• Vrije Universiteit Amsterdam

• Vluchtelingen

Geëngageerde wetenschap voor een waardig leven en overleven

Een geëngageerd academisch project, gericht op de inclusie van vluchtelingen, bracht verschillende belanghebbenden (vluchtelingen, beleidsmakers, HR­managers, ngo’s die met vluchtelingen werken) samen om kwesties als diversiteit, macht en deelname te bespreken. Het meest indringende voorbeeld van dit project komt van Sarah, die 10 jaar eerder als vluchteling naar Nederland kwam. Toen Sarah werd gevraagd het moment in haar leven te beschrijven waar zij zich het sterkste voelde, antwoordde ze: “Ik denk niet dat ik een dergelijk verhaal heb”. Na aanmoediging van de groep om na te denken over welke aspecten van haar verhaal ze als krachtig zou beschrijven, bleef ze stil. “Ik weet het niet”, antwoordde ze verward. […] Na verschillende sessies in stilte, vertelde Sarah uiteindelijk een verbazingwekkend verhaal over zichzelf als jonge vrouw die vecht voor de vrijheid van zichzelf en die van andere vrouwen in een onderdrukkende, door mannen geregeerde omgeving in Eritrea. Uiteindelijk doet zij daar mee aan de gewapende strijd voor de vrijheid van haar land, waardoor ze haar familie, sociale positie en haar dagelijkse zekerheden achter zich laat. Hoe kan verklaard worden dat een dergelijk verhaal vergeten wordt? Versterkt door de herbeleving van haar activistische verleden, vertelde Sarah dat ze in Nederland alleen negatieve reacties had gehad: “Nee je bent niet goed genoeg.” “Nee, je taal moet je verbeteren.” “Nee, je hebt niet de juiste papieren.” Op deze manier verloor ze niet enkel haar zelfvertrouwen, maar ook haar levensverhaal. In Nederland werd ze alleen aangesproken op haar tekortkomingen en de noodzaak om te verbeteren om in de samenleving te passen. Zo werd ze iemand die “niets te zeggen” had.

Media