Klimaatrechtvaardigheid heeft verschillende dimensies, waaronder hoe lasten, lusten en goederen worden verdeeld; wie een stem heeft in het proces; en wiens wereldbeelden, inzichten en behoeften worden onderkend. Vanuit diverse hoeken wordt daarom gepleit voor nieuwe perspectieven op klimaatrechtvaardigheid door het debat te verbreden , “het klimaatvraagstuk in de brede context van andere maatschappelijke opgaven” te beschouwen , en meer co-creatie en samenwerking.
Kunstonderzoek is een dynamisch proces waarbij kunstenaars en ontwerpers onderzoek doen, zowel binnen als buiten de academische context en in samenwerking met andere wetenschappers en belanghebbenden, om fundamentele vragen te verkennen en innovatieve benaderingen te ontwikkelen. Het omvat de creatie van artistieke werken, maar ook het kritisch onderzoeken van concepten, methodologieën en maatschappelijke opgaven. Door gebruik te maken van diverse artistieke disciplines, technieken en materialen, draagt kunstonderzoek bij aan nieuwe inzichten en versterkt het de dialoog tussen wetenschap en samenleving. Het is een interdisciplinair veld dat zowel de grenzen van de kunst als van academisch onderzoek verkent, met als doel het vergroten van begrip, verbeelding en maatschappelijke impact.
Kunstonderzoek is hiermee uniek uitgerust om tegemoet te komen aan de roep om een breder debat rond klimaatrechtvaardigheid en meer samenwerking en verbindingen met andere maatschappelijke opgaven. Het kan maatschappelijk bewustzijn creëren rond de verschillende dimensies van klimaatrechtvaardigheid, handelingsperspectief bieden aan belanghebbenden, maar ook direct effect bewerkstelligen op maatschappelijke transformatie. Daarom biedt het thema aanleiding tot de vorming van een interdisciplinair consortium, onder penvoerderschap van een lector of hoogleraar in het kunstonderzoek, dat een onderzoeksvoorstel indient rond de vraag: hoe kan kunstonderzoek optimaal worden ingezet voor het genereren van nieuwe, meer inclusieve, perspectieven op klimaatrechtvaardigheid?
Dit onderzoek dient drie concrete doelen:
- Nieuwe perspectieven op klimaatrechtvaardigheid, ontwikkeld door kunstenaars en/of ontwerpers in samenwerking met diverse belanghebbenden, de culturele sector, hun publiek en andere wetenschappelijke disciplines.
- Op basis hiervan nieuwe handelingsperspectieven bieden aan belanghebbenden, en bijdragen aan een breder maatschappelijk bewustzijn rond klimaatrechtvaardigheid.
- De inzichten hieruit gebruiken om kunstonderzoek verder te ontwikkelen met nieuwe methoden en praktijken.
Over dit onderzoeksprogramma
Het thema ‘Kunstonderzoek voor nieuwe perspectieven op klimaatrechtvaardigheid’ is een onderzoeksprogramma van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Via de link lees je meer en blijf je op de hoogte.
Dit thema sluit nauw aan bij verschillende clustervragen binnen de Route Kunst, met name de vragen "Wat betekent kunst voor mensen?", "Wat is kwaliteit van leven?" en "Hoe bevorderen en benutten we creativiteit en innovatie?" Al deze vragen zijn van groot belang voor het thema en vereisen zowel fundamenteel als praktijkgericht onderzoek naar hoe kunst mensen in staat stelt hun eigen identiteit vorm te geven, hun relatie met anderen, de samenleving en de planeet te definiëren, en zo betekenis te geven aan hoe zij zich verhouden tot de wereld.
Bronnen: NWO, Route Kunst