Artikel

Little big brothers are watching you

Er is veel discussie over verticale privacy; hoe overheid en industrie omgaan met rechten van burgers en consumenten. Maar hoe wijzelf elkaar monitoren en observeren is inmiddels net zozeer een zorg geworden.

Horizontale privacy gaat over hoe burgers onderling omgaan met die rechten, denk aan het online zetten van elkaars foto’s en filmmateriaal. We geven hieronder een beeld van de technologische stand van zaken en schetsen bedreigingen maar ook waar oplossingen gezocht en gevonden kunnen worden.

Aanleiding is de bijeenkomst van de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid, die een rondetafelgesprek organiseert over ontwikkelingen rondom horizontale privacy en of deze in de toekomst beter gewaarborgd moet worden.

Namens het Rathenau Instituut neemt directeur Melanie Peters deel aan dit gesprek. Voor deze bijeenkomst is een gespreksnotitie verstuurd en openbaar gemaakt via de website van de Tweede Kamer. Deze gespreksnotitie is een samenvatting van onderstaande beschouwing die dieper ingaat op horizontale privacy en in het verlengde daarvan fundamentele publieke waarden als autonomie, veiligheid en menselijke waardigheid. We vragen achtereenvolgens aandacht voor:

  • De snelle technologische ontwikkelingen die maatschappelijke problemen rondom horizontale privacy verder doen toenemen.
     
  • Het belang om een bredere definitie van privacy in deze discussie te hanteren; het gaat om meer dan alleen bescherming en controle van persoonsdata. Het is net zo belangrijk te denken in termen van bescherming van publieke waarden als menselijke waardigheid en autonomie. Privacy geldt hierbij als voorwaarde voor het veiligstellen van de andere waarden.
     
  • Drie soorten van oplossingsrichtingen om de risico’s te verkleinenjuridisch, ‘technologisch burgerschap’ en technologisch. In een juridische context kijken we hoe overheid normen zou kunnen stellen, en in de meest serieuze gevallen het strafrecht in zou kunnen zetten. In context van burgerschap kijken we hoe burgers zelf vaardigheden en houdingen kunnen ontwikkelen om horizontale privacy problemen het hoofd te bieden. De technologische context gaat in op technologische maatregelen waarmee horizontale privacy beter geborgd kan worden.

Horizontale privacy: wat is het probleem?

Horizontale privacy is, door voortschrijdende technologie, steeds minder vanzelfsprekend. Een Duitse rechter verbood onlangs het gebruik van dashcams in auto’s. “Het kan niet zo zijn dat alle 80 miljoen Duitsers met camera's gaan rondlopen om elke situatie te filmen, zodat een misdrijf kan worden opgelost'' [1], staat in het vonnis. Foto’s en filmpjes, eenmaal online gezet, zijn publiek bezit geworden en er is dan geen weg terug meer. Alles wat we doen, wordt onthouden, ook wanneer we dat niet willen, bijvoorbeeld in de facebooktimelines van vrienden. In onze data-gedreven wereld worden we gemonitord, geanalyseerd en beïnvloed. Dat dat niet zonder gevolgen blijft wordt steeds duidelijker en de noodzaak tot bewustwording hiervan steeds urgenter. De technologische ontwikkelingen gaan hierbij steeds verder. 

Klik hier om het hele artikel te lezen.

Bron: Little big brothers are watching you. 2017. Rathenau Instituut.

Afbeelding credits

Icon afbeelding: Flickr - cameras