Onderzoeksplan, onderbouwing en verbeteradvies

Dit verbeteradvies is geschreven in opdracht van de gemeente Amsterdam voor de directie Verkeer en Openbare Ruimte. De volledige achtergrondinformatie is te vinden in mijn onderzoeksrapport. Er is een onderzoek verricht naar hoe de gemeente kan zorgen voor een rechtmatige motivering van een overtredingsbeschikking voor handhaving van de milieuzones. Er is dus gekeken of de huidige overtredingsbeschikking van de milieuzones, aan de eisen van de privacywetgeving, het bestuursrecht, jurisprudentie omtrent transparantie over algoritmes alsmede aan eisen uit de toekomstige AI- verordening voldoet.

De centrale vraag van het onderzoek luidde als volgt: “Hoe kan de gemeente Amsterdam voor een rechtmatige motivering zorgen van een overtredingsbeschikking voor handhaving van de milieuzones, dat (deels) tot stand is gekomen met behulp van algoritmes?” Om deze vraag te beantwoorden, is een praktijk- en theorie onderzoek verricht, waarvoor interviews zijn afgenomen bij collega’s.

Uit het onderzoek is duidelijk geworden dat de gemeente Amsterdam diverse algoritmes inzet voor de handhaving van de milieuzones. Vanuit de wetgever dienen de volgende eisen in acht te worden genomen bij de inzet van algoritmes: de algemene transparantie over algoritmes, de uitlegbaarheid en verdedigbaarheid van de algoritmes, de transparantie vanuit de AVG, het motiveringsbeginsel, het zorgvuldigheidsbeginsel, de toekomstige Europese AI- verordening, de mensenrechtentoets en de relevante jurisprudentie en literatuur hieromtrent. Ook dient een wettelijke grondslag te worden vermeld bij het gebruik van algoritmes.

Hiernaast zal in de toekomst de aankomende AI-verordening en de verplichte mensenrechtentoets in werking treden. Geautomatiseerde besluitvorming dient op een specifieke wettelijke grondslag te berusten. De transparantie-eisen zijn geformuleerd om op algoritmes gebaseerde besluitvorming zoveel mogelijk in begrijpelijke en eenvoudige taal te verklaren naar iedereen toe en dus om de transparantie omtrent het algoritmegebruik te bevorderen. Uit de praktijk blijkt dat er niet wordt vermeld dat er bij de totstandkoming van de overtredingsbeschikking gebruik is gemaakt van algoritmes en dus ontbreekt de transparantie over het algoritmegebruik.

Auteur: Naila Ahmed

 

 

Image credits

Icon image: Infographic verbeterpunten - Naila Ahmed

Downloads