Onderzoek uit 2021 door Rekenkamer Metropool Amsterdam

De gemeente bestrijdt fietsdiefstal met verschillende maatregelen. Het doel om het aantal fietsdiefstallen te verminderen, is echter niet gerealiseerd.

Naar schatting worden in Amsterdam jaarlijks 28.000 fietsen gestolen. De gemeente bestrijdt fietsdiefstal met verschillende maatregelen. Zo zijn in 2018 1.135 fietsen gratis gegraveerd, zijn 1.031 gestolen fietsen terugbezorgd en zijn 173 controles uitgevoerd bij fietshandelaren. Fietshandelaren worden sinds 2016 bovendien intensiever gecontroleerd en sinds eind 2019 kan met een nieuw systeem bij het Fietsdepot dagelijks een automatische controle op diefstal plaatsvinden. Het doel om het aantal fietsdiefstallen te verminderen, is echter niet gerealiseerd. Het aantal aangiften is in Amsterdam sinds 2012 zelfs licht gestegen (9%), terwijl landelijk het aantal aangiften met 33% is gedaald.

Sinds 2010 is het beleid niet geactualiseerd
De gemeente heeft zelf maar weinig inzicht of de maatregelen bijdragen aan het verminderen van het aantal fietsdiefstallen en wat het kost. Fietsdiefstalbestrijding wordt al lange tijd op de automatische piloot uitgevoerd. Sinds 2010 is het beleid (inclusief de doelstellingen) niet meer geactualiseerd en zijn de maatregelen niet meer heroverwogen. College en raad worden verder nauwelijks nog geïnformeerd door de ambtelijke organisatie, ook niet bij belangrijke besluiten.

Voortslepend twistpunt Fietsdepot
Een voorbeeld is het sinds 2016 voortslepende twistpunt of het Fietsdepot aan de wettelijke bepalingen van het Digitale Opkopers Register moet voldoen, met als gevolg dat het alle fietsen op diefstal zou moeten gaan controleren (extra kosten: € 250.000). Ook is de raad niet geïnformeerd over waarom er (nog) geen uitvoering is gegeven aan een motie over het chippen van fietsen (2016).

Aanbevelingen rekenkamer
De eerste en tweede aanbeveling zijn erop gericht dat de gemeente beter zicht houdt op activiteiten die doorlopend worden uitgevoerd; met de overige aanbevelingen sporen wij het college aan de rechtmatigheid, doeltreffendheid en doelmatigheid van de maatregelen voor fietsdiefstalbestrijding te vergroten:

  1. Organiseer op passende wijze een periodieke evaluatie door vast te leggen wanneer en hoe wordt geëvalueerd, gekoppeld aan een beleid- en verantwoordingscyclus;
  2. Stimuleer een 'ambtelijke actieve informatieplicht' met een heldere esclatieladder en een bijbehorende passende houding van het college en de ambtelijke organisatie;
  3. Borg het rechtmatig handelen van het Fietsdepot door vast te stellen of er sprake is van een wettelijke verplichting voor het Digitale Opkopers Register;
  4. Heroverweeg de bestaande invulling van de maatregelen. Suggesties zijn o.a. nagaan hoe de naleving van regels verhoogd kan worden en vaststellen van beleid voor het opleggen van bestuurlijk sancties;
  5. Overweeg nieuwe maatregelen, zoals een gecoördineerde samenwerking met politie en OM en een intensievere aanpak op plaatsen waar veel fietsen worden gestolen.

Het college neemt de vijf aanbevelingen over. In het nawoord gaat de rekenkamer in op de bestuurlijke reactie en brengt zij zes punten onder de aandacht gericht op het verbeteren van de fietsdiefstalbestrijding.

Bron: Rekenkamer Metropool Amsterdam

Afbeelding credits

Icon afbeelding: Fietsdiefstalbestrijding