Academische Werkplaats Bodem

Een experimentele, interdisciplinaire ruimte en reeks bijeenkomsten voor innovatieve benaderingen van bodem in de stad.

Het vakgebied stedenbouw en de inrichting van de openbare ruimte is fundamenteel aan het veranderen. De transitieopgaven rondom klimaat, energie, water, materialen, mobiliteit en digitalisering hebben ingrijpende ruimtelijke gevolgen in de openbare ruime, vooral in de bodem. Op grote schaal moeten nieuwe kabels en leidingen worden aangelegd voor onder meer de energietransitie, terwijl bestaande netwerken (van riolering tot aan elektra) toe zijn aan grootschalig onderhoud.

Tegelijkertijd wordt een ‘groene infrastructuur’ van bomen, beplanting en wadi’s steeds belangrijker voor klimaatadaptatie en biodiversiteit. Het (verborgen) bodemleven vormt de basis voor alle flora, fauna en funga, en heeft bovendien grote invloed op het waterbufferende vermogen. Ook verbindt de bodem ons met ons voedsel, ecosystemen en de aarde zelf. In de bodem komt alles samen! Toch wordt er in het stedelijke ontwerp nog te weinig nagedacht over de bodem. Het gebrek aan zowel fysieke ruimte in de ondergrond als de kennis over bodem en bodemleven dreigt een grote bottleneck te worden in de transitie van onze stad.

Door het succes van de Integrale Ontwerpmethode Openbare Ruimte en de publicatie BiodiverCITY_Een kwestie van vitale bodem! pakt het BiodiverCITY-team (gemeente Amsterdam, i.s.m. Naturalis en NIOO-KNAW) door: Op uitnodiging van de Chief Science Office wordt de Academische Werkplaats Bodem (AWB) opgestart als een interdisciplinair lab en werkplaats voor professionals om rondom bodem tot nieuwe inzichten en onderzoeksvragen te komen.

In de AWB wordt gezocht naar een vernieuwende benadering van de bodem waarbij integraliteit, interdisciplinariteit en toekomstbestendigheid centraal staan. Het onbekende en het onzichtbare moet op tafel komen om de benadering van de bodem te verruimen en te verrijken. Als eerste activiteit organiseert de AWB een lezingenserie met de overkoepelende vraag: Hoe komt het allemaal samen in de bodem van de openbare ruimten, nu en in de toekomst? Om te vermijden dat het gesprek zich beperkt tot sectorale discussies, zijn er vier thema’s gekozen die dwars door professionele, ambtelijke en ruimtelijke afbakeningen heen gaan: Tijd, Schaal, Diepte en Interactie.