Vormen van vertrouwen (essay)

Vertrouwen is een belangrijk woord in liefde, in vriendschap en in professionele relaties. In kranten, nieuwsprogramma’s, interviews en ook in dagelijkse gesprekken tussen vrienden of collega’s gaat het vaak over vertrouwen. Ook in handel en zaken zijn afspraken gebaseerd op vertrouwen. Vertrouwen is een kracht tegen misbruik van macht, onverschilligheid, willekeur, vervreemding en onvriendelijkheid. Het is een voorwaarde voor fysieke en mentale gezondheid. Met vertrouwen wordt veiligheid getoetst en het is daarmee de basis voor samenleven.
Het gaat over hoe we samen aanwezig zijn, over hoe we getuige van elkaar zijn en samen kunnen handelen. Vertrouwen beïnvloedt sociale interacties en bepaalt de sfeer tussen de deelnemers, het is de lijm die de boel bij elkaar houdt.
De fundamentele en meest essentiële vorm van vertrouwen is fysiek samen te zijn met anderen, tijd en plaats te delen en met elkaar in relatie te zijn. Als de wereld onzeker wordt, als wij kwetsbaarder worden en de systemen om ons heen complex en niet vanzelfsprekend betrouwbaar zijn, dan verliezen we vertrouwen. Door samen stil te staan bij hoe vertrouwen al dan niet ontstaat, kunnen we deze onzekerheden beter hanteerbaar maken.

In dit essay schrijft Caroline Nevejan over het door haar ontwikkelde raamwerk YUTPA, het gedachtegoed en de ontwikkelingen rondom deze 'talking tool'. In vijf hoofdstukken gaat ze dieper in op de grote veranderingen van onze maatschappij, 'aanwezig zijn' en het handelingsperspectief van de persoon en het systeem, afwegingen van vertrouwen, het YUTPA raamwerk en de dynamiek tussen kwetsbaarheid en betrouwbaarheid.