OBA Oosterdok - 20 Juni
Tijdens het Wetenschap met de Wijk Festival in de OBA centraal vonden er verschillende dialoogsessies plaats, waaronder één over de energietransitie. Deze dialoogsessie startte met een documentaire over burgerbetrokkenheid in de energietransitie in een Rotterdamse wijk Het liet zien hoe een buurt samen de energietransitie aan kan gaan, door gebruik te maken van elkaars talenten en netwerk. Deze documentaire was aanleiding voor gesprek. Aan tafel zaten o.a. onderzoekers, duurzaamheids-coördinatoren van de Gemeente Amsterdam en maatschappelijk werkers.
Een veelbesproken onderwerp in dit dialoog was hoe we het beste gebruik kunnen maken van de talenten die al in de gemeenschap aanwezig zijn, om zo de energietransitie te stimuleren. In veel buurten is er een gevoel van saamhorigheid en is er veel kennis over de buurt en haar bewoners. Moeten we hier niet meer gebruik van maken? Kunnen we iemand die de buurt goed kent en andere bewoners kan motiveren en helpen, hier een prominentere rol in laten spelen, in plaats van iemand van de gemeente die kort komt vertellen wat er gaat gebeuren? Een ander punt dat hier aan bod kwam was het aanpakken van fundamentele problemen in de buurt: wil je echt impact maken, dan zal dat op een ander niveau of via andere processen zijn en zullen er bijvoorbeeld maatschappelijk werkers nodig zijn.
Een ander belangrijk punt is het begrijpelijk maken van de energietransitie. Belangrijk is dat de transitie vertaald wordt naar concrete stappen: wat betekent de energietransitie nou écht voor de bewoner? Wat verandert er in huis, of in de portemonnee? Er werd ook aangestipt dat er vaak wel veel informatie is, maar deze niet altijd op een passende manier wordt aangeboden. De informatie is vaak lastig te vinden en te begrijpen – en niet iedereen spreekt vloeiend Nederlands of Engels. De aanwezigen benoemden dat het bereiken van bewoners vaak een tijdrovend proces is. Toch lijken grote organisaties en bedrijven vaak te denken dat dit snel gedaan kan worden en zo energietransitie snel in stand kan worden gezet. Juist door de beperkte informatievoorziening en een verminderd vertrouwen in (overheids)informatie gaat het bereiken van verschillende bewoners moeilijker dan gehoopt.
Er moet dus worden nagedacht over hoe we de bewoner kunnen bereiken en mee kunnen nemen in de energietransitie. Hierbij moet worden aangesloten bij het netwerk dat al in de buurt aanwezig is en bij de behoeften van alle bewoners, zodat iedereen op zijn manier mee kan in de energietransitie. Er moet gepraat worden mét mensen, in plaats van óver mensen.
Wetenschap met de Wijk Festival 2023
OBA Geuzenveld - 22 juni
Op 22 juni hebben heben HvA en VU-studenten de avond ‘Geuzenveld Groen Maken’ georganiseerd, in de OBA in Geuzenveld. Bewoners konden hier terecht voor praktisch advies bij energiecoaches en de FIXbrigade. Doordat er volgens bewoners veel onduidelijkheid is rond de energietransitie, werd deze praktische kant van de avond als erg prettig ervaren. Ook vonden er rondetafelgesprekken plaats en kwam er vanuit de verschillende aanwezige bewoners en organisaties veel input over wat de energietransitie voor hen betekent. Op deze manier verzorgden de tafelsessies een informatiestroom van organisaties naar bewoners, van bewoners naar organisaties en van organisaties naar organisaties.
Ook op dit lokale evenement, net als tijdens de dialoogsessies in de OBA, werd de informatievoorziening en toegankelijkheid van de informatie als belangrijk struikelblok genoemd. De gemeente wil de bewoners graag informeren over de energietransitie en welke gevolgen en kansen er zijn voor hen. Brieven zullen alleen niet iedereen bereiken. Het is dus belangrijk om manieren te vinden om zoveel mogelijk mensen worden aan te spreken en de informatie zo begrijpelijk mogelijk te maken.
Uit de gesprekken zijn concrete maatregelen te halen die zouden kunnen helpen, zoals het vroegtijdig meenemen van bewoners in het proces. Bewoners gaven aan dat dialoogsessies en rondetafelgesprekken hierbij kunnen helpen. Dit zal vooral gedaan moeten worden op plekken die al veel bezocht worden in de buurt: de bibliotheek, een bakker of zelfs een kapper. Wijs een vertrouwenspersoon aan in de buurt, deze persoon weet wat er speelt in de buurt en kan het contact onderhouden met de gemeente of andere organisaties. Ook hier geldt: praat mét mensen, niet over mensen.
Wetenschap met de Wijk Festival 2023
OBA Ganzenhoef - 22 juni
Tijdens het Wetenschap met de Wijk-festival heeft Energie Lab Zuidoost een sessie gehouden over energietransitie met de nadruk op de ervaringen die mensen hebben over dit onderwerp. Het ging hierbij met name om manieren van energiebesparing: wat mensen zelf al doen, maar ook wat ze nodig hebben om het beter te doen.
Doordat we onder andere bij het Winkelcentrum naast station Ganzenhoef stonden, was er veel betrokkenheid van bewoners. Bewoners konden suggesties en behoeften delen, en uitleggen tot in hoeverre het hen lukte om energie te besparen op bepaalde punten, zoals door kort te douchen of goed isoleren. Op basis hiervan ontstonden vervolgens gesprekken over hoe mensen hiermee om kunnen gaan en waarom het soms lastig is.
De opkomst was goed. Door bij het winkelcentrum te staan konden veel meer mensen betrokken worden bij deze sessie dan in de OBA had gekund. Bewoners waren ook heel vrij om even te luisteren en dan weer door te lopen. Waar sommigen duidelijk aangaven dat ze op alle punten heel energiezuinig konden zijn, kwam meerdere keren naar voren dat (het verminderen van) energieverbruik direct samenhangt met armoede. Voor sommige maatregelen moet er nu eenmaal tijd en geld zijn. De gemeente en woningcorporaties spelen hier ook een grote rol in. Ook al ging deze sessie over de relatie die mensen zelf hadden tot de energietransitie, is het belangrijk om te erkennen dat het niet een individuele, maar maatschappelijke uitdaging is.
Wetenschap met de Wijk Festival 2023