Een universiteit hoort een plaats te zijn waar vernieuwende en controversiële vragen worden gesteld, bestudeerd, beantwoord en onderwezen. In Amsterdam sinds 1632. Om zo’n plaats te zijn is vrijheid van denken, spreken, debatteren en publiceren cruciaal. De universiteit leeft van het debat; de academische vrijheid – krachtig en kwetsbaar tegelijkertijd – is haar zuurstof.
Universiteiten horen naast de uitvoerende, wetgevende en de rechtsprekende macht, en samen met de vrije pers, bovendien een betrouwbare pijler te zijn onder de democratische samenleving en een goed functionerende rechtsstaat.
En als gemeenschap hoort de universiteit een voorbeeld te zijn voor de samenleving en voor de wereld. Een voorbeeld van hoe mensen met elkaar omgaan als ze het niet met elkaar eens zijn. Een voorbeeld ook hoe verschillen van opvatting productief gemaakt kunnen worden.
Binnen de universiteit is het ideaal van diversiteit & inclusie even krachtig en kwetsbaar als het ideaal van de academische vrijheid. De commissie is er in de loop van haar werkzaamheden van overtuigd geraakt dat academische vrijheid en diversiteit & inclusie niet tegenover elkaar staan, maar elkaar hard nodig hebben. Naast alle dimensies van diversiteit zoals gender, huidskleur, leeftijd, seksuele oriëntatie, en ervaringen en belevingen, is ook diversiteit van politieke opvattingen en van wetenschappelijke perspectieven een wezenlijk onderdeel van inclusieve diversiteit aan de universiteit.
Auteurs: Janka Stoker, Carel Stolker & Berteke Waaldijk
Bron: website UvA.
Rondom de kwestie die door de commissie Stolker is onderzocht, zijn meerdere artikelen verschenen in de (landelijke) media. Om dit rapport van context te voorzien, worden de links naar deze artikelen hieronder geplaats. Helaas zijn niet alle artikelen vrij toegankelijk, sommigen zijn alleen te lezen voor abonnees van het betreffende blad.
Woke cultuur bedreigt de academische vrijheid bij sociale wetenschappen - door Laurens Buijs in de Folia (Universiteitsblad van de Universiteit van Amsterdam) op 18 januari 2023.
Verwijten aan het adres van non-binairen hoorden homoseksuelen vroeger ook - door Jan Willem Duyvendak in NRC op 1 maart 2023.
Een spook zonder vaste vorm; academische vrijheid in tijden van 'woke'- door Sarah Bracke in de Groene Amsterdammer op 1 maart 2023.
Discussie over het begrip 'genderneutraal' moet nog op gang komen - door Jan Bergstra in de Folia op 4 juli 2023.