Stadslandbouw is een thema dat steeds nadrukkelijker lokaal en regionaal op de agenda staat. Stadslandbouw is een containerbegrip dat veel verschijningsvormen kent en velen doelen dient. In deze studie definiëren we stadslandbouw als dat wat deel uitmaakt van - het lokaal voedselweb. We zien initiatieven die voedsel voortbrengen, verwerken of distribueren als onderdeel van het lokaal voedselweb. ‘Web’ impliceert (vele) onderlinge verbindingen en netwerken, en dat is wat we in de praktijk van stadslandbouw ook zien en horen.
Almere is een jonge stad die niet organisch gegroeid is, maar waarbij tijdens het ontwerp ruimte is bestemd voor een groen-blauw casco. Naast het ontwerp van de stad dragen ook allerlei andere ontwikkelingen bij aan een gunstig klimaat voor stadslandbouw. Hierbij gaat het om belangrijke gebiedsontwikkelingen, conceptuele en beleidsmatige notities en ontwikkelingen op het gebied van kennis en innovatie.
In 2014 maakte Ontwikkelcentrum Stadslandbouw (OSA) een eerste overzicht van stadslandbouwinitiatieven in Almere. In dit rapport wordt een update gegeven van de stand van zaken met betrekking tot stadslandbouw op 1 januari 2018. Dit overzicht is samengesteld door de auteur van deze rapportage; Arjan Dekking. Dit overzicht is gemaakt op basis van persoonlijke observaties, het verzamelen van krantenartikelen en door actief te zijn in het stadslandbouwnetwerk. Daarnaast zijn interviews gehouden met de gebiedsregisseurs van de Almeerse stadsdelen.
Op 1 januari 2018 zijn er volgens deze inventarisatie in Almere 140 initiatieven op het gebied van stadslandbouw. Vooral na 2010 is de toename spectaculair. Hierbij gaat het vooral om kleinschalige initiatieven in de bestaande stad en in veel mindere mate om initiatieven op meso- of macroniveau. De meeste initiatieven zijn niet commercieel.
Stadslandbouw dient meerdere functies. In Almere zijn vooral recreatie, voedselproductie, beheer van de openbare ruimte, sociale cohesie en educatie van belang. Van 28 initiatieven wordt een korte beschrijving gegeven. Beschreven worden contactgegevens en locatie, de functies die het initiatief vervult, een korte omschrijving en een impressie in beeld (foto’s, Google Maps, Website). Hieraan is actief meegewerkt door de initiatieven.
Naast de daadwerkelijke initiatieven zijn er ondersteunende netwerken actief in Almere. Dit zijn het Ontwikkelcentrum Stadslandbouw Almere (OSA), de Kenniskring Buurtmoestuinen, Mooi Zo Goed Zo van stichting de Schoor, de Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij (KNHM) Groen Dichterbij en de Flevocampus. Ook organisaties als Stad en Natuur, Stadsboerderij Almere en de Urban Greeners ondersteunen diverse initiatieven.
Om de ambitie van de gemeente Almere, 10% lokaal voedsel, te realiseren is het noodzakelijk dat naast de in dit rapport vermelde stadslandbouwinitiatieven ook de agrarische bedrijven uit heel Flevoland er aan gaan werken om hun productie voor een groter deel lokaal af te zetten. Hiervoor is de auteur in 2017 betrokken geweest bij de oprichting van Vereniging Flevo Food.
Bron: Dekking, A. J. (2018). Stadslandbouw in Almere: De stand van zaken op 1 november 2017. (Wageningen Plant Research rapport; No. WPR-752). Stichting Wageningen Research (WR), business unit P-AGV. https://doi.org/10.18174/432084