O&S: Geschiedenis in cijfers: 125 jaar Statistiek

Allemaal Amsterdammers

De afdeling Informatie en Statistiek en haar voorgangers verzamelen al sinds 1894 feiten en cijfers over de stad Amsterdam. Ook over de bevolking.

Ziekte en gezondheid in cijfers

De afdeling Onderzoek, Informatie en Statistiek en haar voorgangers verzamelen al sinds 1894 feiten en cijfers over de stad Amsterdam. Ook over ziekte en gezondheid.

Niet harder dan een paard in matige draf

Op 1 juni 1899 maakt Jacob Olie deze foto van Johan Leonard Lang, in de Amsterdamse Huidekoperstraat. Leonard, later beroemd als importeur en handelaar in auto’s, berijdt hier zijn eerste auto, een Franse Décauville. Het is één van de eerste foto’s van een auto in Amsterdam die in het Stadsarchief te vinden is.

Twee emmertjes water halen

Wil je van A naar B in Amsterdam, dan stuit je op water: grachten, kanalen, het IJ. Water is belangrijk voor de stad, het bepaalt haar aanzien. Op water wordt gewoond. Op water wordt gevaren, voor plezier of transport. Grondwater behoedt de palen waar de grachtenpanden op staan voor uitdroging. En er is drinkwater. Daarvan gebruiken Amsterdammers miljoenen liters per jaar. Maar de term drinkwater is een beetje misleidend. Het wordt immers niet alleen gedronken, we gebruiken het ook om te douchen, in te zwemmen en het toilet mee door te spoelen.

Kiezen en gekozen worden: vrouwen en politiek Amsterdam

Ze is Nederlander, meerderjarig en “in het volle genot der burgerlijke en burgerschapsregten”, schrijft Aletta Jacobs in haar brief van 22 maart 1883 aan de Amsterdamse gemeenteraad. En daarmee voldoe ik aan alle voorwaarden om deel te mogen nemen aan de verkiezingen, vervolgt ze. Toch wijst de raad haar verzoek af. Sterker, in de vernieuwde grondwet van 1887 komt voor alle duidelijkheid te staan dat het kiesrecht alleen is bestemd voor Nederlandse mannen.

Brief van Aletta Jacobs aan de gemeenteraad van Amsterdam, 22 maart 1883.

Van afgestapte vreemdeling tot rolkoffertoerist

Arthur Maynard Abell, in 1868 geboren in Freedom, Minnesota en correspondent voor de New Yorkse Musical Courier, arriveert op 22 september 1916 in Amsterdam. Dikke kans dat hij in het relatief jonge Concertgebouw komt luisteren naar de opera Tannhäuser van Wagner. Hij is 1 m 71 lang, heeft een hoog voorhoofd, blauwe ogen, blond haar en een rechte neus. Hij huurt een kamer op het adres Valeriusstraat 184-boven.

Van Hollerith-machine naar big data

Het traditionele OIS-symposium rondom de presentatie van het jaarboek was deze keer een bijzonder verjaardagsfeestje. Er kon worden teruggekeken op maar liefst één en een kwart eeuw verzameling en verwerking van Amsterdamse cijfers. Maar er was ook een blik op de toekomst, op ‘big data’, maar vooral op de vraag hoe we onze welvaart willen meten in tijden van toenemende tweedeling en ecologische uitputting.

Woekeren met vierkante meters

De afdeling Onderzoek, Informatie en Statistiek en haar voorgangers verzamelen al sinds 1894 feiten en cijfers over de stad Amsterdam. Ook over de woningmarkt.

Animatie: Zelfde taak, wisselende naam

Geloven in Amsterdam

“Die Willibrorduskerk was een enorm brok kerk. We gingen er soms binnen om heel hard te gillen, of om rood crêpepapier in het wijwaterbakje te gooien en dan achter de banken te wachten tot er eentje z’n vingers in zou dopen om een kruisteken te maken.”

De kerk waar Lydia van Nobelen in de jaren dertig van de vorige eeuw kattenkwaad uithaalt (opgetekend door Harry Stork in Het geheim van de Albert Cuyp) bestaat niet meer.

125 jaar statistiek in Amsterdam

Uiteindelijk waren het de werklozen. Al in 1877 waren er plannen om in Amsterdam een statistisch bureau op te richten, maar pas zeventien jaar later voegde het stadsbestuur de daad bij het woord. Directe aanleiding: er was grote behoefte aan betrouwbare gegevens over het toenemende probleem van de werkloosheid.

Van cocaïnefabriek tot liquidatiegolf

De afdeling Onderzoek, Informatie en Statistiek en haar voorgangers verzamelen al sinds 1894 feiten en cijfers over de stad Amsterdam. Ook over drugscriminaliteit.