De belangrijkste overige conclusies:
1. ‘Amsterdam’ vormt de belangrijkste spontane associatie bij ‘Noord-Holland’. Daarna blijkt dat de respondenten de provincie hoofdzakelijk verbinden met ‘wonen’ en de ligging aan zee. Die ligging is samen met ‘rust’ de belangrijkste spontane reden voor de waardering van de eigen woonplek. Het omgekeerde – drukte – is wat men het minst waardeert aan de eigen woonplek.
2. Meeste verbondenheid met Nederland en eigen woonplaats, minder verbondenheid met provincie. Liefst 72 procent van de respondenten zegt zich ‘zeer verbonden’ of ‘verbonden’ te voelen met Nederland. Dit percentage stijgt tot 92 procent wanneer ook degenen in ogenschouw worden genomen die zich ‘een beetje verbonden’ voelen met Nederland. De eigen woonplaats (gemeten als ‘uw stad of dorp’) volgt in het kielzog van Nederland (68 procent). De verbondenheid met de provincie blijft steken op 45 procent.
3. Meeste waardering voor Noord-Holland als provincie om in te wonen – en niet als bestuurslaag. Men reageert positief op Noord-Holland als een ‘provincie om in te wonen’ (65 procent ‘positief’ of ‘zeer positief’), ‘in te recreëren’ (58 procent) of ‘in te werken’ (57 procent). De positieve waardering schrompelt echter ineen na de typering van Noord-Holland als ‘bestuurslaag tussen de gemeenten en het Rijk’ (slechts 17 procent).
4. Ruime meerderheid van inwoners verwacht hun hele leven in Noord-Holland te blijven wonen. Ruim driekwart van de respondenten (77 procent) verwacht de rest van hun leven in de provincie te blijven wonen.
5. Grote tevredenheid met Noord-Holland als woonplek. Een overweldigende meerderheid van de inwoners (88 procent) raadt andere mensen aan om te gaan wonen in Noord-Holland. Ook de eigen regio (83 procent) en de eigen woonplaats worden aangeraden (82 procent).
6. Ruime 7½ voor huidige woon- en leefomgeving. De respondenten beoordelen hun huidige woon- en leefomgeving met een ruime zeven en een half (gemiddeld rapportcijfer 7.7).
7. Veel meer optimisme over provincie en eigen regio dan over het land. Meer dan driekwart van de respondenten (77 procent) geeft aan dat Noord-Holland zich in de ‘juiste richting’ ontwikkelt; slechts 23 procent vindt dat Noord-Holland de verkeerde kant op gaat. Ook over de regio is men zeer positief: liefst 70 procent ‘juiste richting’; slechts 30 procent ‘verkeerde richting’. Deze cijfers contrasteren sterk met de
cijfers voor Nederland als geheel (49 procent ‘juiste richting’; 51 procent ‘verkeerde richting’).
8. Men wenst een gezonde leefomgeving. Gevraagd naar welke drie doelen de provincie Noord-Holland in 2050 moet hebben bereikt, kiest 41 procent voor een gezondere leefomgeving. Ook hecht men waarde aan voldoende werkgelegenheid (32 procent) en voldoende woningen in de stad voor iedereen (30 procent). Minder reistijd naar werk is van belang voor slechts 12 procent van de respondenten.
9. Noord-Hollanders wonen het liefst dichtbij natuur, winkels en recreatie. Men woont niet graag dichtbij industriegebieden en snelwegen, of in het centrum van een stad.
10. Veel waardering voor betrekken bewoners bij Omgevingsvisie:
— Omgevingsvisie nog vrijwel onbekend. Slechts 3 procent van de respondenten geeft aan iets gehoord te hebben over het opstellen van de Omgevingsvisie door de provincie Noord-Holland. Nog eens 8 procent van de respondenten heeft er ‘vaag’ iets over gehoord. Het overgrote deel van de respondenten, 87 procent, weet van niets.
— Ruime meerderheid vindt opstellen Omgevingsvisie een goede zaak. Maar liefst 71 procent van de respondenten vindt het een ‘goede’ of zelfs ‘zeer goede’ zaak dat de provincie Noord-Holland een Omgevingsvisie opstelt. Ruim een kwart van de respondenten (27 procent) is neutraal of weet het niet. Welgeteld 2 procent van de respondenten vindt het opstellen van een Omgevingsvisie een ‘slechte’ of ‘zeer slechte’ zaak.
— Veel steun voor actief betrekken van inwoners bij Omgevingsvisie. Een ruime meerderheid (76 procent) vindt het positief dat de provincie de inwoners betrekt bij het opstellen van de Omgevingsvisie.
— Verwacht effect van betrekken bewoners: meer steun voor Omgevingsvisie. Een meerderheid (56 procent) verwacht dat het actief betrekken van de inwoners van Noord-Holland er voor zal zorgen dat hun steun voor de Omgevingsvisie uiteindelijk groter zal worden. Bijna niemand (2 procent) denkt dat de steun voor de Omgevingsvisie hierdoor zal afnemen.
— Veel steun voor versturen van Omgevingsvisie naar de respondenten. Liefst 75 procent van de respondenten vindt het een ‘goede’ of ‘zeer goede’ zaak dat de provincie Noord-Holland bereid is om de Omgevingsvisie, zodra deze klaar is, elektronisch toe te sturen aan deelnemers van dit onderzoek.
— Twee op de drie respondenten wenst exemplaar van Omgevingsvisie te ontvangen. Maar liefst 2 op de 3 respondenten (67 procent) geeft aan de Omgevingsvisie te willen ontvangen.
Als onderdeel van de ontwikkeling van de Omgevingsvisie heeft de provincie in samenspraak met haar inwoners een drietal perspectieven ontwikkeld op de provincie Noord-Holland in 2050.
- Het toekomstperspectief ‘Gezond en Veilig’ spreekt inwoners van de provincie het meeste aan (gemiddelde aansprekendheidsscore van 3.91) en zorgt daarmee voor duidelijke positieve trekkracht (‘tractie’ – deze ontstaat gewoonlijk bij een score van 3.50). Bovendien wordt dit perspectief door bewoners op afstand het meest gewaardeerd (58 procent) als hen recht op de man of vrouw af gevraagd wordt om een keuze tussen de drie perspectieven.
- Het toekomstperspectief ‘Karakteristiek’ volgt op enige afstand met een aansprekendheid van 3.60 en oefent lichte positieve trekkracht uit.
- Het toekomstperspectief ‘Economisch en Duurzaam’ spreekt de Noord-Hollanders in redelijke mate aan(score 3.48) en zit dicht tegen de grens waar gewoonlijk positieve tractie ontstaat.
Aanvullend zijn drie hoofduitdagingen onderscheiden voor de provincie Noord-Holland in 2050: ‘verstedelijking (wonen en werken)’, ‘energietransitie’ en ‘mobiliteit’. Elk van deze hoofduitdagingen is
beschreven (geframed) door de lens van de drie toekomstperspectieven en vervolgens aan de respondenten
voorgelegd. Het beeld dat hier uit naar voren komt is genuanceerd. In deze vorm toegepast scoren de drie
perspectieven even goed (gemiddeld rapportcijfer 6.9 – niet in tabel). ‘Veilig en Gezond’ scoort stabiel voor
elk van de drie hoofduitdagingen, terwijl ‘Karakteristiek’ en ‘Economische Duurzaam’ het erg goed doen voor
de hoofduitdaging mobiliteit (beide gemiddeld rapportcijfer 7.4). ‘Economisch Duurzaam’ scoort zwak op de
hoofduitdaging ‘verstedelijking’ (matig rapportcijfer 5.9).
(Zie figuur pagina i van rapport)
Dit zijn de belangrijkste conclusies van een online survey-onderzoek onder 1,407 respondenten uit de provincie Noord-Holland. Het onderzoek werd verricht in opdracht van de provincie Noord-Holland. Het volgt op een eerdere publieksmeting in februari 2017 (‘Verkenning Omgevingsvisie’). In het onderzoek zijn inwoners van de provincie bevraagd op hun steun en beleving van drie perspectieven op Noord-Holland in 2050. Deze toekomstperspectieven zijn, mede op basis van de eerste publieksmeting en Verkenningen NH2050, ontwikkeld door de provincie. De respondenten is voorts gevraagd om aan te geven hoeveel belang zij hechten aan een reeks van denkbare uitdagingen voor de provincie. Aan het eind van de vragenlijst is de respondenten gevraagd te kiezen uit steeds paren van beleidsopties. Het veldwerk werd verricht door NoTies uit Monnickendam, van 12 tot 20 juni, 2017. Vragenlijst, analyse en verslaglegging werden verzorgd door Anker Solutions.
De belangrijkste overige conclusies:
1. De toekomstperspectieven doen respondenten – zoals bedoeld – aan de toekomst denken. Dit blijkt uit de antwoorden op open vragen over welk woord als eerste bij de respondenten opkomt na confrontatie met elk van de toekomstperspectieven.
2. Positief oordeel over feit dat provincie drie toekomstperspectieven heeft ontwikkeld. Maar liefst 68 procent van de respondenten vindt dit ‘(zeer) goed’. Dat de provincie de bewoners hierbij actief betrekt wordt zelfs nog hoger gewaardeerd (78 procent ‘(zeer) goed’).
3. Toegekend belang aan toekomstuitdagingen voor de provincie Noord-Holland. Hierbij laten zich drie clusters onderscheiden:
- Prioriteit #1. Droge voeten zijn het belangrijkst. ‘Voorkomen van wateroverlast’ is in de ogen van de respondenten de belangrijkste uitdaging voor de provincie Noord-Holland. Het gemiddelde belang dat aan
deze uitdaging is toegekend, bedraagt +2.03 en is daarmee het hoogste van alle voorgelegde uitdagingen.
- Prioriteit #2. Behoud van gemeenschappelijke voorzieningen. Het ‘behoud van voorzieningen zoals dorpswinkels, scholen, sportclubs en zorgvoorzieningen’ is de op een-na-belangrijkste uitdaging, met een
score van +1.95.
- Prioriteit #3. Schoon en gezond. Dit betreft ‘verbeteren van de luchtkwaliteit’ (score +1.95), ‘zorgen voor een groene leefomgeving in de provincie’ (+1.94), ‘zorgen voor een gezonde voedselproductie’ (+1.83),
‘Zorgen voor een schone bodem’ (+1.81) en ‘verbeteren van de kwaliteit van het zwem – en drinkwater’
(+1.73)
Opmerkelijk: toegekende belang aan economische uitdagingen blijft achter. Zo kennen de inwoners van Noord-Holland het laagste belang toe aan ‘meer vluchten mogelijk maken op Schiphol’ (score +0.16).
Andere economische uitdagingen, zoals ‘meer ruimte bieden aan grootschalige landbouw’ (+0.49), en‘meer investeren in de economie van Metropool Regio Amsterdam’ (+0.81) scoren eveneens laag. Dat geldt ook voor infrastructurele uitdagingen, zoals ‘uitbreiden van het wegennetwerk’ (+0.71).
4. Beleidsdilemma’s. Bij de afwegingen tussen beleidsopties laten de inwoners van Noord-Holland zich door de volgende overwegingen leiden:
i. Veiligheid op 1. De sterkste reactie ontstaat wanneer het ‘grondig aanpassen van de dijken om het risico op overstroming zo klein mogelijk te laten zijn’ wordt afgezet tegen het behoud van karakteristieke dijken. Liefst 83 procent van de ondervraagden verkiest dan aanpassing van de dijken boven het behoud van het karakteristieke landschap (slechts 17 procent).
ii. Schoon. Ruime meerderheden van de respondenten (60 tot 76 procent) verkiezen investeren in de kwaliteit van het grondwater, schone lucht, schoon openbaar vervoer en ‘geen hinder van Schiphol en andere industrie’ boven andere, ‘vuilere’ beleidsopties.
iii. Dichtbij. Men wil de dingen graag dichtbij de eigen leefomgeving organiseren, of het nu gaat om het
opwekken van duurzame energie of het behoud van gemeenschapsvoorzieningen.
iv. Natuur. Men geeft voorrang aan de natuur in vergelijking met een reeks alternatieve beleidsopties, zoals toerisme, landbouw en zelfs grootschalige duurzame energie.
Noord-Hollanders zijn voorlopig nog verdeeld over:
— De mogelijke rol van hoogbouw. De voorkeuren zijn allesbehalve uitgekristalliseerd.
— De verhouding met de digitale economie. De respondenten zijn fifty/fifty verdeeld over de keuze tussen investeren in ‘wegen en openbaar vervoer’ of investeren in de digitale economie.
— Investeren in kansrijke of kansarme gebieden. Noord-Hollanders zijn zwaar verdeeld over de vraag of eerst geïnvesteerd zou moeten worden in kansrijke gebieden (= kansen pakken) of juist kansarme gebieden (= deze gebieden ’erbij trekken’):
5. Veel waardering voor het betrekken van de inwoners bij de Omgevingsvisie:
— Veel steun voor versturen van Omgevingsvisie naar de respondenten. Liefst 78 procent van de respondenten vindt het een ‘goede’ of ‘zeer goede’ zaak dat de provincie Noord-Holland bereid is om de Omgevingsvisie, zodra deze klaar is, elektronisch toe te sturen aan deelnemers van dit onderzoek.
— Meerderheid wenst exemplaar van Omgevingsvisie te ontvangen. Een ruime meerderheid van de
respondenten (57 procent) geeft aan zelf de Omgevingsvisie (elektronisch) te willen ontvangen.