Samenvatting

Ouders van kinderen uit de bovenbouw van de basisschool missen cruciale kennis over de risico’s en gevaren van het mediagebruik van hun kinderen. Veel ouders zien nog niet de noodzaak om zich hiermee bezig te houden, maar staan wel open voor tips van de GGD over mediawijsheid. Het liefst ontvangen ze informatie in een fysieke, offline vorm. Dit en meer blijkt uit een kwalitatief onderzoek onder ouders en schooldirecties van het basisonderwijs in Amsterdam Nieuw-West.

Uitkomsten

Huidig bereik doelgroep
De doelgroep, ouders van kinderen uit de bovenbouw van de basisschool (groep 6, 7 en 8), weet over het algemeen niet wat zij vanuit de school mist op het gebied van betrokkenheid bij het onderwerp mediawijsheid. Zij maken voor school gerelateerde onderwerpen gebruik van verschillende vormen van communicatie, zoals een nieuwsbrief, apps en appgroepen. Over mediawijsheid krijgen zij echter niet of nauwelijks informatie vanuit de school. Scholen zijn doorgaans pas achteraf betrokken, wanneer een incident rond mediawijsheid heeft plaatsgevonden. Er is geen tekort aan motivatie, maar vooral een tekort aan kennis en bewustwording onder de doelgroep.


Behoefte aan ondersteuning
Uit de interviews met ouders blijkt dat de ouders het liefst ondersteuning van de GGD zelf ontvangen, wanneer GGD-medewerkers op de scholen aanwezig zijn. Zij zien de GGD-medewerkers als experts, vertrouwen op hun ervaring en expertise. Veel ouders zouden graag tips en informatie ontvangen, het liefst in een fysieke, offline vorm zoals folders of flyers.


Vrijblijvend
Over deze kwetsbare en persoonlijke thema’s moet op een heldere, toegankelijke manier gecommuniceerd worden, met een laagdrempelige tone-of-voice. Het is belangrijk dat de individuele manier van opvoeden die ouders hanteren wordt gerespecteerd en dat ouders in de communicatie niet worden veroordeeld.

 

Aanbevelingen


Campagne ‘Samen #Social-proof’
Naar aanleiding van dit onderzoek is een campagneconcept ontwikkeld: Samen #Social-proof. In deze campagne is het de bedoeling dat ouders en kinderen als een team deelnemen aan de Samen #Social-proof challenge, een online spel waar zij met elkaar in gesprek moeten gaan over verschillende thema’s die te maken hebben met mediawijsheid. De Engelstalige term is bewust gekozen om alle ouders aan te spreken, ook die met een migratie-achtergrond.


Middelen
De communicatiemiddelen die worden ingezet zijn posters en flyers die verspreid worden op de scholen in aanloop naar de ‘Week van de Mediawijsheid’ (november 2023). Deze bevatten een QR-code die de ouders kunnen scannen om deel te nemen aan de challenge. Een landingspagina op de website van de GGD biedt meer informatie en tips over het onderwerp.

Het advies is om niet te veel tekst te gebruiken en gebruik te maken van iconen en afbeeldingen. Zo wordt de inhoud zo laagdrempelig mogelijk gedeeld en worden de meeste ouders bereikt, ook die met een taalachterstand.

Om nog meer focus te leggen op het bijbrengen van kennis is geadviseerd om een videoreeks te ontwikkelen. Een bekend persoon of opiniemaker kan daarin de challenge op een speelse manier uitleggen. Deze video’s zullen in de klassen worden getoond aan de kinderen, maar via de link op de posters en flyers ook door ouders bekeken worden. De video’s zijn een toegankelijke en visueel aantrekkelijke manier om de boodschap over te brengen.

 

Achtergrond


Aanleiding voor het onderzoek
Rond groep 6/7/8 van de basisschool (de bovenbouw) krijgen kinderen tegenwoordig hun eerste mobiele telefoon. Het internet kan heel leuk en leerzaam zijn, maar het brengt ook risico’s met zich mee, zeker op jonge leeftijd. Voor de ontwikkeling van kinderen valt er nog een hoop winst te behalen door ze op een positieve en gezonde manier om te laten gaan met media. Op dit moment heeft de GGD Amsterdam nog geen ondersteuningsaanbod over mediawijsheid dat zij ouders via de scholen kan bieden.


Onderzoeksvraag
De centrale vraag van dit onderzoek luidt: Hoe kan de communicatie vanuit de Gezonde School het beste worden ingericht zodat scholen in staat zijn om ouders van leerlingen uit groep 6/7/8 van het basisonderwijs te stimuleren zich meer met de mediaopvoeding van hun kinderen bezig te houden?


Opzet van het onderzoek
In dit kwalitatieve onderzoek zijn semigestructureerde interviews met de doelgroep en interviews met schooldirectieleden afgenomen. Ook is gebruik gemaakt van ‘conversation starters’, een tweede kwalitatieve onderzoeksmethode waarbij ideeën en situaties aan twee personen tegelijkertijd worden voorgelegd. Er is gekozen voor kwalitatief onderzoek om een diepgaand begrip te krijgen van de complexe sociale processen en relaties die betrokken zijn bij het stimuleren van mediawijsheid en mediaopvoeding bij kinderen uit de bovenbouw en de rol die communicatie hierbij kan spelen.

Aan de hand van de inzichten uit de interviews is een campagne voor de GGD Amsterdam ontwikkeld. Om deze campagne zo goed mogelijk aan te laten sluiten bij de wensen en behoeften van de doelgroep, zijn panelgesprekken met dezelfde respondenten georganiseerd. Daarna zijn prototypen ontwikkeld voor de verschillende middelen die onderdeel zullen zijn van de campagne. Deze prototypen werden getest onder drie nieuwe respondenten.

Onderzoeker
Het onderzoek is uitgevoerd door een student aan de Hogeschool van Amsterdam.

Meer weten?
De eindrapportage bevat nog veel meer informatie over het onderzoek. Wil je meer weten of heb je vragen? Neem dan contact op met onderzoeksadviseur Stella Marcé: s.marce@amsterdam.nl 06 517 50 177