echt maatschappelijke meerwaarde wordt gerealiseerd.

De KANSkaart geeft inzicht in verschillende mogelijkheden om sociale doelen in een gebied te bereiken.

In de linker kolom staan de sociale doelstellingen voor het gebied uitgesplitst per ontwikkelfase. Zo zal het in de planvormingsfase kunnen gaan om het geven van bekendheid in de omgeving aan een ontwikkeling en et benutten van kansen voor banen of sociale inkoop. In de bouwfase kan het accent liggen op communicatie over
het project en het eventueel creëren van banen bijvoorbeeld voor beheer. In de exploitatiefase kan gedacht worden aan structurele banen, de verbondenheid van gebruikers met de omgeving en een bijdrage aan een gezond leefmilieu.

In de horizontale balk staan de middelen aangeven per categorie om de doelen te bereiken: maatschappelijke inkoop; werk- en opleidingsplekken bieden (doelgroep stages is MBO Entree en MBO 2 niveau); inzet expertise; community building en het geven van betekenis aan het gebied als geheel (bijvoorbeeld door het steunen van lokale initiatieven of bewoners daadwerkelijk de kans geven een woning te huren door middel van goede en tijdige informatievoorziening).
In de regel achter de hoofddoelstelling wordt weergegeven waar informatie kan worden gevonden, bijvoorbeeld een link naar een website met sociale bedrijven, of een platform met initiatieven.
Bij de doelen kan gedacht worden aan sociale cohesie, veiligheid, gezond leefmilieu, betere kansen voor kwetsbare Amsterdammers, minder eenzaamheid etc. Elke stap in de goede richting draagt hieraan bij.
Het idee is dat een ontwikkelaar in overleg met de gemeente per project de kaart invult met realistische maatregelen.

Contact

Samen met Appm Management Consultants heeft Bureau Social Return deze KANSkaart ontwikkeld waarin verschillende sociale invullingsmogelijkheden in beeld worden gebracht. De KANSkaart helpt om sociale opgaven te verbinden aan ontwikkelende partijen in een transformatiegebied.

Leontine van der Breggen (APPM management consultants); E: breggen@appm.nl

Yong Haselaar (Bureau Social Return Gemeente Amsterdam); E: social.return@amsterdam.nl