De handreiking Ruimte voor nieuwe talenten doet verschillende suggesties voor het onderwijs en voor de organisatie van het onderwijs aan nieuwkomers. De handreiking is een product van het Lectoreninitiatief Professionalisering Taalonderwijs Nieuwkomers (LPTN) die ook een eigen website met informatie hebben.
-
Artikel
Ruimte voor nieuwe talenten
Veel basisscholen verzorgen onderwijs aan kinderen die als nieuwkomers Nederland zijn binnengekomen. Andere scholen zullen ermee te maken gaan krijgen. Dit stelt hen voor nieuwe uitdagingen. Deze handreiking vult – naar we hopen – een deel van het gat tussen vragen uit het werkveld en wetenschappelijke inzichten in (tweede)taalonderwijs.
-
Artikel
Meertaligheid bij het leergebied Nederlands
In het taalonderwijs op de basisschool en tijdens de lessen Nederlands op het voortgezet onderwijs willen we dat leerlingen het Standaardnederlands zo goed mogelijk leren beheersen en dat ze begrijpen wat het belang daarvan is. Maar we willen ook dat leerlingen leren en ervaren dat ook andere talen, taalvariëteiten en culturen van waarde zijn voor henzelf en anderen. Zowel op school als in de samenleving is meertaligheid immers een gegeven. Een derde tot de helft van de leerlingen spreekt thuis een andere taal dan het Nederlands: Fries, Limburgs, Turks, Spaans…
Hier lees je op de website van SLO meer over onderwijs in meertaligheid voor alle leerlingen, over het benutten van de thuistaal bij het leren van het Nederlands, de waarde van talen, taalvariëteiten en culturen en nieuwkomers
-
Artikel
Themaonderzoek, de kwaliteit van het onderwijs aan nieuwkomers
De Inspectie van het Onderwijs houdt toezicht op onderwijsvoorzieningen voor nieuwkomers in het basis- en voortgezet onderwijs. In dit onderzoek leest u onze bevindingen over de kwaliteit van het basisonderwijs aan nieuwkomers in 2013/2014.
Op de website van het ministerie OCW lees je meer hierover.
-
Artikel
Geen verloren generatie: onderwijs voor vluchtelingenkinderen
Het overzicht van de verschillen tussen de zeven belangrijke institutionele arrangementen en hun effecten op schoolresultaten laat een duidelijk onderscheid zien tussen gunstige en minder gunstige institutionele arrangementen. Hoge kwaliteit voortgezet tweede taalonderwijs aangeboden op alle schoolniveaus door goed opgeleide docenten en het gebruik van speciaal ontwikkeld lesmateriaal - is waarschijnlijk de belangrijkste institutionele regeling. Afgezien hiervan, meegaand toegang tot alle soorten onderwijstrajecten (ongeacht de leeftijd waarop je het onderwijs ingaat) is belangrijk. Zoals we zagen staan in Duitsland en Nederland alleen beroepsopleidingen open voor veel vluchtelingenkinderen. Voor de zeer jonge vluchtelingenkinderen zijn de onmiddellijke en gratis voorschoolse voorzieningen bijzonder belangrijk. Voor vluchtelingen in de leeftijdscategorie rond het einde van de leerplicht is vooral het volwassenenonderwijs - dat ook toegang geeft tot een pre-academisch secundair diploma en dus tot het hoger onderwijs - van belang.
Crul, M., Keskiner, E., Schneider, J., Lelie, F., & Ghaeminia, S. No lost generation: Education for refugee children. A comparison between Sweden, Germany, The Netherlands and Turkey.
-
Artikel
Onderzoek toegankelijkheid Nederlands onderwijs voor internationals
In opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) verrichtte onderzoeksbureau Decisio, in samenwerking met B&T en New2nl, het onderzoek naar de toegankelijkheid van het regulier onderwijs voor internationals. In het onderzoek naar de toegankelijkheid van het Nederlands onderwijs voor internationals staan de volgende vragen centraal.
1. In hoeverre geven internationals de voorkeur aan Nederlands onderwijs en waarom?
a. Hoe groot is het deel van de internationals dat de voorkeur geeft aan Nederlands onderwijs?
b. Om welke redenen verkiezen internationals Nederlands onderwijs boven internationaal onderwijs?
c. Welk type international geeft de voorkeur aan Nederlands onderwijs: contractduur, type organisatie waar persoon werkzaam is, nationaliteit, leeftijd kinderen enz.
d. Welk percentage internationals kiest daadwerkelijk voor Nederlands onderwijs?
2. Zijn er drempels voor internationals die hun kinderen aan een Nederlandse school onderwijs willen laten volgen en zo ja, welke?
3. Zijn er voor scholen obstakels bij het geven van onderwijs aan kinderen van internationals en zo ja, welke oplossingen hebben zij daarvoor gevonden of uitgeprobeerd? -
Artikel
Extra kansen voor nieuwkomers
Deze gids formuleert vier onderzoeksgeïnformeerde aanbevelingen voor effectief schrijfonderwijs aan laaggeletterde anderstalige nieuwkomers. Elke aanbeveling legt in heldere richtlijnen uit hoe de leerkracht deze theoretische principes kan vertalen naar de klaspraktijk. Verder voorziet de gids ook concrete werkvormen en lesideeën voor in de klas en kaders met achtergrondinformatie voor wie meer over een bepaald thema wil weten.
Uit de aanbevelingen in de Praktijkgids over lezen vloeide al voort dat niet alle instructie om te leren lezen uit geschreven tekst vertrekt. Woordenschatkennis en mondelinge taalvaardigheid bleken belangrijke hefbomen om vlot te kunnen lezen. Voor schrijfvaardigheid geldt hetzelfde.
De aanbevelingen rond woordenschatonderwijs en mondelinge taalvaardigheid zijn hier niet meer expliciet opgenomen maar gelden dus evengoed. Tot slot is elke klascontext uniek en hebben laaggeletterde leerlingen elk hun eigen profiel. Een bepaalde opdracht kan in de ene groep perfect werken, maar kan in een andere groep veel minder succes oogsten.
Trioen, M., & Casteleyn, J. [2020]. Extra kansen voor nieuwkomers. Wat werkt in schrijfonderwijs aan laaggeletterde anderstalige jongeren? Een praktijkgids voor lesgevers. Antwerpen: Universiteit Antwerpen.