Binnen het Centre of Expertise Creative Innovation worden artistieke praktijken ingezet voor maatschappelijke opgaven, van creatieve werkvormen in het onderwijs tot artistieke oeuvres rond sociale thema’s. De publicatie ‘Testing the Waters: De waarde van artistieke praktijken voor maatschappelijke opgaven‘ onderzoekt hoe deze methoden kunnen bijdragen aan onderzoek en innovatie zonder hun unieke kracht te verliezen.

Artistieke methoden krijgen meer aandacht in onderzoek

In de zomer van 2024 heeft CLICKNL nieuwe onderzoeksagenda’s gelanceerd. Deze richten zich op de rol van de creatieve sector bij maatschappelijke uitdagingen. Opvallend is dat er steeds meer aandacht is voor artistieke methoden. Verschillende agenda’s, zoals Ontwerpkracht en de Key Enabling Methodologies (KEM) 2024-2027, benadrukken hoe kunst en creativiteit kunnen helpen bij veranderingen in de samenleving.

Deze ontwikkeling past in een bredere trend. In Nederland is er binnen de Nationale Wetenschapsagenda al een route Kunst, die onderzoekt hoe kunst bijdraagt aan innovatie en kennisontwikkeling. Ook in Europa wordt kunst steeds meer erkend als een manier om maatschappelijke problemen aan te pakken. Het New European Bauhaus-programma en de Knowledge and Innovation Community Culture and Creativity zien het potentieel van kunst bij verandering. Daarnaast krijgen artistieke onderzoekers steeds meer erkenning, bijvoorbeeld via organisaties als de Artistic Research Alliance.

Nieuwe vragen en uitdagingen

De toenemende aandacht voor artistieke methoden roept ook vragen op. Wat bedoelen we precies met artistiek onderzoek? Voor sommigen gaat het om creatieve werkvormen binnen een ontwerpproces. Voor anderen draait het om kunst die kritisch reflecteert op de samenleving. Daarnaast is er een risico dat kunst te veel wordt ingepast in vaste structuren van innovatie en productiviteit. Dit kan botsen met de open en onderzoekende aard van kunst.

Om deze vragen te verkennen hebben we binnen ons netwerk gekeken hoe artistieke methoden bijdragen aan maatschappelijke uitdagingen. Deze bevindingen zijn gebundeld in de publicatie Testing the Waters, die we op 3 maart 2025 presenteerden bij onze partnerhogeschool, de Gerrit Rietveld Academie.

Martijn de Waal, Marijke Idema, Elioa Steffen, Kasia Glowicka, Barbara Neves Alves, Nadja van der Weiden en Jaz Hee-jeong Choi (2025) Testing the Waters: de waarde van artistieke praktijken voor maatschappelijke opgaven. Amsterdam: Centre of Expertise Creative Innovation

Bron: Centre of Expertise Creative Innovation - Publicatie Testing the Waters

Image credits ©

    PDF document

  • Publicatie 'Testing the Waters: de waarde van artistieke praktijken voor maatschappelijke opgaven.' - De Waal, M., Idema, M., Steffen, E., Glowicka, K., Neves Alves, B., Van der Weiden, N. en Hee-jeong Choi, J. (2025) Amsterdam: Centre of Expertise Creative Innovation
  • Icon/thumbnail

  • Cover - Testing the Waters: de waarde van artistieke praktijken voor maatschappelijke opgaven. - Centre of Expertise Creative Innovation (CoECI)

Downloads