Authors: Cok Vrooman, Jeroen Boelhouwer, Jurjen Iedema and Ab van der Torre
-
Article
Contemporary inequality
Contemporary inequality: four types of resources
The Dutch policy debate has recently focused a great deal of attention on purchasing power problems and poverty. This is quite understandable in light of the high inflation in 2022 (due to skyrocketing energy prices, among other factors). Contemporary inequality does not just consist of income shortfalls, however. In the long-running ‘Disparities in the Netherlands’ project (known by the Dutch acronym ‘ViN’), the Netherlands Institute for Social Research (SCP) conducts research into structural inequality. In addition to disparities in income, this also reflects the distribution of other economic resources (including financial wealth, education levels and labour market positions). Recent scientific literature further indicates that disparities in such economic capital are intertwined with inequality in other resources: ‘who you know’ (social capital), ‘where you fit in’ (cultural capital) and ‘who you are’ (person capital: health and attractiveness). These structural disparities in resources have been identified by combining the results of a recent survey with administrative data from Statistics Netherlands (CBS). Table ES.1 presents an overview of the attributes and categorisations used, along with the changes compared to a previous measurement in 2014. -
Article
Het verhaal van oom Cees: hoe Nederland verstrikt raakte in bureaucratie
In deze aflevering van Haagse Zaken (podcast van het NRC) gaat Guus Valk in gesprek met Jeroen Wester (journalist en zorgdeskundige) en Derk Stokmans (onderzoeksjournalist) over het bureaucratische zorgstelsel. Jeroen vertelt over zijn oom Cees, die hij al jaren helpt met zorgzaken, over de bureaucratie die hij onderweg tegenkomt bij de uitvoeringsorganisaties. Het gesprek gaat over kastjes en muren, zorginstanties, persoonsgebonden budget, fraude en technische defecten. Over het institutioneel wantrouwen dat geworteld lijkt in het zorgsysteem. De overheid heeft als doel fraude te bestrijden, maar is er wel genoeg balans met vertrouwen in de burgers en het inzicht van zorgverleners en ambtenaren?
Luister de aflevering ´Het verhaal van oom Cees: hoe Nederland verstrikt raakte in bureaucratie´ hier via Spotify.
Haagse Zaken is de politieke podcast van NRC, waarin zij wekelijks praten over zaken rondom het Binnenhof. Presentatie door Guus Valk (chef van de politieke redactie).
-
Article
From personal affront to a breach of trust
In this study, we have given the floor to citizens without trust in the democratic constitutional state and its institutions. They represent a part of Dutch society that has until now been heard and understood too rarely. Who are they and what stories do they have to tell? These are questions that are not only important from a theoretical viewpoint, but from a social viewpoint as well. After all, democracy never works equally well for everyone. It is a machine that needs constant adjusting and is never finished. It means that you may expect a democracy to be receptive to critical voices. Furthermore, a lack of trust can, in some cases and under particular circumstances, turn into behaviour harmful to democracy or the rule of law, for example when it translates into violence.
Authors: Timo Peeters, Eliane Smits van Waesberghe, Amella Mesic, Ron van Wonderen
Source: Verwey-Jonker Instituut
-
Article
Mensbeelden bij beleid (Rapport SCP)
Achter veel beleid schuilt een specifiek mensbeeld. Zulke beelden omvatten aannamen over wat mensen willen en kunnen, en hoe ze zich gedragen. Vaak blijken de mensbeelden die achter beleid schuilgaan te gesimplificeerd, te optimistisch of te somber te zijn. Dit kan negatieve gevolgen hebben voor burgers en ertoe leiden dat mensen tussen wal en schip terechtkomen en in ernstige gevallen uitmonden in systematische uitsluiting van groepen of in etnisch profileren. Het vertrouwen dat burgers in de overheid hebben wordt hierdoor geschaad, en zet daarmee de legitimiteit van beleid onder druk.
Regelmatig worden in de uitvoeringsfase van beleid problemen duidelijk die burgers ondervinden door beleid dat niet aansluit op hun leefwereld. Maar de kern ligt vaak bij het beleid dat hieraan ten grondslag ligt. In de woorden van de Nationale Ombudsman (2021,p. 3): De politiek-bestuurlijke reflex is in dat geval vaak om als oplossing ‘maatwerk’ te bieden. Maar maatwerk is geen oplossing voor slecht beleid. Het verhult dat het beleid in de basis niet goed was en dát moet worden aangepakt.
Wat zijn mensbeelden? Welke type mensbeelden zijn te onderscheiden? Hoe komen mensbeelden tot stand? Hoe beïnvloeden mensbeelden beleidsmakers bij hun keuze voor specifieke beleidsinstrumenten?Auteurs: Winnie Gebhardt en Peteke Feijten - Sociaal Cultureel Planbureau
Deze publicatie is afkomstig van de website van het Sociaal Cultureel Planbureau.
-
Article
Vertrouwen in burgers (WRR)
Beleidsmakers moeten meer openstaan voor burgers die zich inzetten voor de samenleving. Actief betrokken burgers zijn van groot belang voor een levende democratie. Het is daarom zaak meer te denken vanuit de burgers en hen vertrouwen en ruimte te bieden voor betrokkenheid. Dat concludeert de WRR in zijn rapport Vertrouwen in burgers (rapport nr. 88, 2012).
Betrokken burgers zijn belangrijk voor een levende democratie. Ze houden volksvertegenwoordigers en overheidsinstanties scherp en spelen een belangrijke rol in de inkleuring van de maatschappij; ze verschaffen het draagvlak voor het uitvoeren van beleid, vullen het in door hun alledaagse handelen, en zorgen voor maatschappelijke vernieuwing door het inbrengen van ideeën, onderwerpen en aanpakken. Burgers moeten echter wel betrokken kunnen en willen zijn. De afgelopen decennia hebben beleidsmakers zich vele inspanningen getroost om het betrokkenheidsaanbod aantrekkelijker te maken, maar de resultaten zijn teleurstellend. Voortdurend is het een verhaal van veel projecten, weinig leren en onvoldoende structurele inbedding; vooral de aansluiting op onze samenleving is zoek. En juist die samenleving verandert, snel en onvoorspelbaar. Ook de wijze waarop burgers betrokken zijn verandert. Niet langer gebeurt dat alleen op uitnodiging van beleidsmakers, maar steeds vaker op eigen initiatief, via directere kanalen en voorbijgaand aan het traditionele middenveld.
Bron: website WRR
-
Collection
Een (on)zeker bestaan in de stad (Kenniscentrum Ongelijkheid)
Het Kenniscentrum Ongelijkheid heeft dit onderzoeksprogramma geïnitieerd om de bestaanszekerheid van bewoners van de Metropoolregio Amsterdam te onderzoeken langs verschillende dimensies, waaronder inkomen, werk, wonen en de betaalbaarheid van voorzieningen in de stad. Het programma is gericht op het in kaart brengen van financiële belemmeringen – bijvoorbeeld onzekerheid op het gebied van werk en inkomen, schuldenproblematiek, stijgende woonlasten of zorgkosten – die volwaardige participatie in verschillende levensdomeinen en levensfasen in de weg kunnen staan. Centraal staat de vraag naar de samenhang en cumulatie van zulke belemmeringen, en de vraag hoe de cumulatie van bestaansonzekerheid binnen generaties en over generaties heen doorbroken kan worden.
Het onderzoeksplan voor het eerste jaar (2022)
Een onzeker bestaan ontstaat doordat mensen onvoldoende zeker zijn van werk en van inkomen. In de huidige aanpak van bestaansonzekerheid staat vooral eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid centraal. In dit programma wordt onderzocht hoe hulpinstanties, het onderwijs, werkgevers, collega’s en medeburgers een zinvolle bijdrage kunnen leveren aan het verbeteren van een onzeker bestaan. Het vertrekpunt is de relationele benadering.
Het eerste jaar van het programma staat in het teken van een grootschalige studie onder drie groepen die te maken hebben met een gebrek aan (zeker) werk en/of geld én belangrijke levensgebeurtenissen: 18 worden, echtscheiding en ziekte. Het onderzoek laat zien hoe het komt dat mensen buitengesloten worden, wat mensen nodig hebben (met aandacht voor versterken doenvermogen) en wat de ervaringen zijn met publieke instanties (met aandacht voor het terugwinnen van vertrouwen). Daarnaast worden bestaande, kansrijke praktijken in kaart gebracht voor mensen met een onzeker bestaan die vertrekken vanuit een relationele benadering.
Het onderzoeksplan voor het tweede jaar (2023)
Dit programma is gericht op de vraag hoe anderen een zinvolle bijdrage leveren aan het
verbeteren van een onzeker bestaan, dat ontstaat door gebrek aan (zeker) werk en/of geld, van
mensen zonder start- of passende kwalificatie. Om ongelijkheid te verminderen is het zaak om in
plaats van een individuele benadering te vertrekken vanuit een relationele benadering. Hoe
kunnen instanties, werkgevers, peers en medeburgers bestaansonzekerheid verminderen?In het tweede jaar diepen we het kwalitatief onderzoek uit naar drie groepen die te maken hebben
met belangrijke life-events (18 jaar/volwassen worden, alleenstaanden met kinderen
(echtscheiding/overlijden partner) en 50 plussers (arbeidsbeperking). We analyseren daarnaast
ook het niet-gebruik van regelingen. Ten slotte kijken we naar de werkzame elementen van
concrete praktijken die vertrekken vanuit een relationele benadering. De resultaten van het
tweejarig project zullen leiden naar een toegankelijk (e)magazine dat tevens ingezet wordt in
meerdere gespreksrondes met maatschappelijke en gemeentelijke actoren om tot veranderingen
te komen.Programmaleiders: Aisa Amagir (onderzoeker en lerarenopleider Economie aan de HvA) en Monique Kremer (hoogleraar Actief Burgerschap aan de UvA).
Consortiumpartners: HvA. UvA, VU, Nibud, Pantar, ROC van Amsterdam, Cordaan, Gemeente Amsterdam – O&S, Gemeente Amsterdam – WPI, Gemeente Amsterdam – WSP
-
Collection
Inequality of opportunity
Each person in Amsterdamer deserves the opportunity to develop himself/herself irrespective of his or her background.
That is one of the main challenges in Amsterdam. In a fair city, everyone has the same opportunities and possibilities, regardless of where you were born, the neighborhood you grew up in and the network around you. People from all income groups, education levels and types of migration background should be able to live, participate, develop and shape their own future in the city.Do you also have research, current projects or material that should be here? Send an email to the editors: openresearch@amsterdam.nl